Karadenizli fındık üreticilerinin kar endişesi

Dünyanın fındık ambarı Karadeniz Bölgesi’nde sahil ve orta kesimlerde yağmayan kar, üreticileri tedirgin etti. Mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava sıcaklıkları nedeni ile Türkiye’nin ‘yeşil altını’ döllenme ve zirai don afeti ile karşı karşıya kaldı. Altınordu Ziraat Odası Başkanı Atakan Akça, geçen yıl yaşanan küresel iklim değişikliği sıkıntılarının bu yıl da devam ettiğini açıkladı. İklim değişikliği nedeni ile fındıkta gözle görülemeyen zararların meydana geldiğini belirten Akça, bu zarar nedeni ile 750 bin ton civarında tespit edilen rekoltenin 550 bin tona kadar gerilediğini söyledi.

‘ÖZELLİKLE SAHİL VE ORTA KESİME KAR YAĞMADI’

Karadeniz’de iklim değişikliğine uygun fındık çeşitlerinin üreticiler ile buluşturulması gerektiğini belirten Akça, “Bizim için aslında mevsim normallerinde seyreden sıcaklık çok önemli ama maalesef ülkemizi, dünyamızı ve bölgemizi de etkileyen bir küresel iklim değişikliği ile karşı karşıyayız. Son 2-3 senedir de bunu hakikaten birebir yaşıyoruz. Geçen sene yaşadığımız sıkıntılardan dolayı fındık döllenme problemi yaşadı ve rekoltesi yüzde 20-25 oranında azaldı. Aynı sıkıntıyı bu senede yaşıyoruz. Şu anda mevsim normallerinin 5-6 derece üzerinde seyreden bir hava sıcaklığı ile karşı karşıyayız. Doğal olarak da bölgemize yüksek kesimler hariç özellikle sahil ve orta kesime kar yağmadı. Bu da şunu bize gösteriyor; eğer yaşadığımız bu iklim değişikliği devam ederse özellikle sahil kesimde fındık tarımı sıkıntıya düşecek.Çünkü yaşadığımız bu iklim değişikliği özellikle döllenme ve zirai don doğal afeti ile alakalı büyük sıkıntılar oluşturacaktır" dedi.

Bu durumun rekolteyi de olumsuz etkileyeceğini ifade eden Altınordu Ziraat Odası Başkanı Atakan Akça, "Döllenmeyen fındık dalda boş duruyor. Bunun işçiliğini bedavaya yapıyorsunuz. Gözle görülmeyen bir durum. Onun için rekolte bu sene 750 bin ton civarında belirlendi ama bu gözle görmediğimiz sıkıntıdan dolayı 500-550 bin ton civarında bir rekolte olmuştu. Bu çok sıkıntılı bir durum. Yine özellikle nisan başında olası bir kar yağışı ile birlikte hava sıcaklıklarında oluşacak eksi değerler bölgemizde zirai don riskini beraberinde getirir. Bu da ürünün verim ve kalitesi ile alakalı ok önemli bir kriterdir. Burada en önemli görev üniversitelerimize ve Fındık Araştırma Enstitülerine düşüyor. Özellikle Fındık Araştırma Enstitüsü’ndeki arkadaşlarımızın bu iklim değişikliğine uygun bir ürün çeşidini geliştirmeleri ve üreticilerle buluşturması gerektiğini düşünüyorum” diye konuştu.

Şu anda yağacak bir karın fındığın ve toprağın ilacı olduğunu kaydeden Akça, “Eğer yağmayan bir kar olursa sezon boyunca bir kuraklık oluşacak demektir. Şu anda yağan kar fındığın ve toprağın ilacıdır ama biraz geç yağacak bir kar da yine olası bir zirai don etkisini meydana getirebilecektir” ifadelerinde bulundu.

‘Serbest piyasada yükselen fındık fiyatlarına da değinen Akça, “Bugünlerde fındık fiyatı 110 lira bandına yükselmiş durumda. Randımanı iyi olan fındıklar şu anda 120 lira bandında alıcı buluyor. Bunun iki önemli sebebi var. İlk olarak üreticilerimizin bizim sezonun başında yapmış olduğumuz çağrıyı dikkate alıp güvenerek ürünlerini ellerinde tutması, ürünlerine sahip çıkması sonucu gelişen bir fiyattır. İkinci olarak da rekoltenin az olması. Çünkü az olan bir ürünün fiyatı da yükselecektir. Bir diğer önemli husus ise, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), sezon başında levant kalite fındık için 82 lira fiyat açıkladı. Bu sezon üreticilerimizin beklentisini karşılayan bir fiyat oldu. Üreticilerimizin göstermiş olduğu direnç ve bu kararlı tutum fındık fiyatının serbest piyasada yükselmesine sebebiyet verdi. İnşallah bundan sonra bu tutumunu devam ettirirse üreticilerimiz ben gelecek talep doğrultusunda fındık fiyatlarının bir miktar daha serbest piyasada yukarı yönlü seyir göstereceğini düşünüyorum”diye konuştu.

Mustafa KIRLAK/ORDU, (DHA)