Kara leylek 'Mare', her yıl 15 bin kilometre uçuyor

Almanya'da leylek gözlemcisi Maria Marika tarafından 'Mare' adı verilen, nesli tehlike altındaki türlerden kara leyleÄŸin yaÅŸamı, yaklaşık dört yıldır uydu vericiyle takip ediliyor. Mare'nin ilkbahar göçü yaklaşık bir ay önce baÅŸladı. Mare'nin diÅŸi bir kara leylek olduÄŸunu belirten Maria Marika, Max Planck Ornitoloji Enstitüsü tarafından desteklenen bir araÅŸtırma projesi kapsamında 2016 yılında yuvasında uydu verici takıldığını ve gözlem altına alındığını kaydetti. Mare'nin kız kardeÅŸi Bille'ye de uydu verici takıldığını ve aynı yuvadaki kardeÅŸlerin birlikte seyahat edip etmediÄŸinin de takip edildiÄŸini belirten Marika, ''Veriler, bu kuÅŸların bunu yapmadığını açıkça gösteriyor. Seyahatlerinin ilk 5 günü boyunca her iki kuÅŸ arasındaki mesafeyi takip ettik. 4 Eylül'de Mare'nin kız kardeÅŸi bir avcı tarafından öldürüldü. Mare'nin hikayesi hala devam ediyor. Mare'nin bu süreçte çok sayıda yavrusu da oldu'' diye konuÅŸtu.

10 GÜN ÖNCE TÜRKÄ°YE'YE GELDÄ°

Mare sonbahar ve ilkbahar göç dönemlerinde, Avrupa'dan Afrika'ya, Afrika'dan da Avrupa'ya Türkiye üzerinden göç ediyor. Mare'nin Türkiye'deki yolculuÄŸu ise 'Leylek Baba' olarak da bilinen Leylekel grubunun kurucusu Fikret Can ve gönüllülerden Emrah Turan tarafından takip ediliyor. Mare, her göç döneminde yaklaşık 15 bin kilometre yol yapıyor. Güney Afrika'dan Nil Vadisi boyunca devam edip Kahire'den 23 Mart 2020'de hareket ettiÄŸini anlatan Fikret Can, ''Mare dört yıldır her yıl ilkbaharda Afrika'dan Avrupa'ya, sonbaharda da Avrupa'dan Afrika'ya yaklaşık 15 bin kilometre yol alıyor. Kahire'den hareket ettikten sonra Ä°srail, Suriye üzerinden Hatay sınırlarına gelerek yaklaşık 10 gün önce Türkiye'ye giriÅŸ yaptı. Toplamda 35 noktada konaklayarak, 1 Nisan'da Biga GümüÅŸçay sınırlarına geldi. Mare, Biga'dan Çanakkale BoÄŸazı'nın hemen üst kısmında Marmara Denizi üzerinden TekirdaÄŸ, Edirne, Bulgaristan'ı takip ederek 4 Nisan'da Romanya'nın kuzey doÄŸusuna ulaÅŸtı. Göç yolculuÄŸu Almanya'ya kadar devam edecek. Günde ortalama 300 kilometre yol kat edebiliyor" diye konuÅŸtu.

KARA LEYLEKLER RÄ°SKLÄ° GRUPTA

Bilimsel adı 'Ciconianigra' olan kara leyleklerin kırmızı listede riskli gruplar arasında yer aldığına iÅŸaret eden Emrah Turan ise gagasının ince, uzun ve kırmızı renkli, bacaklarının da kırmızı olduÄŸunu kaydetti. Kara leyleklerin, diÄŸer leyleklerin aksine yerleÅŸimlerden uzak durduklarını belirten Turan, ''Bozulmamış ormanlık alanlar, nehir kollarının orman kıyılarında oluÅŸturdukları sulak, yarı bataklık alanlar, büyük nehir kollarının yanında oluÅŸmuÅŸ su basar mera ve tatlı su kaynakları yakınlarında yaÅŸarlar. Kayalık daÄŸlık yamaçlarda 2000 metre üzeri bile yuvaladığı bilinir" dedi.

DÜNYADA 500-520 BÄ°N KARA LEYLEK VAR

Kara leyleklerin yaz sonunda Afrika'dan ülkemize geldiklerini, bir kısmı Anadolu'da ürerken, büyük kısmının Ä°stanbul üzerinden Avrupa'ya geçtiklerini belirten Turan, ''Sonbaharda Afrika'ya tersine göç baÅŸlar. Ülkemizde az sayıda alanda kışlama kayıtları vardır. Sonbahar göçü, aÄŸustos ortası- eylül sonu, ilkbahar göçü ise mart ortası ülkemizde yaz göçmenidir. Gediz Deltası'nda düzenli olarak kışlama kaydı vardır. Göç döneminde en fazla sayılarda, eylül ayı sonları Ä°stanbul BoÄŸazı'ndan geçerken rahatlıkla izlenebilir. Günde 100- 250 km (maksimum 500 km) yol alabilir. Dünya üzerinde çok geniÅŸ bir dağılım gösterir. Dünya popülasyonu yaklaşık olarak 500-520 bin bireydir" diye konuÅŸtu.

Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)