Caretta carettalar için 'hipotermi' tehlikesi

Türkiye'nin ilk ve en büyük deniz kaplumbağaları tedavi rehabilitasyon merkezi olan Muğla'nın Dalyan-İztuzu Plajı'ndaki DEKAMER Başkanı, Pamukkale Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Yakup Kaska, nesli tehlike altındaki caretta caretta türü deniz kaplumbağalarının, havanın soğumasıyla 'soğuk şoku' denilen hipotermi tehlikesi altında olduğu uyarısında bulundu.

DENİZ SUYU SICAKLIKLARI DÜŞÜYOR

Prof. Dr. Yakup Kaska, kaplumbağaların metabolizmalarının yavaş olması nedeniyle kış döneminde ilaç gerektiren tedavilerin zaman aldığını, misina yutma ve kafa travması gibi vakalarda bu sürenin çok uzayabildiğini söyledi. Prof. Dr. Kaska, havanın soğumasıyla birlikte göç etmeyen ya da açık denizlerde yaşanan ani sıcaklık düşüşü nedeniyle çok sayıda kaplumbağanın hipotermiyle karkı karşıya kaldığını açıkladı.

40 KAPLUMBAĞA KURTARILDI

Hipoterminin kalp atış hızı ve dolaşımın azalmasına dolayısıyla yeme ve yüzme yeteneklerinin bozulmasına, son olarak da donma ve ölüme yol açabildiğine işaret eden Prof. Dr. Kaska, geçen günlerde, Massachusetts kıyılarında hipotermiye maruz kaldığı tespit edilen yaklaşık 40 deniz kaplumbağasının kurtarıldığını söyledi. Prof. Dr. Kaska, 40 kaplumbağanın tedavi için 'Turtles Can Fly Too' adlı gönüllü organizasyon tarafından uçakla Florida'ya götürüldüğünü kaydetti.

KUZEY BÖLGELERDE SIKÇA GÖRÜLÜYOR

Hipoterminin deniz suyundaki soğumaya bağlı olduğunu anlatan Prof. Dr. Kaska, Akdeniz ve Ege denizlerinde böyle bir vakayla karşılaşmadıklarını ancak Karadeniz ve Marmara Denizi ile kuzey denizlerde bu sorunun yaşanabileceğini dile getirdi. Hava ve deniz suyu aşırı soğuduğu için kaplumbağaların kan dolaşımının yavaşladığını, bunun sonucu hücrelere yeterince besin ve oksijen götürülemediğini kaydeden Prof. Dr. Kaska, “Halsiz ve hareketsiz kalan kaplumbağa karaya vuruyor. Ülkemizde çok fazla yaşanmasa da okyanus kıyıları, Atlantik ve diğer kuzey bölgelerde bunlar sıkça görülebiliyor" dedi.

YÜZLERCESİ KIYIYA VURABİLİYOR

Florida'nın kuzeyinde okyanusun serin akıntılarına kapılan kaplumbağaların onlarca, yüzlercesinin aynı anda karaya vurabildiğini kaydeden Prof. Dr. Kaska, tedavide vücut ısılarının yavaş yavaş yükseltilerek ve serum takviyesiyle kaplumbağaların kurtarılmaya çalışıldığını belirtti.

TÜRKİYE'DE TEK VAKA

Türkiye kıyılarında yıllar önce Balıkesir'den gelen böyle bir vaka olduğunu söyleyen Prof. Dr. Kaska, “Deniz suyu sıcaklıklarımız kaplumbağaların üreme ve yaşamı için uygun ortamlar oluşturuyor. Uydu ile takip ettiklerimizin yuvalama alanlarının kuzeye doğru kayması ve ölü bireylerin farklı noktalarda tespit edilmesi, ülkemiz kıyılarının her tarafında kaplumbağaların bulunduğuna bir işaret" diye konuştu.

Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)