Kara akbabalar, en çok zehirlenerek ölüyor

Orman Genel Müdürlüğü ile Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün aldığı tedbirlerle sayıları yeniden artmaya başlayan kara akbabalar, dünyada İspanya’dan sonra en çok Türkiye’de görülüyor. Popülasyonlarının 400’e ulaştığı belirtilen kara akbabalar, daha kolay yiyecek buldukları için dağlık ve ormanlık alanlarda yaşıyor. Orman Mühendisleri Odası’nın yeni yayımladığı ‘Dev Kanatlar: Kara Akbaba’ adlı kitabındaki verilere göre, Anadolu’nun çeşitli bölgelerinin yanı sıra Bolu’daki Köroğlu Dağları'nda 60 çift, Eskişehir’de yer alan Sündiken Dağları’nda ise 46 çift kara akbaba yaşıyor. 

GÜÇTEN DÜŞEN AKBABA DOĞAYA SALINDI

Eskişehir’in Sivrihisar ilçesinde bir süre önce bitkin bulunan kara akbaba, ihbar üzerine bölgeye giden Doğa Koruma ve Milli Parklar Eskişehir Şubesi ekiplerince alınarak tedavi için Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Hayvanat Bahçesi’ne götürüldü. Burada veteriner hekimler tarafından tedavisi sağlanan, Avrupa’nın en yırtıcı kuşu kara akbaba, ormanlık alanda doğaya salındı. Özel koruma kutusuyla ormana getirilen ve yaklaşık 7 kilo ağırlığındaki kara akbaba, özgürlüğe birkaç adım attıktan sonra 3 metreyi bulan kanatlarını açıp gökyüzüne süzüldü.

‘TEDAVİYE EN ÇOK GELME NEDENİ ZEHİRLENME’

Eskişehir Hayvanat Bahçesi veteriner hekimi Mehmet Uğur Altuncu, genellikle çöplerden beslenen kara akbabaların zehirlenme sonucu kendilerine getirildiğini söyledi. Bir dönem neslinin tükenme tehlikesi olan kara akbabaların ölümlerinde insan etkisinin çok büyük olduğunu belirten Altuncu, “Akbabaların tedavi için bize en çok gelme nedeni zehirlenmelerdir. Farklı farklı nedenlerden zehirleniyorlar. Bu konuda özellikle insan etkisi çok büyük. Bu hayvanlar çöplüklerde çok dolaşıyor. Çöplüklerde çok fazla kimyasal bulaşmış yiyecek olduğu için yüksek miktarda kimyasal alıyorlar. Buralarda büyük zehirlenmelerle karşılaşıyoruz. Ayrıca insanların zehirleyerek öldürdükleri hayvanların leşlerini yemelerinden dolayı, akbabalar en fazla zehirlenme sebebi ile geliyorlar. Bugün saldığımız akbaba için de yorgunluk çok büyük etkendi. Kuşlar arası bölge savaşları çok fazla var. Bölge savaşları sırasında, aşırı enerji tüketimine bağlı olarak yiyecek arama durumları zora düşüyor ve açlık durumu ortaya çıkıyor” dedi.

‘AKBABALAR, DÖNGÜNÜN ÇOK ÖNEMLİ PARÇASI’

Eskişehir’de sık görülen kara akbabaların çoğunlukla şehirlerden uzakta ormanlık ve dağlık alanlarda yaşadıklarını kaydeden Altuncu, şöyle konuştu: 

“Özellikle kara akbabalar ormanlık alanları tercih ediyor. Ormanlık alanların içinden geçen yüksek gerilim hatları akbabalar için büyük tehlike yaratıyor. Uçmak için önce belli bir süre koşup sonra havalanıyor bu hayvanlar. Popülasyonlarının Bolu ve Eskişehir'de çok olmasının en büyük nedenlerinden biri, ormanlık alanların çok güzel olması ve sıcak ortamların bulunması. Dere ve göl çok sayıda olduğu için besin kaynaklarının bol olması nedeni ile daha çok buraları tercih ediyorlar. Bu bölgeleri üreme alanı olarak da çok kullanıyorlar. Özellikle akbabaları dünyanın temizlikçileri gibi düşünebilirsiniz. Doğadaki bütün leşleri en fazla yiyen kuşlar bunlardır. Bu yüzden ölü hayvanın mikroplanarak ortamı kontamine (bulaşma) etmesini en çok engelleyen hayvanlar da bunlardır. Popülasyonları ne kadar azalırsa, bizim için o kadar büyük hastalık tehdidi oluşur. Akbaba popülasyonu bizim için çok önemli. Sadece hayvanlar için değil, bizim sağlığımız için de çok önemli bir yer kaplıyorlar. Çok büyük bir döngünün çok önemli bir parçasıdır. Popülasyonunun azalmaması gerekiyor.” 

TEDAVİ EDİLEN DİĞER HAYVANLAR DA DOĞAYA SALINDI

Öte yandan Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Hayvanat Bahçesi’nde tedavileri tamamlanan kara akbabanın yanı sıra kızıl şahin, 2 orman baykuşu, 4 kukumav ve kerkenez de Doğa Koruma ve Milli Parklar Eskişehir Şubesi ekipleriyle birlikte doğaya salındı.

Engin ÖZMEN- Caner AKSU/ESKİŞEHİR, (DHA)