‘Türk yumurtası’ polemiği

Rusya Tarımsal Ürünler Denetim Kurumu (Rosselhoznadzor), konuyla ilgili yaptığı açıklamada, 8 Aralık tarihinde 17 Türk şirketine ihracat izni verildiğini, 1.2 milyar yumurta için gümrük vergisi muafiyeti uygulanacağını açıkladı.

Son dönemde fiyatların yüzde 40’dan fazla artması sonucu Rusya’da yumurtanın adedi 9-10 rubleden (yaklaşık üç lira) satılıyor.

30 Haziran’a kadar geçerli olacak karar siyasetçilerle uzmanların da katıldığı bir polemik başlattı.

News.ru haber sitesine konuşan Parlamento Rekabeti Koruma Komisyonu Başkan Yardımcısı Sergey Lisovskiy, Türkiye’den yumurta lthalatına fazla güvenilmemesi gerektiğini savundu. Lisovskiy, “Getirilirlerse oldukça küçük bir hacim olacaktır. Hiç kimse depolamak için yumurta üretmez. Sonuçta en fazla 3 ay saklanabilir. En faydalı maddeleri içeren diyet yumurtası bir hafta boyunca saklanabilir” dedi.

Lisovskiy biraz da esprili bir dille, “Rus raflarına yumurta arzını artırmak için önce yumurtlayan tavuğun yumurtadan çıkacağı bir yumurta sipariş etmelisiniz. Sonra da yumurtlama yeteneğine sahip bir tavuğun büyümesi gerekir. Sonuç olarak, döngünün yaklaşık bir yıl olduğu ortaya çıkıyor. Yani birinden küresel pazarı etkileyecek büyük miktarlarda yumurta sipariş etmek çok zaman alıyor” diye konuştu.

Lisovskiy, Kanada örneğini vererek, yumurta ve tavuk fiyatlarını istikrara kavuşturmak için sektörde reform yapılması gerektiği görüşünü savundu.

Rusya’nın çok okunan haftalık Argumentı i Faktı (AiF) gazetesi de haberine, “Kırılgan bir sorun. Türkiye’den tavuk yumurtası ithal etmek Rusya pazarının sorunlarını çözmeyecek” başlığını attı.

Gazeteye konuşan Rusya Beyaz Et Hayvanları Birliği Genel Müdürü Galina Bobıleva, Türkiye’den yumurta ithalatı kararının yüksek fiyat sorununu çözmeden büyük olasılıkla yerli üreticilere zarar vereceğini öne sürdü. Bobıleva, “Kanatlı hayvan çiftliklerimizden iç pazar payını kendi ellerimizle alıp Türk üreticilere veriyoruz. Bu da tavukçularımıza hem maddi hem de manevi zarar veriyor. Tavuk yumurtası fiyatları ya da kıtlık konusu suni olarak şişiriliyor. Oysa, Rus üreticiler her türlü talebi karşılamaya hazır” dedi.

Bobıleva, “Yumurta ithal etme düşünülmeden verilmiş bir karar. Ülkemizde böyle bir ürünün kıtlığı söz konusu olamaz. Üretim hacimleri geçen yıla göre azalmadı, kanatlı hayvan üreticilerimiz iç pazarın ihtiyacını tam olarak karşılayabiliyor” diye konuştu.

Gazete de, “İstatistikler, 2023’ün ilk yarısında Rusya’da 22,3 milyar adet yumurta üretildiğini doğruluyor. Bu da 2022 yılının aynı dönemine göre %3,5 daha fazla. Ancak Rusya’da yumurta fiyatları yılbaşından bu yana neredeyse %40 arttı. Bu durum da Rusya Federal Anti Tekel Servisi ve hatta Başsavcılık için endişe konusu haline geldi” yorumunda bulundu.

Gazete, ilgili kurumların kontrol ve fiyat kısıtlamalarının da işe yaramadığına işaret ederek, “Mağazalar zaten yumurtaları tek tek satmaya başlamıştı” diye yazdı.

Bobıleva da, iç lojistik mekanizmaları ve perakende zincirlerinin politikasını iyileştirmenin daha doğru olacağını vurgulayarak, “Üstelik Türkiye’den tedarik başlasa bile bunun pazarımızdaki perakende fiyatlarının düşmesine yardımcı olması pek mümkün görünmüyor. Türkiye’deki tavuk yumurtasının maliyeti Rusya’dakinden daha düşük değil. Özellikle lojistik konusu var” dedi.

Kalite konusunun da önemli olduğunu hatırlatan Bobıleva, “Kalite zarar görebilir. Yumurta bozulabilir bir ürün. Diyet yumurtalarının raf ömrü yalnızca 7 gün, sofralık yumurtalar ise 28 gün. Büyük olasılıkla karmaşık lojistik nedeniyle depolama sıcaklık koşulları ihlal edilirse bu süreler daha da kısalır” uyarısında bulundu.

Rusya Tarımsal Gıda Stratejileri Başkanı Albert Davleyev ise, Türkiye’den yumurta tedariğinin gerçekçi bir karar olduğunu belirterek ,”Çünkü Türkiye büyük miktarda beyaz et ve yumurtası üretiyor. Fakat bunun önemli bir kısmı Orta Doğu’ya ihraç ediliyor. Ancak, Rusya’ya gönderebilecekleri stokların ne kadar olacağı henüz belli değil. Ayrıca, fiyatının cazip olacağını düşünmüyorum çünkü Türkiye’de yumurta üretiminin maliyeti büyük ölçüde yem ithalatına bağlı” dedi.

Tsargrad TV’e konuşan ekonomist Dmitriy Potapenko da, “Türkiye Rusya’yı yumurta krizinden kurtaramayacak. Fiyatları düşürmenin tek yolu soruna kalıcı bir çözüm bulunması” diye konuştu.

Benzer haber ve yorumlar yüzlerce Rus sitesinde yer aldı.

(Medya Günlüğü- Fuad Safarov, Moskova)