Alman hükümeti kiraları dondurmayı hedefliyor

Almanya’da, özellikle de başkent Berlin gibi büyük kentlerde son yıllarda fahiş oranda artan kiralar milyonlarca kişinin ortak sorunu oldu. Yeni ev arayanlar bütçelerine göre seçenek bulamaz hale gelirken, kiracılar ev sahiplerinin ve emlak şirketlerinin zam ve tahliye baskısıyla uğraşmak zorunda kalıyor.

Kiralar kısmen dudak uçuklatırken, bu soruna dair düzenlemelerin yetersiz kalması sonrasında Alman hükümeti radikal önlemler hayata geçirmeyi planlıyor.

Hükümetinin büyük ortağı sosyal demokrat SPD, kiracıları korumak için kiraların dondurulmasının ya da belli bir sınır getirilmesinin planladığını açıkladı.

Başbakan Olaf Scholz’un önümüzdeki günlerde kamuoyuna açıklayacağı plana göre, talebin çok yüksek olduğu kentlerde kiraların üç yıl boyunca en fazla yüzde 6 oranında artmasına izin verilecek; ülkenin geri kalanında ise kiralık konut fiyatları dondurulacak.

CEZALAR SIKILAŞTIRILACAK

SPD, ayrıca kiraları planlanan oranın üzerinde arttıranlar için cezaların sıkılaştırılmasını, kiracıların sözleşmelerinin feshedilmesinin daha zor hale getirilmesini ve evde kendilerinin oturacaklarını öne sürerek, kiracıyı çıkaran, daha sonra evi daha yüksek fiyatla kiralayanların da cezalandırılmasını hedefliyor.

SPD’nin önerisine koalisyon ortağı Yeşiller’in destek vermesi, diğer ortak liberal FDP’nin ise çekimser kalması ya da karşı çıkması bekleniyor. FDP, kiraları sınırlamak yerine emlak piyasasının serbestleştirilmesi ve aynı zamanda daha fazla sayıda sosyal konut inşasını öneriyor.

Şu andaki uygulamaya göre, ev sahipleri kirayı üç yıl boyunca en fazla yüzde 20 yükseltebiliyor. Konut sıkıntısı çekilen bölgelerde ise kiralara 3 yılda en fazla yüzde 15 zam yapılabiliyor. Ancak sınırlama sorunu çözmediği gibi evsahibi-kiracı anlaşmazlıklarının daha fazla artmasına neden oldu. Bu bağlamda 2022’de kira fiyatlarının ülke çapında yüzde 6,3 oranında yükseldiği, metrakare başına ortalama 8 Euro 70 Cent ödendiği de açıklandı.

MAAŞLARIN YÜZDE 34'Ü KİRAYA GİDİYOR

Yeni inşa edilen dairelere ise metrekare başına ortalama 11,01 Euro kira ödeniyor. Araştırmalara göre, ülke genelinde çalışanlar aylık maaşlarının yüzde 34’ünü kiraya veriyor.

Başkent Berlin’de kiralık arayanlar metrekare başına 12,41 Euro ödemek zorunda kalıyor ve çalışanların maaşlarının yüzde 51’i kiraya gidiyor. Nüfusun yüzde 20’sinin devlet yardımı ile yaşadığı başkentte, işsizlik ya da sosyal yardım parası alanlar, fahiş oranda artan kiraları ödeyemeyecek duruma geliyor ve evlerinden çıkmak zorunda bırakılıyor.

Sadece Berlin’de değil, başka büyük kentlerde de kiralarını ödeyemedikleri için kent dışına ya da kenar mahallelere taşınmak zorunda kalanlar, büyük şehrin olanaklarından ve altyapısından yararlanma olanağını da yitiriyor.

Yapılan değerlendirmelerde, uluslararası gayrimenkul yatırımcılarının Almanya’ya olan ilgisinin arttığı, arsa fiyatlarının yükselmeye devam ettiği ve spekülatör firmaların konut piyasasını elinde tuttuğu vurgulanıyor. Son yıllarda özellikle Rus ve Çin kökenli yatırımcıların yatırım amaçlı ev alması ve dairelerini kiraya vermeyerek boş tutması, kiralık ev sorununu patlatan bir unsur oldu. Geçen yıl başlayan Rusya-Ukrayna savaşı sürecinde yaklaşık 1 milyon Ukraynalı‘nın Almanya’ya göçü de zaten daralan kiralık ev piyasasındaki durumun daha da kritikleşmesine yol açtı.

(Cem Dalaman- VOA Türkçe)