Savaşın Antalya ihracatına faturası ağır

Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği'nin (BAİB) verilerine göre 1 Ocak'tan 6 Nisan'a kadar olan dönemde 144 ülkeye toplamda 689 milyon 2 bin dolarlık ihracat gerçekleşti. Geçen yıl aynı döneminde 654 milyon 413 bin dolarlık ihracata göre yüzde 5,3'lük artış yaşandı. Toplam ihracatta, geçen yıla göre yükseliş gösteren Antalya, Isparta ve Burdur illerini kapsayan Batı Akdeniz'den, Rusya ve Ukrayna'ya ihracatta, savaşın başladığı 24 Şubat'tan 6 Nisan'a kadar olan sürecin verileri de ortaya çıktı.

24 Şubat günü Rusya'nın Ukrayna'ya karşı başlattığı savaş sonrası Antalya'nın en önemli ihracat pazarlarından olan bu iki ülke ihracatı ciddi düşüş gösterdi. BAİB verilerine göre, 24 Şubat- 6 Nisan arasında Ukrayna'ya geçen yıl aynı dönemde 13 milyon 17 bin dolar olan ihracat geliri, bu yıl savaş sebebiyle yüzde 65,3'lük düşüşle 4 milyon 522 bin dolara inerek, 8 milyon 495 bin dolar kayıp gerçekleşti. Savaş sürecinde Rusya'ya ihracat da geçen yıl aynı tarihlerde 23 milyon 441 bin dolar iken, bu yıl yüzde 48 düşüşle 12 milyon 185 bin dolara gerileyerek, 11 milyon 256 bin dolar kayıp oluştu. Savaş sürecinde iki ülkede de Antalya'nın en çok ihracat kaybı yaşadığı sektör, yaş meyve sebze sektörü oldu.

EN BÜYÜK SORUN NAKLİYE

Şu an itibarıyla hem Rusya hem de Ukrayna'ya ihracatın sıkıntılı da olsa devam ettiğini belirten BAİB Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, Rusya'daki kaybın yüzde 48'i, Ukrayna'daki kaybın da yüzde 65'i bulduğunu dile getirdi. En büyük sıkıntının nakliye, yani ürünlerin gönderiminde yaşandığını anlatan Çavuşoğlu, “Rusya için Ukrayna tarafı kapalı. Gürcistan, Ermenistan kara yolu da çok kötü olması nedeniyle tercih edilmiyor, gidiyor ama yeterli değil. Belarus üzerinden giderse yol çok uzun ve başka sıkıntılar da yaşanıyor. O yüzden şu günlerde özellikle deniz yolu tercih ediliyor" dedi.

RUS LİMANLARINDA HAZIRLIK

Deniz yoluyla ihracattaki sorunları anlatan Çavuşoğlu, “Deniz yolunda Rusya'ya TIR'ları geçirecek gemiler yeterli değil, bir firma 15 gün önce bir gemi koydu ve iki günde bir sefer yapıyor ama şu an için bu da yeterli değil. Firmalarla görüşülüyor, daha büyük gemiler ve farklı limanlar için. Rus limanlarında özellikle TIR'la giriş için gümrük kapısı yok. Port Kavkaz ve Novorossiysk limanlarında gümrük kapısı oluşturulması için çalışmalar yapılıyor. Bunlar olursa sıkıntımız kalmayacak" dedi.

'ÜRÜNLER SINIRDAN TESLİM EDİLEBİLİYOR' 

Ukrayna'ya ise 24 Şubat'tan sonra 15 gün hiç ürün gitmediğini, sıfıra düştüğünü belirten Çavuşoğlu, şunları söyledi:

"Daha sonra gıda, özellikle sebze ihracatı başladı. İlk zamanlar limon, domates ve biber ihracatı oldu. Şu anda biber azaldı ama limon, domates ve acil gıdalar gidiyor. Birkaç gündür para hareketi problemi de azaldı, transferler daha kolaylaştı. Ukrayna için özellikle nakliyede şoför sıkıntısı yaşanıyor. Ürün gönderimi devam ediyor ancak birçok şoför içeriye girmek istemiyor, o yüzden ürünler sınırdan teslim edilebiliyor. Ama bazı şoförler cesaret gösterip Kiev'e kadar gidebiliyor."

80 MİLYON DOLAR ALACAK VAR

İki ülkeden savaş öncesi dönemde gönderilen ürünlerle ilgili Antalya'nın 80 milyon dolara yakın alacağının tahsilatıyla ilgili sorunun devam ettiğini de anlatan Çavuşoğlu, “Önceki alacaklara ilişkin herhangi bir gelişme yok. 80 milyon alacaktan yok denecek kadar az bir kısmı tahsil edilebildi. Ukrayna ve Rusya kaynaklı çalışan firmalarımız için bir yıl ödemesiz ve faizsiz KGF kredi taleplerimiz de değerlendirilme aşamasında ve henüz bir gelişme yok" diye konuştu.

AVRUPA PAZARI BÜYÜDÜ

Çavuşoğlu, Ukrayna ve Rusya'da yaşanan sıkıntıya karşın, Avrupa'da iklim ve doğal gaz problemi nedeniyle rekolte düşüşü yaşanmasına bağlı olarak Türkiye'den talebin arttığını söyledi. Çavuşoğlu, “Türkiye'nin şansına, mevcut diğer pazarlardaki sıkıntılardan dolayı bu pazarlardaki talepler arttı. Eğer Ukrayna- Rusya arasındaki bu savaş yaşanmıyor olsaydı, bu yıl ihracatta patlama yaşanırdı" dedi.

Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)