WhatsApp ile PCR testi; e-Nabız'a bile düştü

Koronavirüs önlemleri kapsamında yurt dışına çıkışlarda "negatif sonuçlu PCR testi ibrazı" zorunlu kılınmıştı. İstanbul'da sahtekarların, sürüntü örneği vermeden WhatsApp üzerinden gönderilen pasaport, ya da kimlikle negatif sonuçlu PCR testi düzenlediği ortaya çıktı.

Özellikle yabancı uyruklu kişilere verilen negatif PCR testi belgesine bazı turizm acenteleri aracılık ediyor. Turistler hiç örnek vermeden ortalama 2 saat içinde negatif sonuçlu belge yine WhatsApp üzerinden ellerine ulaşıyor. Sonuç Sağlık Bakanlığı'nın e-nabız sistemine de kısa süre içinde düşüyor. Sahtekarlar, Esenler'de bir laboratuvar aracılığıyla çıkardıkları negatif sonuçlu PCR testi için 200-300 lira arasında değişen ücret talep ediyor.

PAZARLIKLA 200 LİRAYA ALINDI 

DHA ekibi, sahtekarların oyununu gözler önüne serdi. İki İranlı ve rehberleri, bir seyahat acentası çalışanı Kadir A. isimli kişiyle iletişime geçti. Rehber, öğle saatlerinde aradığı Kadir A.'ya İran uyruklu turistlerin akşam saat 18.00'da uçağı olduğunu ancak Anadolu Yakası'nda olduklarından dolayı numune veremeyeceklerini söyledi. Kadir A., "Laboratuvarla görüşüp size dönerim. Biraz zor oluyor o işler" cevabını verdi. Yaklaşık yarım saat bekledikten sonra Kadir A. rehberi tekrar aradı. Kadir A., laboratuvarla konuştuğunu ve pasaportların gönderilmesini istedi. Negatif PCR testi sonucunun uçuşa yetişmesi için acil çıkarılması gerektiği, bunun da fiyatının farklı olduğunu belirtti. Test başına 250 lira ücret, pazarlıkla 200 liraya indirildi ve pasaportların fotoğrafları WhatsApp üzerinden Kadir A.'ya gönderildi. 

E-NABIZ SİSTEMİNDE DE SONUÇ NEGATİF 

Aradan geçen yaklaşık 3 saatin ardından toplam 400 liraya alınan İran uyruklu iki kişiye ait negatif PCR sonuçlu belgeler yine WhatsApp üzerinden geldi. Numune vermeden elde edilen negatif sonuçlu belgedeki karekod okutulduğunda e-nabız sisteminde de sonuçların işlendiği görüldü.

SUÇU ACENTAYA ATTI 

PCR sonuçlarını içeren belgelerin alındığı Esenler'deki laboratuvarın yetkilisi suçu turizm acentasına attı.

Turgay Yılmaz isimli sorumlu laboratuvar teknikeri, "Muhtemelen bizim anlaşma yaptığımız kurumlardan bir tanesidir. Numune bize gelir, biz numuneleri alırız. İşleme koyarız, işlemden sonra sonuçlandırırız. Kim almıştır bilmiyorum ama anlaştığımız kurumlardan bir tanesidir. Kurye aracılığı ile bize numuneler gelir. Buraya numune geldi ve test yaptık. Numune alım kısmıyla bizim bir alakamız yok" dedi.

SAATLER UYUŞMUYOR

Ancak negatif sonuçlu PCR testi belgesinde numunelerin laboratuvara girip işleme başlandığı kayıt saati 08.10 olarak görünüyor. Belgede sonuçların çıktığı saat ise 13.13. Fakat turistlerin pasaport fotoğraflarını ilettiği saat 13.19. Sonuçların WhatsApp üzerinden gönderildiği saat ise 15.13. 

Laboratuvar yetkilisi bu saat farkını ise "Halk Sağlığı Yönetim Sistemi'nde ya da test cihazındaki yazılımdan kaynaklı bir hata olabilir" şeklinde açıkladı.

"HALK SAĞLIĞI YÖNETİM SİSTEMİ'Nİ UYGUNSUZ ŞEKİLDE KULLANANLAR VAR"

DHA ekibi, başka bir laboratuvara ise doğru testin nasıl yapıldığını sordu. Fatih'te bulunan laboratuvarın teknikeri Elif Bütüner, "Yolcular biletlerini aldıktan sonra merkezimize başvuruyorlar. Numuneleri doğru şekilde alındıktan sonra Halk Sağlığı Yönetim Sistemi'ne kayıt yapılması gerekiyor. Her yolcuyu pasaportu ve kimlik bilgileri ile beraber kayıt yapıyoruz. Cihaz ortalama 1.5 saat sonra sonuçlandıktan sonra sistemlerimizden sonuç gönderiyoruz. Belgeyle yolculuklarını yapabiliyorlar. Türk, yabancı ayrımı yok. Her hastaya her yolcuya özel bilgileri giriyoruz. Her yolcuya özel bir QR kod oluşuyor. Halk Sağlığı Yönetim Sistemi'ni uygunsuz şekilde kullananlar var. QR kod okutmadan isim ve soyad değişikliği yapabiliyorlar. Sadece ad soyad değişikliği ile numune alınmadan sahte PCR testi oluşturuyorlar" diye konuştu. Bütüner, Sağlık personelinin numune alması gerektiğini ancak bazı otel ya da acente çalışanlarının bile numune aldığını vurguladı.

Alper KORKMAZ - Hami YEŞİLYURT-Harun UYANIK / İSTANBUL, (DHA)