'Otobüs yangınlarında ana sebep; elektrik aksamı ve kablo hatası'

2 Ağustos’ta Balıkesir’de meydana gelen ve 5 kişinin ölümüyle sonuçlanan otobüs yangınının ardından, İstanbul, İzmir, Manisa, Aksaray, Sivas, Düzce, Erzincan ve Edirne'de otobüs yangını meydana geldi. Son günlerde artan otobüs yangınları üzerine araştırmalar yapan uzmanlar, yangınların sıklıkla otobüslerdeki elektik aksamdan kaynaklandığını söyledi. Otobüslere sonradan takılan televizyon ve koltukların yanlarında bulunan prizlerin fazla ısınmasından dolayı, sigortaların gereğinden yüksek amperli sigortalarla değiştirilmesi, su ısıtıcısının açık unutularak rezistansların ısınmasından dolayı plastiğin erimesi, motor ve balataların gereğinden fazla ısınması, otobüslerde çıkan yangınların başlıca sebepleri arasında gösteriliyor.

SU ISITICISI, TELEVİZYON VE PRİZLER

Otobüs yangınlarının nedenleri hakkında konuşan Bursa Elektrik Mühendisleri Odası Başkanı Burak Özgen, “Son yıllarda otobüslerdeki konforun artması sebebiyle elektrikli su ısıtıcılar, televizyonlar ve telefonları şarj edebilmemiz için 220 wolt prizler takılmaya başlandı. Bu elektriksel akım çeken ekipmanların tesisatlarının standart yönetmeliklere uygun olarak yapılıp yapılmadığının kontrol edilmesi en önemli konulardan biridir. Balıkesir’deki otobüste çıkan yangın su ısıtıcısından meydana geldi. Maalesef ki bu olayda vatandaşlarımız hayatını kaybetti. Bu otobüste kullanılan elektrik tesisatının, kabloların ve sigortaların standart yönetmeliklere uygun olarak seçilmesi gerekiyor. Otobüslerde akım taşıma kapasitesinin üzerinde elektrik yükü çeken cihazlar için sigorta düzenleri vardır. Herhangi bir olumsuzlukta sigorta atar ve elektrik akımını keser. Sigortanın atmaması için yüksek amperli sigortalar kullanıldığında da kablolar aşırı ısınarak yangınlara sebebiyet veriyor. Bu durumlara önem gösterilmesi gerekiyor” dedi.

MERDİVEN ALTI KABLO ÜRETİCİLERİNE DİKKAT

Otobüslerdeki yangın algılama sistemlerinin bir çoğunun çalışmadığını belirten Özgen, şunları kaydetti: “Ayrıca yangınların erken fark edilmesi için otobüslerde yangın algılama sistemlerinin tahsis edilmesi gerekiyor. 2012 yılından sonra yangın algılama sistemlerinin çalışır vaziyette tutulması zorunlu kılındı ancak takıldıktan sonra bu sistemlerin çalışıp çalışmadığı kontrol edilmiyor. Otobüs yangınlarının baş sebebi, standart yönetmeliklere uygun olarak kullanılmayan elektrik ekipmanları, aracın modifiye edilerek eklenilen televizyon, priz ve su ısıtıcısı gibi cihazların kablo hatlarının doğru yapılmaması elektriksel olarak yangınların ana sebepleri olduğunu söyleyebilirim. Modifiyede yönetmeliklere uygun olan cihazların kullanılması önemli. Merdiven altı olarak tabir ettiğimiz kablo üreticilerinden alınan kabloların yerine belgeli, sertifikalı ürünlerin kullanılması gerekiyor.” 

'ESKİ ARAÇLARA, YÜKSEK MODELLİ KAROSER TAKILMASI YASAKLANDI'

Bursa Karoser İmalatçıları Odası Başkanı İsmet Güney de, karoserlerin otobüs yangınlarıyla bir ilgisi olmadığını belirterek, “Çünkü ateş olmayan yerden duman tütmez. Karoserdeki metal yanmaz. Yangınlar aracın elektrik sitemiyle alakalı. Örnek vermek gerekirse, araçlarda su ısıtıcılarının muavin tarafından kapatılmayıp unutulması ve sigortasının yüksek amperli sigortalar ile değiştirilmesinden dolayı ısıtıcı susuz kaldığında, plastik mekanizmayla kaplı olduğu için yangınlar genelde bu sebeplerden dolayı çıkıyor. Yangınların diğer bir nedeni ise araç balatalarının fazla ısınması. Tekerlek davlumbazlarının plastik malzemeden olması sebebiyle, ısınan balata bu bölgeyi eritiyor. Bu davlumbazlar plastik yerine metalden yapılmış olsa bu risk ortadan kalkmış olacak. Diğer nedenler ise araç sigortalarının gereğinden yüksek amperli sigortalarla değiştiriliyor olması, araçlarının periyodik bakımlarının zamanında yapılmıyor olması gibi sebeplerle yangınlar çıkıyor. Dolayısıyla aracın karoserinin yangına sebebiyet verdiği söylenemez. Karoser ustaları koltuk değiştirirken bile standartlara uygun belgeli koltuk takmak zorunda. Aksi halde bu araçlar muayenelerden geçemezler. Son 10 yıldır araç tadilatıyla ilgili olarak sorun görülmemiştir. Sanayi Bakanlığının yapmış olduğu yönetmelikler ile eski araca daha yüksek modelli karoser takılması yasaklandı. Bu tarz araçlar artık yapılmıyor. Yapılsa dahi trafiğe çıkış izinleri verilmiyor” diye konuştu.

Muammer İRTEM-Berktuğ ÖNCÜ/BURSA,(DHA)