Turizmciye çifte zam şoku

Sektör, ‘domino etkisi’ yaratacak problemlere çare beklerken, yenileriyle karşıya karşıya kaldı. Turizmde, Rusya kriziyle başlayan sıkıntılara arka arkaya yenileri ekleniyor. Rusya’daki devalüasyon sonrası hem gelen turist sayısı yarı yarıya azalmış, hem de operatörlerin sıkıntıya düşmesiyle ortaya çıkan 250 milyon dolarlık batık, konaklama ve yiyecek içecek tedarikçilerine yansımaya başlamıştı. Sektör, ‘domino etkisi’ yaratacak problemlere çare beklerken, yenileriyle karşıya karşıya kaldı.
Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) içki ruhsatlarına yüzde 300, Antalya Büyükşehir Belediyesi de su fiyatlarına yüzde 77 zam yaptı. Turizm sektörü temsilcileri gelişmelere tepki göstererek zamların geri alınmasını istedi. Bir başka endişe verici gelişme de kruvaziyer turizmde ortaya çıktı. Ortadoğu’daki karışıklık nedeniyle Mısır, İsrail, Ürdün, Lübnan, Suriye limanlarına uğramak riskli hale gelince; Mersin’den sonra gidilebilecek rota kalmadı. Mersin’den aynı rotayla geri dönüşten kaçınan gemiler artık gelmemeye başladı. Mersin Turizm Platformu Başkanı Numan Olcar, “Gemiler aynı rotadan gelip aynı rotadan dönmek istemiyor. Şu an fiili olarak kruvaziyer gemileri gelmiyorlar. Bu sadece Mersin’in sorunu değil. Antalya, Kıbrıs için de aynı durum söz konusu” dedi.

Antalya’da su fiyatları yüzde 77 içki ruhsatı bedeli yüzde 300 arttı
Rusya’daki ekonomik krizi en az zararla atlatmak için çalışmalar yapan turizm sektörü, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (TAPDK) içki ruhsatına yüzde 300, Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin de su fiyatlarına yüzde 77 zam yapmasıyla zor durumda kaldı. Her iki kararı da tepkiyle karşılayan ve gözden geçirilmesini isteyen Kemer Turizmci İş Adamları Derneği (KEMİAD) Başkanı Ali Nail Kılıç, “Yaklaşan kriz dönemi sonuna kadar zamlar ertelenmelidir. Zira sektörün bu kadar sıkıntılı dönemde, böylesine zamları taşıyabilme gücü kalmamıştır” dedi.

KEMİAD Başkanı Kılıç, Türk turizminin ana pazarlarından Rusya ile bölgede yaşanan ekonomik ve siyasi krizlerden dolayı darboğaza girdiğini belirtti. Bu yıl turizm pazarında yüzde 30-40 kayıp öngörüldüğünü ifade eden Kılıç, bu sıkıntıların yanında TAPDK’nin otellerde içki ruhsatları belgesine yüzde 300, Antalya Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Antalya Su ve Atık Su İdaresi’nin de (ASAT) su fiyatlarına yüzde 100’e yaklaşan zam yaptığını bildirdi. Öncelikle ASAT’tan gelen zam oranının herkesi şaşkına çevirdiğini anlatan Kılıç, “Kemer’de otellerin kullandığı suya yüzde 77’lik zam yapılması, zaten sıkıntı içinde turizmcileri adeta şoke etti. Suya bu kadar zam yapmanın ve bu kadar fahiş maliyet artışının gerçek sebebi nedir. Bölgemizde olağanüstü kuraklık mı yaşanmıştır. Bunun izahı derhal yapılmalıdır” dedi.

1500 odalı lüks otele de 15 odalıya da aynı ücret!
Yine aynı şekilde elektriğe yapılan yüzde 20 zammın yeni turizm sezonunda önemli sıkıntılara yol açacağını vurgulayan Kılıç sözlerini şöyle sürdürdü: “Diğer taraftan pansiyon ve küçük otellerin içki ruhsatına Kemer ilçesinin büyükşehir belediye sınırlarında olması nedeniyle yüzde 300 oranın da zam yapılması yaklaşan sıkıntılı sezon öncesi tuz-biber olmuştur. Hatta öyle komik uygulama ortaya çıkmıştır ki, 1500 odalı otel de, 15 odalı pansiyon da aynı ücreti ödemektedir. Büyük otel-küçük pansiyon farkını bile düzenleme zahmetine katlanmayan yetkililer toptancı bir zihniyetle uygulamayı küçük otel ve pansiyonlara adeta dayatmışlardır. TEFE, TÜFE ve enfl asyon oranları tek haneli rakamlarla ifade edilirken, ülkemizde turizme olası desteklerin tartışıldığı bir dönemde yapılan bu fahiş zamların hiçbir izahı yoktur.”

‘Zamlar fırsatçılıktır tekrar gözden geçirilsin’
Zamları fırsatçılık olarak değerlendiren KEMİAD Başkanı Ali Nail Kılıç, yeniden gözden geçirilmesini istedi. Kılıç, sözlerini şöyle noktaladı: “Bu abartılı ve orantısız zamlar birçok kurumun turizme nasıl baktıklarını net olarak ortaya koymaktadır. Yaklaşan sıkıntılı sezon öncesi yapılan bu zamlar, en hafif ifadeyle fırsatçılıktır, insafsızlıktır. Bir an önce bu zamlar gözden geçirilmeli, makul rakamlar yansıtılmalı ve yaklaşan kriz dönemi sonuna kadar ertelenmelidir. Zira sektörün bu kadar sıkıntılı dönemde, böylesine pervasız zamları taşıyabilme gücü kalmamıştır.

Mersin’den sonra gidilecek liman kalmadı, kruvaziyer turizmi inişe geçti
Ortadoğu ülkelerinde yaşanan iç savaş ve karışıklıklar kruvaziyer turizmini de vurdu. Kurvaziyer gemileri yeteri kadar güvenli liman bulamadığı için Doğu Akdeniz çanağına uğramaktan vazgeçti. Mersin Turizm Platformu Başkanı Numan Olcar, Ortadoğu’daki siyasi karışıklıklar sebebiyle Mersin’den sonra yolcu gemilerinin rotalarına devam edeceği bir liman bulamadıklarını söyledi. Olcar, gemilerin aynı rotadan gelip aynı rotadan dönmek istemediğini, bunun da kruvaziyer turizmini olumsuz yönde etkilediğini kaydetti. Şu an fiili olarak gemilerin gelmediğini vurgulayan Olcar, Mısır, İsrail, Ürdün, Lübnan, Suriye'deki limanlara uğranabilecek duruma gelene kadar sıkıntının süreceğini anlattı. Olcar, “Bu sadece Mersin’in sorunu değil. Antalya, Kıbrıs için de aynı durum söz konusu. Bölge olarak Doğu Akdeniz çanağı bu gemileri alamıyor şuan” dedi.

‘İstikrar sağlandığında liman tekrar aktive olacak’
Bugüne kadar Mersin’de 13 kruvaziyer gemisi ağırladıklarını ifade eden Olcar, bu projenin 2012’de başladığını ancak 2014’ün Şubat ayından bu yana bu kapsamda gemi gelmediğini dile getirdi. Olcar, Mersin’in bu konudaki altyapı çalışmalarını büyük bir kararlılıkla devam ettirdiğinin altını çizerken sözlerini şöyle sürdürdü: “Mersin, uluslararası kruvaziyer ligindeki bütün etkinliklere de katılmaktadır. 2016 yılında bu konuyla ilgili olarak önemli bir kruvaziyer etkinliğinin de Mersin’de yapılmasına çalışılıyor. Çalışmalarımız MTSO ve büyükşehir belediyesi ile devam ediyor. Mersin, Akdeniz Kruvaziyer Limanları Birliği’nin de son derece aktif bir üyesidir. Biz bu alandaki politikalardan hiçbir şekilde vazgeçmedik. İnanıyoruz ki Ortadoğu’da istikrar yeniden sağlanacak. O noktaya kadar biz çalışmalarımıza devam ediyoruz. Her şey yoluna girdiğinde burası da aktive olacak bir liman."

‘En büyük eksiklik, turizm politikasındaki samimiyetsizlik’
Bu arada Olcar, 2016’da Mersin’in 3 önemli kongreye ev sahipliği yapacağını dile getirdi. Akdeniz’in en büyük turizm forumlarından Medi- Tour’un 2016’da Mersin’de yapılacağını duyuran Olcar, Akdeniz Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği (ASCAME) Genel Kurulu’nun da yine kentte düzenleneceğine dikkat çekti. Olcar, “Ayrıca Seatrade Med’in 2016’da Mersin’de yapılması için yoğun çaba sarf ediyoruz. Bu organizasyonlar kruvaziyer gemilerini tekrar getirme yollarını açık tutan etkinlikler olacak” diye konuştu.
Mersin’in turizm pastasından alığı payın giderek arttığını aktaran Olcar, 2007’de 80 bin olan ziyaretçi sayısının geçen yıl 536 bine ulaştığına işaret etti. “Artık milyonlu rakamları telaff uz etmemiz gerekiyor” diyen Olcar, bunun da istikrar ve huzura bağlı olduğuna dikkat çekti. Olcar, “Biz ne kadar hazır olsak da jeopolitik durumlar olumsuz etkiliyor. Ayrıca en büyük eksiğimiz turizm politikalarındaki samimiyetsizlik. Havaalanı ve Tarsus-Kazanlı projesinin hala bitirilememiş olması da bunu gösteriyor” dedi. (Dünya)