Kurutulamayan fındığa ihraç engeli

Karadeniz'de bahçeye giren kimi üreticiler, fındığı kendi imkanlarıyla toplarken, kimileri ise mevsimlik tarım işçileriyle hasada devam ediyor. Bölgede yağışlı ve kapalı hava yaklaşık bir aydır sürüyor. Bu nedenle de istenilen kurutma sağlanamayan fındığın ihracı da küflenme riskiyle karşı karşıya kaldığından güçleşiyor. Uzmanlar, hastalık oluşmaması için fındığın yeterince kurutulup bu şekilde depolanması ve ardından pazara sunulması önerisinde bulunuyor.

Altınordu Ziraat Odası Başkanı Atakan Akça, bölgede yağışlar nedeniyle birçok üreticinin şu anda fındığını istenilen şekilde kurutamadığını ifade etti. Bu durumun fındıkta aflatoksine neden olabileceğine dikkat çeken Akça, “Bölgemizde fındık hasat sezonu başladıktan bir hafta sonra önemli derecede yağış oluştu. Neredeyse her gün yağış var. Fındık harmana indikten sonra da özellikle hem kurutma hem depolama aşamasında önemli bir sıkıntı oluştu. Yağışlar nedeniyle şu anda fındıklar sergilerin altında ıslanmaması için saklanıyor. Bunlar bir şekilde fındığın nemlenmesine neden oluyor. Yağışlar sonucunda mecburen örtülen ürün, biraz daha o çadırların altında kızıyor ve aflatoksin oluşmasına neden oluyor. Aflatoksin, fındığın kalitesini bozan, küflenmenin oluşturduğu bir fındık sıkıntısıdır. Aflatoksin, hem insan sağlığının hem de fındıktan üretilen ürünlerin kalitesinin ve tadının bozulmasına neden oluyor. Dolayısıyla fındıkta aflatoksinin oluşmaması hem fındıktan üretilen ürünlerin kalitesi hem de pazarın etkilenmemesi için çok önemli bir süreçtir” diye konuştu.

‘FINDIĞI HAVA ALACAK ŞEKİLDE YAĞMURDAN KORUSUNLAR’

Harmana kuruması için serilen fındıkların hava alacak şekilde üstünü örterek yağmur sularından korumak gerektiğini anlatan Akça, “Üreticilerimiz, eğer imkanları varsa fındığın üstünü tam örtmeden, en az fındıkla çadır arasında 15-20 santim kalabilecek şekilde örtmelidirler. Bu çok önemli. Fındığın hava alması lazım. Bu kızışmanın veya çürüğe sebep olacak birçok sıkıntının giderilmesi böylelikle mümkün olabilir. Bir diğer yapacakları, harmanda özellikle çeç haline gelen fındık aflatoksinin oluşmasında çok tehlikeli. Onun için çeç haline gelen fındığı mümkünse hava alması sağlanmalı. Akabinde de kuruduktan sonra fındığın çuvallara koyularak, yine altından hava geçecek boşluk bırakarak depolanması gerekir” şeklinde konuştu.

‘İHRAÇ EDİLMESİNE İZİN VERİLMİYOR’

Aflatoksinli fındığın ihraç edilmesine izin verilmediğini kaydeden Akça, “Bu depolama şartları hakikaten çok önemli. Özellikle ihraç ürünü olan fındığımızın gümrük kapılarından veya nihai alıcıya ulaşmadan geri dönmesi problemi yaşanıyor. Gümrük kapılarından dönüyor derken, bunun bir kriteri var. Zaten burada gümrüklenirken ihracatçı ve sanayicilerimiz bunlara dikkat ediyorlar. Burada laboratuvar analizlerinde aflatoksin oranı yüksek çıkıyorsa o ürün zaten yurt dışına ihraç ürünü olarak gitmiyor. Yurt içinde de çok fazla kullanım alanına da sahip olmuyor. Bu ülke ekonomimiz için büyük bir kayıp. Dolayısıyla aflatoksin oluşumunu engelleyecek özellikle depolama koşularında ve kuruturken şartlar yerine getirilirse aflatoksin oluşumu önlenebilir” ifadelerinde bulundu.

Mustafa KIRLAK/ORDU, (DHA)