Doğu Karadeniz'de ilk kez görülen 'katil arı' için biyolojik mücadele

Ana vatanı Çin olan, Türkiye’de ilk kez 2014 yılında Yalova’da ortaya çıkan ‘gal arısı’, bu yaz Doğu Karadeniz ormanlarında görüldü. Trabzon’un Maçka, Arsin ve Araklı ilçelerinde istila ettiği kestane ağaçlarının kurumasına yol açan, ağaç dallarının içine yerleşerek, yumru şeklinde konak oluşturan böcek, her geçen gün yayılım alanını genişletiyor. Trabzon Orman Bölge Müdürlüğü ekipleri de arıya karşı harekete geçip, ormanları taramaya başladı. Kestane zararlısının ulaştığı bölgeleri tespit eden ekipler, ‘torymus sinensis’ adı verilen yok edici tür böcekle biyolojik mücadeleye geçecek.

‘ARICILAR ÇOK KORKUYOR’

‘Gal arısı’nı bölgede yeni tespit ettiklerini söyleyen Trabzon Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Zekeriya Aydın, “Daha önce yurdun çeşitli yerlerinde görüldü. Bu böcek meyvenin içine yumurtluyor. Kimyasal yolla mücadelesi de olmadığı için ağacı mantarlaştırıp çiçek açmasını önlüyor. Verim alabilmemiz, bal yapabilmemiz için çiçek olması lazım. Trabzon’da yaklaşık 2 bin 500 üyemiz var ve 80 ton civarı bal üretiliyor. ‘Gal arısı’ şayet yayılırsa bu balı alamayız. Yaklaşık 15 milyon değerinde bir ekonomik kayba uğrarız. Arıcılar bundan çok korkuyor. Bir an önce önlem alması gerektiğini düşünüyoruz” diye konuştu.  

‘EŞEYSİZ ÜRÜYOR, HIZLA YAYILIYOR’

Doğu Karadeniz’de görülen böcekle ilgili bilgi veren Trabzon Orman Bölge Müdür Yardımcısı Mustafa Kotil de “Yurt dışından önce Yalova’ya, sahil bölgesinden Kastamonu ve Zonguldak’a indi. Maalesef Karadeniz bölgemizde de tespit ettik. Bununla mücadele etmek için öncelikle laboratuvarımızda ‘torymus sinensis’ denilen bu böceğin predatörlerini üreterek biyolojik mücadele başlatacağız” dedi.

Kestane ağaçlarına zarar veren farklı hastalıklara karşı uzun süredir çalışmalar yaptıklarını anlatan Kotil, “Biz kestaneyi bildik bileli yıllardır kestane dal kanseriyle mücadele verdik. Sonrasında mürekkep hastalığıyla mücadele verdik. Bugün de 'gal arısı' ile karşı karşıyayız. 'Gal arısı' dediğimiz böcek eşeysiz ürüyor, kendi kendini döllüyor. Tomurcukların uçlarına yumurtasını bırakıyor, uçlarından öz besinlerini alarak besleniyor ve meyve verimini tamamen sıfırlıyor. Bu çok tehlikeli, zararlı bir patojen. Bununla mutlaka mücadele edeceğiz. Yumurtasını koyduğu yerlerde bu zararlıyı görür görmez 177 ve 112’yi arayıp haber verilmesi halinde, laboratuvar ekibimizle oraya anında müdahale edeceğiz” diye konuştu. 

Kestane balı üretimi yapan Mustafa Bayraktar da “Arıcılarımız sıkıntı içinde. Bazıları bu böceğin arıları yakaladığında öldürdüğünü söylüyor. Çiçeklerde mantarlaşma hastalığı oluyor. Kestaneler yok olmakla karşı karşıya” dedi.

Selay SAYKAL- Salim SARIKOÇ/TRABZON, (DHA)