TİSK: “İstihdamda toparlanma hızı yavaşladı”

Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu, istihdamda toparlanmanın devam ettiği, ancak hızının yavaşladığı konusunda uyardı. İstihdam düzeyinin Haziran 2010’a göre Ekim’de 516 bin kişi azaldığına dikkat çeken TİSK, 2010 yılının 10 aylık döneminde tarım ve ücretsiz aile işçisi istihdamının ön plana çıktığını vurguladı.Türkiye dünya işsizlik sıralamasında 5’incilikten 9’unculuğa indi. En geniş tanıma göre 5 milyon 619 bin işsiz var. 

İstihdamda toparlanma hızının yavaşladığı uyarısında bulunan TİSK, istihdam artışında kadınların öncü rolünün kaybolduğunu, erkekler ve tarım sektörünün belirleyici olduğunu ifade etti. TİSK, tarım sektöründe gelir azalışına rağmen istihdamında yüksek artış tespit edilmesinin dikkat çekici olduğunun altını çizdi. Türkiye dünya işsizlik sıralamasında 5’incilikten 9’unculuğa indi.
TİSK, Ocak 2011 İşgücü Piyasası Bülteni’ni yayınladı. Son bir yılda işgücü piyasasında yaşanılan gelişmelere yer verilen bültende işgücü artışının yavaşladığına dikkat çekildi. Bültene göre son bir yılda Türkiye’de 15 yaş ve üzerindeki nüfus 855 bin kişi arttı. Bunun üçte birine denk gelen 301 bin kişi işgücü piyasasının dışında kalanlara eklendi. Dolayısıyla işgücü artışı 554 bin kişi oldu. İşgücü içinde istihdam edilenler 953 bin kişi artarken, işsiz sayısı 398 bin kişi azaldı. Öte yandan, bir yıl önce 1 milyon 22 bin kişi olan yıllık işgücü artışının Mayıs 2010’da 1 milyon 64 bin kişi ile zirve yaptıktan sonra giderek zayıfladığı ve Ekim 2010’da yaklaşık yarı yarıya azaldığı görüldü.
İstihdam düzeyi Haziran 2010’a göre 516 bin kişi azaldı. Sanayi, istihdam artışında tarımdan sonra ikinci sırayı aldı. İmalat sanayinin toplam istihdamdaki payının artması olumlu bir gelişme yarattı.

-İŞGÜCÜNE KATILMA ORANINDAKİ ARTIŞ EĞİLİMİ ÇOK ZAYIFLADI-

İşgücüne katılma oranındaki artış eğilimi toplamda çok zayıfladı. Oran erkeklerde düşüşe geçerken, kadınlarda yükselişini korudu. İşgücüne katılma oranı, Ekim 2010 döneminde bir önceki yıla göre 0,2 puan artarak yüzde 49’a yükseldi. Ocak 2010’da 1.7 puan düzeyine kadar çıkan artış eğilimi yıl içinde giderek zayıfladı. İşgücüne katılma oranı, kadın nüfusta 0.9 puan artarken, erkeklerde 0.4 puan, genç nüfusta ise 0.8 puan azaldı. Öte yandan, TÜİK’in içeriğini açıklamadığı “Diğer” kategorisindeki 120 bin kişilik önemli artış da işgücü büyümesini sınırladı. 2009 ve 2010’un ilk 10 aylık dönemleri karşılaştırıldığında ise işgücüne katılma oranının toplamda yüzde 47.9’dan yüzde 48.9’a; kadınlarda ise yüzde 26.1’den yüzde 27.7’ye yükseldiği görüldü.

-TARIM DIŞI İSTİHDAM HIZI YAVAŞLADI-

İstihdam artışında erkekler ve tarım sektörü belirleyici oldu. Tarım sektöründe gelir azalışına rağmen istihdamında yüksek artış tespit edilmesi dikkat çekti. Tarım-dışı istihdamdaki artış eğilimi devam etmekle birlikte hızı azaldı. Tarım-dışı istihdam, Haziran 2009-Mayıs 2010 döneminde çok hızlı bir artış göstermiş ancak izleyen aylarda bu artış hızı azalma eğilimine girdi. Tarım-dışı istihdam Eylül 2010’da bir yıl önceye göre yüzde 3.6 arttı. İstihdama eklenen her 5 kişiden 1’i, kadınlarda her 2 kişiden 1’i kayıtdışında iş buldu. İlk 10 ayda tarım ve ‘ücretsiz aile işçisi’ istihdamı ön plana çıktı.

-TÜRKİYE İŞİZLİKTE DÜNYADA 5'İNCİ SIRADAN 9'UNCULUĞA İNDİ-

İşsizlik oranındaki azalış eğilimi çok yavaşladı. 2010 Ekim döneminde işsizlik oranı bir yıl önceye göre 1.8 puan azalarak yüzde 13’ten yüzde 11.2’ye geriledi. Ancak işsizlik oranı Kriz öncesi döneme (Ekim 2007) göre 1 puan yüksek ve işsiz sayısı 536 bin kişi fazla gerçekleşti. Toplam ve tarım dışı işsizlik oranında devam eden azalma eğiliminin çok yavaşladığı anlaşıldı. Türkiye dünya işsizlik sıralamasında 5’incilikten 9’unculuğa indi. En geniş tanıma göre 5 milyon 619 bin işsiz var.

-İŞSİZLİK LİSE VE DENGE YÜKSEKOKUL MEZUNLARINDA EN YOĞUN-

İşsizlere eğitim durumuna göre bakıldığında, Ekim 2010’da da işsizliğin en yoğun şekilde lise ve dengi yüksekokul mezunları grubunda yaşandığı görüldü. İşsizlik süreleri itibariyle ise, 5 ay ve daha kısa süreden beri iş arayan işsizler çoğunlukta yer aldı. 5 ay ve daha kısa süreden beri iş arayanların toplam işsizler içindeki payı, Ekim 2010’da yüzde 58.3 oldu. Bu grubun işsizler içindeki payı 2.4 puan; 1 yıl ve daha uzun süredir iş arayanların işsizler içindeki payı ise 0.9 puan arttı. Ekim 2010’da Türkiye’nin klasik işsizlik oranı açısından durumu diğer ülkelerle kıyaslandığında, pozisyonunu bir miktar düzelttiği görüldü. Türkiye, işsizlik oranındaki azalmaya rağmen dünyadaki belli-başlı 40 ülke içinde halen işsizliğin en yüksek olduğu 9’uncu ülke oldu. Türkiye işsizlik oranının yüksekliği açısından Ekim 2009’da 5’inci durumdaydı.

-İŞSİZLİK ÖDENEĞİNE BAŞVURULAR YENİDEN ARTIŞA GEÇTİ-

İşsizlik ödeneğine başvuru sayısı yeniden artış eğilimine girdi. İşsizlik ödeneğine aylık başvuru sayısı 2008’in bahar-yaz aylarında 20 binlerde seyrederken ekonomik kriz nedeniyle hızla artmış ve Ocak 2009’da 79 bine varmıştı. Başvuru sayısı, kısa çalışma uygulamasının etkisiyle izleyen süreçte azalmış; Ocak 2010’da tekrar 53 bine yükselmişti. Başvurular 2010’da dalgalanmış; Eylül ayında 30 binin altına geriledikten sonra Aralık 2010’da 38 bine yükselmişti.