Tescilli yumurta topuk ayakkabının son ustaları

Çarşamba ilçesinde, burun ve topuk kısmının yumurtaya benzemesinden dolayı 'yumurta topuk' olarak anılan meşhur ayakkabılar, değişen moda ve fabrikasyon ayakkabılara meydan okuyor. Topuk yüksekliği 4 santimetre olan ayakkabıyı, bu özelliği nedeniyle kısa boylu erkekler tercih ediyor. Ancak yumurta topuk ayakkabıyı üreten usta sayısı her geçen yıl azalıyor. Yumurta topuk ayakkabı ustası sayısı ilçede 10'a kadar geriledi. Tek parça deriden el işçiliği ile üretilen ayakkabılar, çifti 150 ile 250 TL arasında değişen fiyatlarda satışa sunuluyor. Çarşamba Belediyesi'nin Türk Patent ve Marka Kurumuna yaptığı başvuru sonucunda ayakkabıya 'Coğrafi işaret tescil belgesi' alındı. Geçmişte Orhan Gencebay, Ferdi Tayfur, Yıldıray Çınar, Ozan Arif'in tercih ettiği yumurta topuk ayakkabıdan ilçede günlük yaklaşık 100 çift üretiliyor. Yumurta topuk ayakkabı hediyelik olarak minyatür şekilde de üretiliyor.

'ALIŞAN VEZGEÇEMEZ'

Çarşamba Kunduracılar Odası Başkanı Osman Aydın, ilçede yaklaşık 10 tane imalatçı olduğunu belirterek, "Yumurta topuk ayakkabının özelliği tek parça deriden yapılması, 4 santimetreye kadar ökçe yüksekliği var ve tamamen el işçiliği ile yapılıyor. Çok özel bir ayakkabı. Tek parça ve tamamen deriden, el işçiliğiyle yapılıyor.  Bu ayakkabıyı giyen ve alışan kolay kolay vazgeçemez. Türkiye'nin her yerine bu ayakkabıları gönderiyoruz. Daha çok Kahramanmaraş, Şanlıurfa, Adana, Antalya'ya gönderiyoruz. Hatta yurt dışına bile gönderdiğimiz oluyor" dedi.

'KISA BOYLULAR TERCİH EDİYOR'

Ayakkabının ökçe yüksekliğinin 4 santimetre olması nedeniyle özellikle kısa boylu erkeklerin de bu ayakkabıyı tercih ettiğini dile getiren Aydın, "İlçemizde 200'ün üzerine imalatçı varken şimdi 8-10 kişiyiz. Belki 10 sene sonra bir iki kişi kalacak. Daha da yapan olmayacak. Çırak yetişmiyor. Gençler mesleği öğrenmek açısından pek sıcak bakmıyor. Ama biz mesleğimizi sürdürmeye çalışıyoruz. Son olarak 'Coğrafi işaret tescil belgesi' de alındı. Bu da çok önemli bir gelişme oldu" diye konuştu.

'ÇIRAK BULAMIYORUZ'

25 yıllık ayakkabı ustası Adem Demirelli (41), yumurta topuk ayakkabının ayağı terletmeyen çok rahat bir ayakkabı olduğunu belirterek, "En son nesil, biziz meslekte. Bizler son ustalarız, bizden sonra bir çırağımız yok. Bizden sonra üretim olur mu bilemiyoruz. Maalesef son yıllarda çırak yetişmiyor sektörde. Gençler meslek olarak bu işi tercih etmiyorlar. Emek isteyen zahmetli bir meslek bu o yüzden tercih eden fazla yok, gençler daha rahat işler istiyorlar" diye konuştu.

'İLÇENİN SİMGESİ'

Selçuk Şahin, çocukluğundan bu yana yumurta topuk ayakkabı giydiğini belirterek, "Hatta kışlık olarak bot şekli de var onları da kullanıyoruz. Çok memnunuz ilçemizin simgesi bir ayakkabı. Çok rahat bir ayakkabı, terlik niyetine bile giyilebiliyor. Herkese tavsiye ediyorum. Yeni gelen nesil çok bilmiyor ama özellikle büyüklerimiz bu ayakkabıdan vazgeçmezler" ifadelerini kullandı.

Yaprak KOÇER- Hüseyin KALAY/ÇARŞAMBA (Samsun), (DHA)