Kanseri erken evrede teşhis edecek mikroskop

İstanbul Kalkınma Ajansı’nın (İSTKA) desteğiyle Medipol Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi’ndeki bilim insanları tarafından kurulan ‘Yenilikçi Mikroskop Teknolojileri Merkezi’ açıldı. Merkezin açılışına Medipol Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sabahattin Aydın ile İSTKA Genel Sekreteri Özgül Özkan Yavuz katıldı. 2016 aralık ayında kurulan merkezin optik mikroskoplar üzerine araştırma yaptığını anlatan Yrd. Doç. Dr. Muhammed Fatih Toy, “Bu mikroskoplarla amaçladığımız, hastalar için teşhis ve tedaviyi kolaylaştırabilmek. Bunun yanı sıra üretimdeki süreçleri basitleştirebilmek. Ülkemizde bu noktaya kadar yapılan araştırmalar çok sınırlıydı ve ürün yoktu. Bizim amacımız buradaki araştırmaları daha ileriye götürmek, ürünleştirebilmek ve ülkemizin küresel anlamda bu alanda pay sahibi olabilmesi” dedi.

“KANSERLİK DOKU ANLIK GÖRÜNTÜLENEBİLECEK”

Geliştirilen mikroskopların kanser teşhisinde önemli fayda sağlayacağını belirten Yrd. Doç. Dr. Muhammed Fatih Toy, şunları söyledi:

“Günümüzdeki ameliyatların bir kısmı kanser dokularının çıkarılması üzerine. Kanserli dokular çıkartılırken dokunun kanserli son noktasına kadar çıkartılması hastaya en az zarar verir. Diğer taraftan sınırların belirlenmesi ciddi bir problem. Bu noktada hastalara doktorların uyguladığı yöntem, bütün dokunun çıkartılması ve güvenli yolun seçilmesidir. Bu durumda da iyileşme süreci çok uzuyor. Diğer opsiyon ise tam sınırda bir doku çıkartılmasıdır. Bunun ise anlık mikroskopla görüntülenmesi gerekiyor. Günümüz teknolojileri bu görüntülemeyi 2 veya 4 saat sonra veriyor. Bizim geliştirdiğimiz sistemle görüntüleme anlık yapılıyor. Bu sayede bundan 5 yıl sonra bir ameliyathanede doktorun yanında doğrudan bu mikroskop sistemi bulunacak ve ameliyat anında aldığı dokuya bakarak nereye kadar dokuyu alması uygundur bunun kararını verebiliyor olacak.”

SAÇ TELİNDEN BİN KAT KÜÇÜK CİSİMLER GÖRÜNTÜLENECEK

Geliştirdikleri süper çözünürlüklü mikroskoplarla saç telinden bin kat küçük nanometrik cisimleri görüntüleyeceklerini belirten Yrd. Doç. Dr. Toy, “Geliştirdiğimiz sistemlerin biri süper çözünürlüklü ismi verilen türden sistemler. Bu sistemler ile normalde olan limitin iki kat iyisine gidebiliyoruz. Normalde çok iyi bir mikroskop sistemi için 200 nanometre denilebilir. Bu bir saç telinin 500’de biridir belki. Biz bunu binde biri ölçeğine düşürebiliriz. Sistemlerimiz genel olarak 3 boyutlu. Bu sistemler bütün uygulama alanları için kullanılabilir sistemler” diye konuştu.

MİKROSKOP CEP TELEFONUNDA

Toy, öğrencilerin eğitimde kullanabilecekleri mikroskopları şöyle anlattı:“Öğrencilerin, cep telefonlarına takabildikleri basit mikroskop sistemlerini üretiyoruz. Onlara dağıtıyoruz ve onlar da kendi öğrenimlerinde kendi teknolojik imkanlarıyla sınıflarının içinde bu sistemleri kullanabiliyorlar.”

“5 YIL SONRA DÜNYA PAZARINDA YER ALACAĞIZ”

Türkiye’de mikroskop üretimi açısından büyük bir açık olduğuna dikkat çeken Toy, “Kullanıma hazır sistem üretebilen bir şirket mevcut değil. Küresel anlamda mikroskop pazarı çok büyük bir pazar. Türkiye maalesef üretici olarak buradan hiçbir pay alamıyor. Hedeflerimizden birisi de uzun vadede bu. Bundan bir 5 yıl sonra dünyada da mikroskop teknolojilerinde de ürün olarak yer alıyor olacağız” şeklinde konuştu.

“ÜNİVERSİTE SANAYİ İŞ BİRLİKLERİ GELİŞEREK DEVAM ETMELİ”

Medipol Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sabahattin Aydın ise ülkemizde son yıllarda bu tür yüksek teknoloji projelerine ciddi fonların sağlandığını söyledi. Merkezin Medipol Üniversitesinde İSTKA tarafından desteklenen dördüncü proje olduğunu hatırlatan Aydın, Medipol’de Ar-Ge faaliyetlerinin tüm hızıyla sürdüğünü kaydetti.

İSTKA Genel Sekreteri Özgül Özkan Yavuz da konuşmasında üniversite-sanayi iş birliğine işaret etti. Bu gibi projelerin üniversitelerin duvarlarının arasında kalmaması gerektiğine dikkat çeken Yavuz, yüksek teknolojinin gelişebilmesi için tıp ve mühendislik alanlarının ortak çalışması gerektiğini kaydetti. İSTKA’nın‘Yenilikçi ve Yaratıcı İstanbul’ isimli bir mali destek programı olduğunu söyleyen Yavuz “Yeni dönemde de girişimcilik, yenilikçilik ve yaratıcılık olmak üzere 3 ana başlığımız var. 20 Mart’a kadar proje başvurusunda bulunabilir bütün paydaşlarımız. Kâr amacı gütmeyen bütün kurumlar proje için başvurabilirler” dedi.