400 arkeolojik kazı ile 149 yüzey araştırması, tedbirle başlıyor

Yıl sonu itibarıyla toplam 70 milyon TL bütçeyle tamamlanacak 400 arkeolojik kazı ile 149 yüzey araÅŸtırması öncesi kazı baÅŸkanları ile bakanlık yetkili uzmanlarına gönderilen bilgi notunda, maske ve eldiven kullanımından fiziki- sosyal mesafenin korunmasına, tüm çalışanların günde 2 kez ateÅŸlerinin ölçülmesinden dışarıdan ziyaretçi kabul edilmemesine kadar tüm detaylar yer alıyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel MüdürlüÄŸü yetkililerinden alınan bilgiye göre, koronavirüs salgınına karşı gerekli tedbirlerle birlikte kazı çalışmaları ve yüzey araÅŸtırmaları 1 Haziran’dan itibaren baÅŸlayacak. 2020 yılında Türk bilim heyetleri tarafından yaklaşık 120, yabancı bilim heyetleri tarafından yaklaşık 25, müze müdürlükleri baÅŸkanlığında 40, müze müdürlükleri baÅŸkanlığında 180 kurtarma, kamu yatırım alanlarında 30 kurtarma ile sualtında 5 kazı çalışması için hazırlık yapıldı. Toplam 400 arkeolojik kazı çalışmasının yanı sıra 130’u Türk bilim heyetleri, 5’i yabancı bilim heyetlerince yürütülecek olan 135 yüzey araÅŸtırmasıyla birlikte 6 su altı araÅŸtırması ve müze baÅŸkanlıklı/ denetimli 8 yüzey araÅŸtırması da yine haziran ayında baÅŸlayacak.

KAZI BAÅžKANLARINA BÄ°LGÄ° NOTU

2020 yılında bilim heyetleri ve müze baÅŸkanlıklarında öngörülen toplam kazı çalışması sayısının 400, araÅŸtırma sayısının ise 149 olmasının öngörüldüÄŸü belirtilirken, salgına karşı SaÄŸlık Bakanlığı’nın belirlediÄŸi tedbirlerle beraber kazı evi, depo ve laboratuvarları ile kazı alanlarında, sezon boyunca uyulması gereken kurallar ve alınması gereken önlemlere iliÅŸkin bilgi notunun kazı baÅŸkanlıkları ile Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkili uzmanlarına gönderildiÄŸi de kaydedildi.

FÄ°ZÄ°KÄ° MESAFEDEN ATEÅž ÖLÇÜMÜNE TEDBÄ°R

'Kazı Çalışmaları, Kazı Evleri, Laboratuvarları ve Ä°stasyonlarda Koronavirüse Karşı Hatırlatmalar' baÅŸlıklı bilgi notunda fiziki- sosyal mesafenin önemi vurgulanırken, arazi ve laboratuvar çalışmaları sırasında maske ve eldiven gibi koruyucu ekipman kullanılmasının önemine dikkat çekiliyor. Bilgi notunda ayrıca sabah ve akÅŸam olmak üzere en az 2 kere tüm çalışanların ateÅŸlerinin ölçülmesine özen gösterilmesi isteniyor. Notta ÅŸu hatırlatmalar yer aldı:

“Kazı evlerinin (kazı depoları, laboratuvarlar, çalışma ve yaÅŸam alanları vb.) çalışmaya baÅŸlanılmadan öncesinde ve belli aralıklarla dezenfekte ediniz. Arazi ve laboratuvar çalışmaları sırasında maske ve eldiven gibi koruyucu ekipman kullanınız. Kazı evinde belirlenecek uygun yerlere dezenfektan üniteleri yerleÅŸtiriniz. Kazı depoları, laboratuvarlar, çalışma ve yaÅŸam alanları vb. alanları sık sık havalandırınız. Kazı alanında ve kazı evindeki yapılacak çalışmalarda çalışanlar arasında yeterli fiziki-sosyal mesafe olmasına dikkat ediniz. Kalabalık ekipli çalışmalardan ve çevreyle olan münasebetlerden kaçınınız veya mümkün olan en az sayıya indiriniz. Sabah ve akÅŸam olmak üzere en az 2 kere tüm çalışanların ateÅŸlerinin ölçülmesine özen gösteriniz. KiÅŸisel eÅŸyaların ortak kullanılmasından kaçınınız. Kazı evleri, istasyonları veya laboratuvarları için görevliler dışında ziyaretçi kabul etmeyiniz. Kazı evlerindeki kalma, barınma yemek vb. faaliyetler için fiziki/ sosyal mesafe tedbirlerini alınız, imkanlar dahilinde tek kullanımlık malzeme tercih ediniz. SaÄŸlık Bakanlığı tarafından belirtilen Yeni Koronavirüs Riskine Karşı 14 Kural’a titizlikle uyunuz, bu kapsamda ekip üyelerin bilgilendirilmesi amacıyla uyarı, broÅŸür ve materyallerini uygun yerlere asınız. Covid-19 belirtileri olan veya ÅŸüpheli görünen durumlarda en yakın saÄŸlık kuruluÅŸuna haber veriniz bu süreçte de gerekli izolasyonu saÄŸlayınız. Kazı çalışmalarında kullanılan araç ve gereçlerin dezenfekte edilmesine dikkat ediniz."

TOPLAM BÜTÇE 70 MÄ°LYON TL

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel MüdürlüÄŸü yetkililerinden edinilen bilgiye göre, 2020 yılında arkeolojik kazı çalışmalarına Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca 25 milyon TL ödenek aktarılmasının planlandığı, Türk Tarih Kurumu'nca 18 milyon TL ödeneÄŸin de proje destek bedeli olarak çalışmalar kapsamında kullanılmasının öngörüldüÄŸü açıklandı. Ä°ÅŸçi giderleri ve uzman personel giderleri ile 2020 yılındaki toplam bütçe harcamasının 70 milyon TL civarında gerçekleÅŸmesinin öngörüldüÄŸü belirtildi.

YENÄ° ÇALIÅžMA DÜZENÄ°

Antalya’nın Demre ilçesindeki Myra Antik Kenti ve limanı Andriake’deki kazı çalışmalarını 2009 yılından bu yana yürüten Kazı BaÅŸkanı, Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı öÄŸretim üyesi Prof. Dr. Nevzat Çevik, salgın tedbirleri ile kazı çalışmalarına baÅŸlamanın bir hayli farklı olacağını söyledi. Prof. Dr. Çevik, koronavirüse karşı hayatın devam ettiÄŸini söylemenin keyifli olduÄŸunu belirterek, “Elbette tedirgin de olacağız. Sonuçta yoÄŸun ve yakın çalışılan bir iÅŸ ortamımız var. Açmalarda bazen küçük bir alanda mecburen birkaç kiÅŸi yan yana bulunmak zorunda. Kazı evindeki hayat da ister ofiste ister depoda veya yaÅŸam alanlarında olsun yakın iliÅŸkiler içinde geçiyor. Åžimdi alışageldiÄŸimiz düzende çalışamayacağız. Yeni bir çalışma düzeni kuracağız" dedi.

Ä°nsanın, doÄŸadaki canlılar içinde uyum yeteneÄŸi en yüksek varlık olduÄŸunu hatırlatan Prof. Dr. Çevik, “Buna da uyum saÄŸlayıp iÅŸimize devam edeceÄŸiz. Neyse ki çalışma konumuz tamamen cansız varlıklardan oluÅŸuyor. Binlerce yıldır toprak altında duran mikropsuz objelerle uÄŸraşıyoruz. Genellikle de organik olamayan yani virüs barındırmayacak objeler olması bir avantaj olacaktır. Nihayetinde, salgına karşı önlemlerden taviz vermeden sıkı bir koruma disiplini içinde çalışmalarımızı sürdüreceÄŸiz" diye konuÅŸtu. 

Alışılan yoÄŸunlukta ve yakınlıkta çalışılamayacağı için bunun ekibi psikolojik olarak etkileyeceÄŸini de vurgulayan Prof. Dr. Çevik, “Dolayısıyla iÅŸ ve zaman açısından verim düÅŸüklüÄŸü yaÅŸanacaktır" dedi.

Hem arazide hem de çalışma ofislerinde kontrol edilebilecek, en az sayıda uzman arkeologla çalışmayı düÅŸündüklerini de sözlerine ekleyen Prof. Dr. Çevik, “Çok az sayıda da öÄŸrenci alacağız. Kazı baÅŸkanı olarak ekip üyelerinin saÄŸlık sorumluluÄŸunu almak da insanı tedirgin ediyor. Belki bazı üyelerimiz de bulaÅŸ çekincesiyle kazıya katılmak istemeyebilir. Bu, anlayışla karşılanabilecek bir istek olur" diye konuÅŸtu.

Selma KUNAR/ANTALYA, (DHA) -