Doğal Boya Nedir, Nasıl Üretilir?

Boyaların çok eski tarihlerden beri kullanıldığını biliyoruz. Kanıt olarak ise eski çağlardan kullanılmış olan kırmızı aşı boyasının yaklaşık olarak 1500 yıllık bir geçmişe sahip olduğunu kalıntıları ve kumaş boyama işlerinde kullanılan boyanın M.Ö.3000 yıllarda Çin’de kullanılmaya başlandığını bilgisi karşımıza çıkıyor. Farklı dini kaynaklarda çivit ve ot köklerinden hazırlanmış boyaların M.Ö.2500 yıllarda Hindistan’da kullanıldığı da belgelenmiştir.

Sarı, kırmızı ve yeşil renkteki kumaş boyası, ilk kez Mısırlılar tarafından uygulanmaya başlanmıştır.

Doğal boyalar bitki kaynaklıdır ve 19.YY ortalarından itibaren kullanılmaya başlanmıştır. Dokuma liflere tam olarak etki etmiyor olması içine alüminyum ve demir bileşenleri gibi kimyasalların eklenmesine neden olmuştur. Doğal boyalar 1856 yılından sonra daha da geliştirilmiş olan sentetik boyalara yerini bırakmıştır.

Bitkisel Boyalar

Bitkisel boyalar adından da anlaşılacağı gibi bitkilerden elde edilmiş olan boyalardır. Kullanılan bitkinin azaltılıp çoğaltılmasıyla renkler açık ya da koyu hale dönüşür. Bitkisel boyalara tesir eden birtakım faktörler vardır. Bu faktörler ise şöyle sıralanabilir.

• Boyanacak yünün temizliği,
• Kullanılan suyun sertlik ya da yumuşaklığı,
• Boyanın az ya da çok olması,
• Boyamaya başlamadaki suyun sıcaklığı,
• Kaynama müddeti,
• Boyaya konulan yardımcı maddenin az veya çokluğu,

Bitkilerin Kurutulması ve Kullanılması

Boya bitkilerden yapılır, ancak bu işlemin yapılabilmesi için farklı evreler vardır. Bazı bitkiler taze ve kuru olarak kullanılabilirler. Eğer ki mevsimde toplanır ancak hemen kullanılmayacaksa bu durumda bitki bozulmadan kurutmak gerekir. Bitkiler en olgun zamanlarına eriştikten sonra toplanmalıdır. Bitkilerin bulunduğu yöre de önemli bir etkiye sahiptir.

Boya yapımında kullanılacak olan bitki en iyi nerede yetişiyorsa oradan toplanması gerekir. Dolayısıyla bir dağın güneş gören yamacında yetişen bitkilerle, az güneş alan yamacında yetişen bitkiler arasında içerdikleri boyar madde miktarı bakımından fark vardır.

Doğal bitki boyalarına ulaşabilmek için everydye.com adresini ziyaret edebilirsiniz.