Bütçeye saygı

Bütçe, vatandaşlardan toplanan vergilerden oluşur ve Devletin bir yılda gelirleri ile giderlerini düzenleyen Meclis'in onayladığı  belgedir. Cumhurbaşkanlığı bütçesini atama ile "yardımcı" görevindeki bir memur sundu. Cumhurbaşkanı gelmedi, anlatmadı, savunmadı. Ne savunması demeyin. Cumhurbaşkanlığı bütçesinde 278 milyar lira faiz ödemesini kim savunabilir? "Faize karşıyım" sözüyle, "nas" diyerek anlatamazsınız. Cumhurbaşkanı gelseydi, bütçedeki 240 milyar dolar açığı da belki savunurdu. Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne gelseydi, her biri 47 bin 950 euro olan Mercedes marka S-600 Guard model üç aracın 1 milyon 793 bin euroya alınmasının gerekçesini de açıklardı. "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir" sözünün gereği yerine getirilmedi. 

HER DÖNEMİNE KABUL

"Ben ekonomistim." "Bu kardeşinize yetkiyi verin, o zaman görün bu dolar, faizle nasıl uğraşılıyor."

Bu sözlere inandılar. Çırak, kalfa, usta her dönemini kabul ettiler. 

Az gittik, uz gittik, bir arpa boyu yol geçtiğimizi fark ettik. Baktık Bulgarlar, Yunanlar, Azeriler, İranlılar, Iraklılar her bir yandan bizi geçmiş. Onların paraları değerlenmiş, bizimkinin alım gücü bitmiş.

Kötü gidişin ucu, iş insanlarına dokununca sesleri çıktı. "Genel kabul görmüş iktisat bilimi kurallarına hızla dönülsün" dediler. Biraz geç olmadı mı sayın patronlar? Geçti Bor'un pazarı, demeye kalmadı. Cumhurbaşkanı lafı patlattı: "Bizimle uğraşamazsınız." Sanayici ve işadamlarının ne cinsleri kaldı, ne cibiliyetleri. 

KAOS BÜYÜK ÇÖKÜŞ

Eylül ayında Orta vadeli program açıklandı. 2022 yılı için dolar kuru 9.27 lira, enflasyon yüzde 9.8 olarak öngörüldü. Hatırlayan var mı? Rakamlar tuttu mu? Hayır.

Bütçenin TBMM'ye geldiği 16 Ekim'de bir dolar 9.27 TL idi. O gün 1 trilyon 751 milyarlık bütçenin döviz karşılığı 188 milyar dolardı.  Bugün 106 milyar dolar ediyor. 82 milyar dolar değer kayboldu. Yarıya yakını uçtu, yok oldu. Bu aymazlıktır, haksızlıktır, vicdansızlıktır. 

4 bin 253 lira asgari ücretini demir paraya çevirenler, hurdacıya 6 bin liraya satıyor. 

Faiz düşürdükçe, döviz fiyatları artacak. Dövizin artması Türk lirasının değer kaybetmesi demek. Ekonomideki adı devalüasyon. Bir aydır yaşanan durumun adı kriz değil, buhran değil, olsa olsa kaostur. Büyük çöküştür.

ÜLKE AKILLA YÖNETİLİR

Bu kadar borcu olan bir ülkeyi, büyük alacakları olan süper babalar batırmak istemez. Ne yapar? Sağmaya bakar. Daha çok borçlandırır. Ekonomisini yüzdürür. Azıcık mutluluk verir. Bir süre sevindirir. Sonra kapitülasyonu dayar. 

Ülkeler akılla yönetilmeyi gerektirir. Aklıyla karar almayan, bilgisi olmayan, cahil, vurdum duymaz, kibirli yöneticiler devletleri imparatorlukları, ülkeleri batırır.

Bilge Kağan'ın sözü çok anlamlı:

"Ey Türk Oğuz Beyleri, halkı işitin. Üstte gök çökmedikçe, altta yer delinmedikçe, senin devletini ve yasalarını kim yıkıp bozabilir."