Turizmcilerden 7 maddelik talep

ATSO 36'ncı Grup Oteller ve Konaklama Yerleri Meslek Komitesi'nin hazırladığı 7 maddelik raporda, koronavirüs sürecinde turizm sektörünün yaşadığı sorunlar, talepler ve turizm sektörünün yaşaması öngörülen değişime ilişkin değerlendirmelerde bulunuldu. Rapor ilgili bakanlıklara ulaştırılması için komite üyeleri tarafından ATSO Yönetim Kurulu'na sunuldu.

KÜÇÜK OTELLERE KGF VE İŞE BAŞLAMA KREDİSİ

İşyerleri kapalı olan küçük işletmelere Kredi Garanti Fonu (KGF) ve TOBB destekli işe başlama kredisi talep edildi. Bu kredi paketinin diğer paketlerden ayrı planlanması istendi. Küçük oteller, pansiyon ve aile işletmelerinin ayakta kalması halinde yerel tedarikçilerden mal alacağı, şehir merkezinde yaşayanlara istihdam ve şehir esnafına büyük yarar sağlayacağı kaydedildi. Bu kredinin kullanımını, yüksek cirolu şirketlerin kullanımına kapatmak için sicile bakılmaksızın küçük oteller, pansiyonlar ve aile işletmelerine cirosu 500 bin TL'ye kadar olan küçük işletmelere faizsiz 50 bin TL, 1 milyona kadar olanlara 100 bin olarak planlanması istendi.

KGF DAĞITIMI BİR AN ÖNCE BAŞLAMALI

Komite raporunda, 25 Mart'da açıklanan kamu bankalarından kullanıma açılan KGF'lerin üzerinden 3 hafta gibi bir süre geçtiğine işaret edilerek, “Bu krediye en çok ihtiyaç duyan otelcilerin büyük bir çoğunluğuna ulaşmadığı görülmüştür. Bu kredilerin ivedilikle ihtiyacı olan şirketlere ulaşması, sektörün ayakta kalabilmesi için hayati önem taşımaktadır. Her geçen gün bu süreçte zaten çok büyük stres altında olan sektörü daha da zor duruma sokacaktır" denildi.

MİNİMUM FİYAT SİSTEMİ

2020 sezonunda küçük turizm işletmelerini koruma amaçlı olarak minimum fiyat uygulanmasının hayata geçirilmesi talep edilen raporda, “Arzın talebin çok üstünde olduğu bu dönemde bahse konu sistem uygulanmazsa 3, 2, 1 yıldızlı tesislerin ve pansiyonların ayakta kalma şansı yoktur. Talep konusu minimum fiyat sisteminin sektörün bütün paydaşları ile acilen görüşülüp uygulanması çok büyük önem arz etmektedir" ifadelerine yer verildi.

PAKET TEKRAR DEĞERLENDİRİLMELİ

Hükümetin 18 Mart tarihinde açıkladığı tedbir paketinde konaklama sektörünü ilgilendiren maddelerin tekrar değerlendirilmesi istendi. Komite raporunda, konaklama vergisinin Kasım ayına kadar uygulanmaması, otel kiralamalarına ilişkin irtifak hakkı bedelleri ve hasılat payı ödemelerinin Nisan, Mayıs ve Haziran ayları için 6 ay süreyle ertelenmesinin komite tarafından önerilmediği, bahse konu taleplerin herhangi bir komite toplantısında da bahsinin bile geçmediği kaydedildi.

LİSTE PAYLAŞILSIN

Raporda, irtifak hakkı ertelemesinden faydalanan konaklama sektöründeki işletmelerin listesinin paylaşılması talep edildi. “Halkın arazilerine yapılan işletmeler için istenilen irtifak hakkı ertelemesinden yararlanan konaklama sektöründeki işletmelerin ve bu işletmelerin üst kullanıcılarının listesi, kiralama bedelleri ve sürelerinin açıklanması için sorumlu bakanlıklara yazı yazılması önerilmiştir" denildi.

ARABULUCUK SİSTEMİ

İşletmeci ve mülk sahipleri için arabuluculuk sistemi getirilmesi de istendi. İşletmeci ve mülk sahibinin arabuluculuk sistemi ile anlaşması teşvik edilerek kira tutarında en az 1 yıllık yüzde 50 indirim yapılması, kira stopaj vergisinin ve açık olan işletmelerin mülk sahiplerinin kira gelir vergisinin 2020 yılı boyunca alınmamasının sağlanması talep edildi.

ÖLÜM- KALIM MAÇI BENZETMESİ

2020 yaz sezonunun çok düşük seviyede başlaması ve yine düşük sayılarla devam edeceğinin kaçınılmaz olduğu vurgulandı. İstihdamın önemliliği kadar Türk turizminin kalite ve seyrinin belirlenmesi için radikal kararlarla sektörün devamlılığının sağlanması istenerek, “Sezon iç pazarla sınırlı kalırsa diğer etkenlerle geçtiğimiz yılların verilerine göre toplam yatak kapasitemizin ancak yüzde 25 civarında dolulukla seyredeceği hesaplanabilir. Bu öngörünün gerçeklemesi ile 2020 sezonunun oteller aralarında bir ölüm- kalım maçına döneceği gerçeğini önümüze getirmektedir. Bu ölüm- kalım maçında farklı iş kollarından beslenen sermaye gruplarının ayakta kalarak yıllarını Türk turizminin içinde geçiren müteşebbis iş insanlarının birikimlerini, kiralama veya mülk edinerek oluşturdukları işin el değiştirmesi ve farklı sermaye grupları tarafından ele geçirilmesinin engellenmesi gerekmektedir" denildi.

YENİLENME TEŞVİĞİ

Bu sebeplerle, istihdam baskısı ile bütün otellerin açık olduğu bir sistem yerine kapalı kalmayı tercih eden otellere teşvikler verilmesi ve topyekün zarar ihtimalini ortadan kaldırarak 2021- 2022 yıllarını kapsayan sistemli bir kalkınma planlanması gerektiği belirtildi. Bu kapsamda, 2020 sezonunda kapalı olan veya tesisini kapalı tutacak olan işletmeler için 2021 Mayıs'a kadar yapılacak yenilenme yatırımının teşvik kapsamına alınarak fatura karşılığı uygun kredilerle desteklenmesi istendi.

BORÇLARIN ERTELENMESİ İÇİN ÖZEL YASA

Ayrıca 2020 sezonunda kapalı olan veya tesisini kapalı tutacak olan işletmelerin devlet veya şahsi borçlarını özel bir yasa ile 2021 Mayıs ayına kadar ertelenecek özel bir kredi planlanması gerektiği de belirtilen raporda, “Konaklama sektörü dışında başka iş kolu olmayan şirketlere fırsat önceliği sağlanmalı. Kamu çalışanları ve öğrencilerin bu tesislerde tatil veya konaklamaları desteklenmeli. Sektörün bu dönemlerden en az zarar ile çıkabilmesi için taleplerimizi ve çözüm önerilerimizi bilgilerinize arz eder, ilgi ve yardımlarınızı istirham ederiz" denildi.

Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)