Gözler EXPO 2016 yolsuzluk iddialarına çevrildi

GIDA Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba, usulsüz fatura ile yolsuzluk yapanları uyarıp, "Tapu sahibi İstanbul’da başka bir işle iştigal ediyor. Ama ben gübre, mazot ve primleri tapu sahibine veriyorum. Halbuki tarlayı işleten farklı bir insan. Ha bundan neden vazgeçildi. Haklı olarak benden önceki arkadaşlar ’yav yolsuzluklar vardı, yolsuzlukları önlemek için vazgeçtik.’ Erkek olan şimdi yolsuzluk yapsın, göreyim bakayım" dedi.

Bakan Fakıbaba’nın bu sözleri Antalya’da da geniş yankı buldu, gözler EXPO 2016 ile ilgili yolsuzluk iddialarına çevrildi. Daha önce EXPO 2016 ile ilgili CHP’den milletvekilleri Çetin Osman Budak ve Devrim Kök, dönemin tarım ve hayvancılık bakanlarına çok sayıda soru önergesi vermiş ancak sonuca ulaşamamışlardı. Şimdi, tüm dikkatler bakanlıktaki yolsuzluklara el atan Bakan Fakıbaba’nın Antalya EXPO ile ilgili yolsuzluk iddiaları konusunda ne yapacağına ilişkin atacağı adımlara yöneldi.



YALÇIN BAYER GÜNDEME GETİRMİŞTİ

Gazeteci Yalçın Bayer’de 3 Ocak 2016 tarihindeki yazısında, ‘EXPO 2016 ile ilgili zor sorular’ başlığı altında şu yazıyı kaleme almış ve ilk kez bu konuyu medyaya taşımıştı. Bayer’in yazısı şöyleydi:

“ANTALYA önümüzdeki nisan ayında büyük bir EXPO sınavına hazırlanıyor. Türkiye’nin ilk EXPO’su 2016 Antalya, çiçek ve çocuk temasını işleyecek. Ancak, bir şeyler ters gidiyor olmalı ki, son bir yılda EXPO’nun en tepe makamı olan üç genel sekreter değişti; üç bakan da geldi gitti. En son Genel Sekreter Haşmet Suiçmez, istifa gerekçesi olarak ailesi ve çocuğuyla yeteri kadar ilgilenememeyi gösterdi. EXPO’nun açılışına 3.5 ay kala gelen bu istifa ve gerekçesi üzerine de kimse çıkıp “Bir Türkiye meselesi yürütülüyor burada... Açılışa ramak kala bu gerekçeyle istifa edilir mi?” diye sormadı.

Yeni genel sekreter şimdi her şeyi baştan öğrenmeye çalışıyor. EXPO’nun bütçesi resmi rakamlara göre 1.6 milyar TL olunca iddialar birbiri ardına geliyor. Yerel gazeteler hemen her gün değişik sorular yöneltiyor ama cevap alamıyor. 
Biz de başta Tarım Bakanı Faruk Çelik olmak üzere EXPO yönetimine bazı sorular sunuyoruz:

Antalya Valisi Muammer Türker katılımcı ülkelere maddi destek için paket hazırlığında olduklarını söylemişti. Bu paketin içeriği nedir? Kaç ülkeye imkân verilecek? Tanıtım için bütçesi nedir (TL veya dolar cinsinden), bunun ne kadarı harcandı. Katılacağını söyleyen kaç ülke bahçesini yapmaya başladı? Kanada’da yaptırılan bitki heykeller için ne ödendi? Denildiği gibi 10 milyon dolar mıdır? 1.6 milyar TL harcamaya karşın öngörüldüğü gibi 300 milyon TL gelir olacak mı? EXPO yöneticilerinin bugüne kadar organizasyonlarına ve EXPO’larına katıldığı ülkelerden kaçı, gelmeme eğilimini gösterdi. EXPO Meclisi’nden gelen hangi öneri hayata geçirildi? Yıllarca kullanılan logo neden değiştirildi; bunun için ne harcama yapıldı? Raylı sistem açılışa neden yetiştirilemiyor? EXPO’nun tanıtımı için alana getirilip ağaç diktirilen ve fotoğraflanıp haberi yapılan ünlü şahsiyetlere bir ödeme yapılıyor mu? EXPO alanında yurtiçi ve yurtdışından tanıtım için kimlere alan tahsisi yapıldı? Bunlardan ücret alındı mı? Bugüne kadar katılımcı ülke sayısı konusunda hep 42-47 aralığında sayı verildi. Oysa bakanlık koltuğuna yeni oturan Faruk Çelik, ilk EXPO 2016 toplantısından sonra yaptığı açıklamada bu ülke sayısını 16 olarak açıkladı. Bu konuda Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı’na yanlış rakamlar verildiği iddiası doğru mudur?”



BUDAK SORDU AMA

CHP Genel Başkan Yardımcısı Çetin Osman Budak, EXPO 2016 Antalya Fuarı ile ilgili Meclis'e soru önergesi sunmuş ardından bir açıklama yapmıştı.

EXPO 2016 Antalya Kanunu’nun yapıldığı dönemde 180 Milyon TL olarak öngörülen bütçede 9-10 katlık farkın ortaya çıkmasının gerekçeleri konusunda bilgi isteyen Budak, “Kanun’da öngörülmeyen neler yapılmıştır ki, bu kadar büyük fark ortaya çıkmıştır? Yaklaşık 1.5 milyar TL’lik (eski parayla 1.5 katrilyon) fark, hesap hatası ya da öngörüsüzlükle açıklanabilir mi? Açıkladığınız 1 milyar 720 milyon TL hangi iş ve işlemler için harcanmıştır? Gideri 1 milyon TL’yi aşan iş ve işlemlerin listesinde neler vardır? En fazla harcama yapılan iş nedir ve maliyeti ne olmuştur? Söz konusu 1 milyar 720 milyar TL’lik gelir hangi kalemlerden sağlanmıştır? Ayrı ayrı dağılım nasıldır?” dedi.

YÜZDE 1’LİK GELİR TRAJİKOMİK

Budak, dönemin bakanı Faruk Çelik’e şu soruları yöneltmişti:

“EXPO 2016 Antalya’ya ziyaretçi sayısıyla ilgili 4-5 milyon arasında rakamlar açıklanmaktadır? Ziyaretçi sayısı nedir? Ziyaret için satılan bilet sayısı nedir? Antalya Valisi, gelir rakamını 20 milyon TL olarak açıklarken, bu rakam kaç bilete karşılık gelmektedir? Ücretsiz ziyaret edenlerin sayısı kaçtır?

EXPO kapsamında yapılan 1 milyar 720 milyon liralık gidere karşılık, 20 milyon liralık gelir çok düşüktür. Gelirin bu kadar düşük kalmasının nedenleri nedir? Bu konuda bir inceleme yapılmış mıdır? Hangi sonuçlara ulaşılmıştır?

Fuara kaç ülke katılmıştır? Bu ülkelerin kaçı tüm masraflarını kendisi karşılamıştır? Fuar bütçesinden katılımcı ülkelerin giderleri için harcama yapılmış mıdır? Bu tutar ne kadardır ve hangi ülkeler için yapılmıştır?

YOLSUZLUK SORUŞTURMASI

EXPO 2016 Antalya sürecinde 4 genel sekreter değişimi yaşanırken, bu değişimlerle ilgili ortaya atılan yolsuzluk iddiaları konusunda soruşturma açılmış mıdır? Hangi sonuçlara ulaşılmıştır?

Bakanlığınız, EXPO 2016 Antalya’yı, gelir-gider, ziyaretçi sayısı ve benzeri unsurlar ile kazanımları birlikte değerlendiren bir analiz yapmış mıdır? Sonuç nedir?”