İpek böceğinin 45 günlük öyküsü görüntülendi

Bilecik Valiliği, Tarihi İpek Yolu'nun geçtiği Bilecik'te halen sürdürülen ipek böceğinin 45 günlük serüveni kayıt altına alındı. Bilecik Valiliğince, yumurtadan tırtıla, tırtıldan kelebeğe giden bir döngünün içinde yaşamını sürdüren ipek böceğinin koza haline gelmesi, toplanan kozaların Koza Birlik yetkililerine teslimi ile ipek olarak çekilmesine kadar olan tüm aşamaları fotoğraflandı ve video kaydı alındı.

Bilecik’te, 19’uncu yüzyılda halkın temel geçim kaynaklarından biri durumuna gelen ipekböcekçiliği, önemini koruyarak merkez ve ilçe köylerinde halen devam ediyor. 1940 yılında üreticilerin de katılımıyla kurulan Bursa Koza Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (KOZA BİRLİK) ve bağlı bulunduğu Bilecik 50 numaralı Koza Tarım Satış Kooperatifi, Eskişehir Sarıcakaya Koza Tarım Satış Kooperatifi Mayıslar köyündeki tesislerde canlandırılan ipekböceği yumurtalarını, Bilecik’te İpek böceği üreticilerine adreslerinde teslim ediliyor. Bilecik'te üretilen kozaların yüzde 70'i İnhisar ilçesi ve köylerinde üretiliyor. Son yıllarda ipek böceği üretimini artırmak ve genç kuşakları da üretime dahil etmek için Kozabirlik tarafından ücretsiz dut fidanı desteği de sağlanıyor. Bu anlamda girişimcilere 1 yıllık asgari ücrete eş değer gelir elde edecek toplu ve sistemli dut bahçeleri oluşturuluyor.

EN SAĞLAM DOĞAL İPLİK

Yumurtadan çıkan ipek böceği tırtılının, sadece dut yaprağı yiyerek, her bir kozadan tek parçada uzunluğu 800 - 1200 metre arasında değişen dünyanın en sağlam ipliğini ürettiği, 3 kilo ipek böceği kozasından, 2 kilo kadar ham ipek çıktığı, tıp alanında ameliyat ipi olarak kullanılmasının yanında çelik yelek, paraşüt kumaşı, uzay sanayiinde, tekstil ve dokuma sektöründe de kullanılan ipek, bilinen en sağlam doğal iplik olduğu belirtiliyor.

'KOZABİRLİK HER TÜRLÜ DESTEĞİ VERİYOR'

Bilecik Valisi Bilal Şentürk, bir taraftan hem geleneği yaşatmak hem de aile bütçesine katkı sağlamak adına ipek böceği yetiştiriciliğinin Bilecik ve ilçelerinde devam ettiğini belirterek, tarihi ipek yolu denmesinin sebebinin de ipeğin ne kadar kıymetli ticaret malı olduğunu gösterdiğini söyledi. Kurtuluş savaşı döneminde Bilecik merkez ve ilçelerinde 43 civarında ipek işlemeciliği yapılan fabrikanın bulunduğunun kayıtlarda yer aldığını anlatan Vali Şentürk, “İpek, tarih boyunca önemli bir meta. Tarihi ipek yolu medeniyetlerin oluşmasına yol açan nüfus akışkanlığına sebep vermiş. Bu işi yapan üreticilerimizi biraz daha destekleyerek en azından yeni insanların bu işe girmesine de belki vesile olmak söz konusu olabilir. Ama bu işin, bilinen ve bilindiği yerlerde biraz daha geliştirmeye dönük neler yapabiliriz noktasında arayış içerisindeyiz. Yeni kuşak gençlerden de bu işe ilgi duyanlar olacak ki bunu ticari mahiyette ekonomisine uygun yapılabilsin. Fabrikada veya başka yerlerde, belki daha zahmetli işlerle geçinme gayreti içerisine girmek yerine, kendi köyünde imkan ve kabiliyetini en verimli şekilde kullanarak kendi işinin patronluğunu yaparak ipekböcekçiliğine yönelebilir. İpekböcekçiliğini, sadece ipekböceğini yetiştirmek için değil, ipeği işleyerek, Bilecik kadifesini ve ipekten yapılan kumaşları yeniden canlandırmalıyız. Yeniden bunu canlandırabilirsek, ipekten daha kıymetli ürünler, katma değeri yüksek ürünler üretilirse, doğal olarak ipekböceğine de verilen ehemmiyet artacaktır. Koza Birlik, hem dut fidanı temininde, hem lavra temininde, hem hasadın yapılmasında, hem de ürünün alınmasında çok iyi destekler ve imkanlar sağlıyor. 10 kutuluk bir ipekböceği lavrasından, bir yıllık ki o yıl dediğimiz 45 güne sığıyor. Bu zaman zarfında sarf edilen emek ile beraber asgari ücretin üzerinde bir gelir elde etmek mümkün. İpekböcekçiliğinin daha da yaygınlaşmasını arzu ediyoruz” diye konuştu.

‘YETİŞTİRMESİ ÇOK ZEVKLİ’

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın ipekböcekçiliğine destek verdiğini belirten İnhisar ilçesine bağlı Koyun köy muhtarı Gürol Emir de ipekböcekçiliğinin kendilerine babalarından miras kaldığını anlatarak, getirisinin de güzel ve daha da iyi olacağını söyledi. Osmaneli ilçesine bağlı Günüören köyünde 10 yaşından itibaren ipekböceği yetiştiren Yaşariye Hatun (80), annesinin ve babasının da ipek böceği yetiştirdiğini söyledi. Pazaryeri ilçesine bağlı Karaköy köyünde yaşayan Okan Uygun da fabrikada işçi olarak çalıştığını, kalan zamanında ipek böceği üretimi yaptığını, fazla bir uğraşının olmadığını anlatarak, 40-45 günlük bir zamanda bir kutudan asgari ücret aldıklarını ifade etti. Ev hanımı olan Yeliz Demirkapı da zor bir iş olmadığını, kendisinin de ilk başta gözünün korktuğunu ancak böceklerin büyümeye başladığını gördükçe heveslendiğini anlatarak, aile bütçesine katkı olması için bu işe girdiklerini kaydetti.

Kozabirlik Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan Işık da Koza Birliğin 1940 yılında ipekböceği üreticilerinin üretim, finansman, pazarlama ihtiyaçlarını karşılamak ve Türkiye'deki ipekböceği gelişimini ve korunmasını sağlamak amacıyla kurulduğunu bildirdi. 80 yıllık geçmişe sahip olan kuruluşun, kurulduğu günden bugüne kadar üreticiye hizmet ettiğini belirten Işık, “Üreticilerin sağlıklı bir şekilde ipekböceği kozası elde etmesi için 7/24 evlerinde misafir oluyoruz. Elde edilen kozalar kooperatif personelimizce Bilecik, Adapazarı, Bursa, Eskişehir ve Alanya'daki kooperatiflerdeki personellerimiz tarafından yerinden alınarak, Eskişehir Sarıcakaya ilçesindeki kooperatifimizin depolarına getiriliyor. Yani üretilen kozaları yerinden gelip alıyoruz, hiçbir pazarlama ve üretim masrafı yok” diye konuştu.

Cafer ELMAS/BİLECİK, (DHA)