Felaket kapıda: 'Yüz milyonlarca insanı yerinden edecek, hayatına ml olacak'

BUZULLARDAKİ ERİME YÜZDE 20 DAHA FAZLA

Dünyanın yakın tarihteki ciddi sorunlarından birisi iklim krizi her geçen gün kendini göstermeye ve doğanın sistemine zarar vermeye devam ediyor.

Uluslararası kapsamlı bir araştırmaya göre Grönland ve Antarktika'daki buz tabakaları, 30 yıl öncesine göre üç kat daha hızlı eriyor.

50 farklı uydu tahmininin sonuçlarına dayanarak rapor ortaya koyan araştırmacılar, Grönland’ın erimesinin son birkaç yılda “hiper hızlı” duruma geçtiğini söyledi. Grönland’ın 2017 yılından 2020’ye kadar olan yıllık ortalama erimesi, on yılın başına göre yılda %20 daha fazla.

İKİ BUZ TABAKASI 116 MİLYAR TON KÜÇÜLDÜ

Danimarka Meteoroloji Enstitüsü ve Birleşik Krallık’taki Leeds Üniversitesinden bir buzul bilimci ile iklim bilimcisi, yaptıkları açıklamalarda Grönland'daki buz kütlelerin geçmişe göre giderek daha fazla ve daha hızlı eridiğini söyledi.

Araştırmalara göre 1992’den 1996’ya kadar dünyadaki tatlı su buzunun %99’unu sağlayan iki buz tabakası yılda 116 milyar ton küçülürken bu küçülmenin üçte ikisi Antartika’dan geliyordu.

YIKICI SÜREÇ BAŞLADI

Geçtiğimiz perşembe günü Earth System Science Data tarafından yapılan araştırmaya göre ise 2017’den 2020’ye kadar buz erimesi yılda ortalama 410 milyar tona yükseldi ve bunun üçte ikisinden fazlası Grönland’dan geldi.

ABD Ulusal Kar ve Buz Merkezi Başkan Yardımcısı Twila Moon, “Söz konusu erime ve bu gidişat tam bir yıkıcı süreç. Bu buz kaybı oranları modern insanlık tarihinde eşi benzeri görülmemiş bir durum” dedi.

Konu ile ilgili yapılan bir çalışmada ise 1992’den bu yanan Dünya’nın iki buz tabakasından 8.3 trilyon buz kaybettiği ortaya konuldu. Söz konusu oran ABD’yi 0.9 metre, Fransa’yı ise 15 metre suyun dibine batırmak için yeterli bir sayı.

Fakat dünyadaki okyanuslar geniş olduğu için 1992 den bu yana buz tabakalarından kaynaklanan erime, ortalama olarak deniz seviyesinin yalnızca 21 milimetreden biraz daha yükselmesine neden oluyor. Araştırmaya göre küresel olarak deniz seviyesindeki artış ise hızla yükseliyor.

NASA VE AVRUPA UZAY AJANSI HESAPLIYOR

NASA ve Avrupa Uzay Ajansı tarafından finanse edilen 65’ten fazla bilim insanının oluşturduğu araştırma ekibi, dünyadaki buz tabakası kaybını düzenli olarak hesaplıyor. Araştırmacılardan Otosaka, araştırma kapsamında 17 farklı uydu görevi kullanıldığını ve buz tabakalarının erimelerini üç farklı teknikle incelediklerini ifade etti. Otosaka, “Çok büyük miktarda buz kütleleri hızla eriyor. Bu elbette çok endişe verici bir gelişme çünkü dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 40’ı kıyı bölgelerinde yaşıyor. İnsanlar ve şehirlerin sular altında kalması şaşırtıcı olmaz” dedi.

İncelemelere göre 2017’den 2020 yılına kadar Grönland’da yılda ortalama 283 milyar ton buzul erirken, 2012’den 2016’ya kadar yılda sadece 235 milyar ton buz eridi.

Son rakamlar, Grönland'dan çok daha fazla buza sahip olan Antarktika'nın bazı bölgelerinde erimenin yavaşladığını da gösterdi. Mottram, bunun çoğunlukla daha küçük ve kısa süreli hava değişikliklerinden kaynaklandığını iddia etti.

2100'DE BUZDAĞLARININ YÜZDE 68'İ ERİYEBİLİR

ABD Ulusal Kar ve Buz Merkezi’nin yöneticisi Mark Serreze ise Grönland’daki kütle kaybının Antarktika’daki kaybı geride bıraktığını söyledi. Colorado Üniversitesi buz araştırmacısı Waleed Abdalati ise “Bu konu önemli çünkü yükselen deniz seviyeleri milyarlarca olmasa bile yüz milyonlarca insanı yerinden edecek, hayatına mâl olacak veya trilyonlarca dolara mal olacak” diye konuştu.

Öte yandan insan faaliyetleri ve küresel ısınmanın bu hızda devam etmesi takdirde 2100 yılına kadar tüm dağ buzullarının yüzde 68’inin erimesi de muhtemel.