Kara leylek 'Mare', her yıl 15 bin kilometre uçuyor

Almanya'da leylek gözlemcisi Maria Marika tarafından 'Mare' adı verilen, nesli tehlike altındaki türlerden kara leyleğin yaşamı, yaklaşık dört yıldır uydu vericiyle takip ediliyor. Mare'nin ilkbahar göçü yaklaşık bir ay önce başladı. Mare'nin dişi bir kara leylek olduğunu belirten Maria Marika, Max Planck Ornitoloji Enstitüsü tarafından desteklenen bir araştırma projesi kapsamında 2016 yılında yuvasında uydu verici takıldığını ve gözlem altına alındığını kaydetti. Mare'nin kız kardeşi Bille'ye de uydu verici takıldığını ve aynı yuvadaki kardeşlerin birlikte seyahat edip etmediğinin de takip edildiğini belirten Marika, ''Veriler, bu kuşların bunu yapmadığını açıkça gösteriyor. Seyahatlerinin ilk 5 günü boyunca her iki kuş arasındaki mesafeyi takip ettik. 4 Eylül'de Mare'nin kız kardeşi bir avcı tarafından öldürüldü. Mare'nin hikayesi hala devam ediyor. Mare'nin bu süreçte çok sayıda yavrusu da oldu'' diye konuştu.

10 GÜN ÖNCE TÜRKİYE'YE GELDİ

Mare sonbahar ve ilkbahar göç dönemlerinde, Avrupa'dan Afrika'ya, Afrika'dan da Avrupa'ya Türkiye üzerinden göç ediyor. Mare'nin Türkiye'deki yolculuğu ise 'Leylek Baba' olarak da bilinen Leylekel grubunun kurucusu Fikret Can ve gönüllülerden Emrah Turan tarafından takip ediliyor. Mare, her göç döneminde yaklaşık 15 bin kilometre yol yapıyor. Güney Afrika'dan Nil Vadisi boyunca devam edip Kahire'den 23 Mart 2020'de hareket ettiğini anlatan Fikret Can, ''Mare dört yıldır her yıl ilkbaharda Afrika'dan Avrupa'ya, sonbaharda da Avrupa'dan Afrika'ya yaklaşık 15 bin kilometre yol alıyor. Kahire'den hareket ettikten sonra İsrail, Suriye üzerinden Hatay sınırlarına gelerek yaklaşık 10 gün önce Türkiye'ye giriş yaptı. Toplamda 35 noktada konaklayarak, 1 Nisan'da Biga Gümüşçay sınırlarına geldi. Mare, Biga'dan Çanakkale Boğazı'nın hemen üst kısmında Marmara Denizi üzerinden Tekirdağ, Edirne, Bulgaristan'ı takip ederek 4 Nisan'da Romanya'nın kuzey doğusuna ulaştı. Göç yolculuğu Almanya'ya kadar devam edecek. Günde ortalama 300 kilometre yol kat edebiliyor" diye konuştu.

KARA LEYLEKLER RİSKLİ GRUPTA

Bilimsel adı 'Ciconianigra' olan kara leyleklerin kırmızı listede riskli gruplar arasında yer aldığına işaret eden Emrah Turan ise gagasının ince, uzun ve kırmızı renkli, bacaklarının da kırmızı olduğunu kaydetti. Kara leyleklerin, diğer leyleklerin aksine yerleşimlerden uzak durduklarını belirten Turan, ''Bozulmamış ormanlık alanlar, nehir kollarının orman kıyılarında oluşturdukları sulak, yarı bataklık alanlar, büyük nehir kollarının yanında oluşmuş su basar mera ve tatlı su kaynakları yakınlarında yaşarlar. Kayalık dağlık yamaçlarda 2000 metre üzeri bile yuvaladığı bilinir" dedi.

DÜNYADA 500-520 BİN KARA LEYLEK VAR

Kara leyleklerin yaz sonunda Afrika'dan ülkemize geldiklerini, bir kısmı Anadolu'da ürerken, büyük kısmının İstanbul üzerinden Avrupa'ya geçtiklerini belirten Turan, ''Sonbaharda Afrika'ya tersine göç başlar. Ülkemizde az sayıda alanda kışlama kayıtları vardır. Sonbahar göçü, ağustos ortası- eylül sonu, ilkbahar göçü ise mart ortası ülkemizde yaz göçmenidir. Gediz Deltası'nda düzenli olarak kışlama kaydı vardır. Göç döneminde en fazla sayılarda, eylül ayı sonları İstanbul Boğazı'ndan geçerken rahatlıkla izlenebilir. Günde 100- 250 km (maksimum 500 km) yol alabilir. Dünya üzerinde çok geniş bir dağılım gösterir. Dünya popülasyonu yaklaşık olarak 500-520 bin bireydir" diye konuştu.

Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)