Turizmcilerden 7 maddelik talep

ATSO 36'ncı Grup Oteller ve Konaklama Yerleri Meslek Komitesi'nin hazırladığı 7 maddelik raporda, koronavirüs sürecinde turizm sektörünün yaÅŸadığı sorunlar, talepler ve turizm sektörünün yaÅŸaması öngörülen deÄŸiÅŸime iliÅŸkin deÄŸerlendirmelerde bulunuldu. Rapor ilgili bakanlıklara ulaÅŸtırılması için komite üyeleri tarafından ATSO Yönetim Kurulu'na sunuldu.

KÜÇÜK OTELLERE KGF VE Ä°ÅžE BAÅžLAMA KREDÄ°SÄ°

Ä°ÅŸyerleri kapalı olan küçük iÅŸletmelere Kredi Garanti Fonu (KGF) ve TOBB destekli iÅŸe baÅŸlama kredisi talep edildi. Bu kredi paketinin diÄŸer paketlerden ayrı planlanması istendi. Küçük oteller, pansiyon ve aile iÅŸletmelerinin ayakta kalması halinde yerel tedarikçilerden mal alacağı, ÅŸehir merkezinde yaÅŸayanlara istihdam ve ÅŸehir esnafına büyük yarar saÄŸlayacağı kaydedildi. Bu kredinin kullanımını, yüksek cirolu ÅŸirketlerin kullanımına kapatmak için sicile bakılmaksızın küçük oteller, pansiyonlar ve aile iÅŸletmelerine cirosu 500 bin TL'ye kadar olan küçük iÅŸletmelere faizsiz 50 bin TL, 1 milyona kadar olanlara 100 bin olarak planlanması istendi.

KGF DAÄžITIMI BÄ°R AN ÖNCE BAÅžLAMALI

Komite raporunda, 25 Mart'da açıklanan kamu bankalarından kullanıma açılan KGF'lerin üzerinden 3 hafta gibi bir süre geçtiÄŸine iÅŸaret edilerek, “Bu krediye en çok ihtiyaç duyan otelcilerin büyük bir çoÄŸunluÄŸuna ulaÅŸmadığı görülmüÅŸtür. Bu kredilerin ivedilikle ihtiyacı olan ÅŸirketlere ulaÅŸması, sektörün ayakta kalabilmesi için hayati önem taşımaktadır. Her geçen gün bu süreçte zaten çok büyük stres altında olan sektörü daha da zor duruma sokacaktır" denildi.

MÄ°NÄ°MUM FÄ°YAT SÄ°STEMÄ°

2020 sezonunda küçük turizm iÅŸletmelerini koruma amaçlı olarak minimum fiyat uygulanmasının hayata geçirilmesi talep edilen raporda, “Arzın talebin çok üstünde olduÄŸu bu dönemde bahse konu sistem uygulanmazsa 3, 2, 1 yıldızlı tesislerin ve pansiyonların ayakta kalma ÅŸansı yoktur. Talep konusu minimum fiyat sisteminin sektörün bütün paydaÅŸları ile acilen görüÅŸülüp uygulanması çok büyük önem arz etmektedir" ifadelerine yer verildi.

PAKET TEKRAR DEÄžERLENDÄ°RÄ°LMELÄ°

Hükümetin 18 Mart tarihinde açıkladığı tedbir paketinde konaklama sektörünü ilgilendiren maddelerin tekrar deÄŸerlendirilmesi istendi. Komite raporunda, konaklama vergisinin Kasım ayına kadar uygulanmaması, otel kiralamalarına iliÅŸkin irtifak hakkı bedelleri ve hasılat payı ödemelerinin Nisan, Mayıs ve Haziran ayları için 6 ay süreyle ertelenmesinin komite tarafından önerilmediÄŸi, bahse konu taleplerin herhangi bir komite toplantısında da bahsinin bile geçmediÄŸi kaydedildi.

LÄ°STE PAYLAÅžILSIN

Raporda, irtifak hakkı ertelemesinden faydalanan konaklama sektöründeki iÅŸletmelerin listesinin paylaşılması talep edildi. “Halkın arazilerine yapılan iÅŸletmeler için istenilen irtifak hakkı ertelemesinden yararlanan konaklama sektöründeki iÅŸletmelerin ve bu iÅŸletmelerin üst kullanıcılarının listesi, kiralama bedelleri ve sürelerinin açıklanması için sorumlu bakanlıklara yazı yazılması önerilmiÅŸtir" denildi.

ARABULUCUK SÄ°STEMÄ°

Ä°ÅŸletmeci ve mülk sahipleri için arabuluculuk sistemi getirilmesi de istendi. Ä°ÅŸletmeci ve mülk sahibinin arabuluculuk sistemi ile anlaÅŸması teÅŸvik edilerek kira tutarında en az 1 yıllık yüzde 50 indirim yapılması, kira stopaj vergisinin ve açık olan iÅŸletmelerin mülk sahiplerinin kira gelir vergisinin 2020 yılı boyunca alınmamasının saÄŸlanması talep edildi.

ÖLÜM- KALIM MAÇI BENZETMESÄ°

2020 yaz sezonunun çok düÅŸük seviyede baÅŸlaması ve yine düÅŸük sayılarla devam edeceÄŸinin kaçınılmaz olduÄŸu vurgulandı. Ä°stihdamın önemliliÄŸi kadar Türk turizminin kalite ve seyrinin belirlenmesi için radikal kararlarla sektörün devamlılığının saÄŸlanması istenerek, “Sezon iç pazarla sınırlı kalırsa diÄŸer etkenlerle geçtiÄŸimiz yılların verilerine göre toplam yatak kapasitemizin ancak yüzde 25 civarında dolulukla seyredeceÄŸi hesaplanabilir. Bu öngörünün gerçeklemesi ile 2020 sezonunun oteller aralarında bir ölüm- kalım maçına döneceÄŸi gerçeÄŸini önümüze getirmektedir. Bu ölüm- kalım maçında farklı iÅŸ kollarından beslenen sermaye gruplarının ayakta kalarak yıllarını Türk turizminin içinde geçiren müteÅŸebbis iÅŸ insanlarının birikimlerini, kiralama veya mülk edinerek oluÅŸturdukları iÅŸin el deÄŸiÅŸtirmesi ve farklı sermaye grupları tarafından ele geçirilmesinin engellenmesi gerekmektedir" denildi.

YENİLENME TEŞVİĞİ

Bu sebeplerle, istihdam baskısı ile bütün otellerin açık olduÄŸu bir sistem yerine kapalı kalmayı tercih eden otellere teÅŸvikler verilmesi ve topyekün zarar ihtimalini ortadan kaldırarak 2021- 2022 yıllarını kapsayan sistemli bir kalkınma planlanması gerektiÄŸi belirtildi. Bu kapsamda, 2020 sezonunda kapalı olan veya tesisini kapalı tutacak olan iÅŸletmeler için 2021 Mayıs'a kadar yapılacak yenilenme yatırımının teÅŸvik kapsamına alınarak fatura karşılığı uygun kredilerle desteklenmesi istendi.

BORÇLARIN ERTELENMESÄ° Ä°ÇÄ°N ÖZEL YASA

Ayrıca 2020 sezonunda kapalı olan veya tesisini kapalı tutacak olan iÅŸletmelerin devlet veya ÅŸahsi borçlarını özel bir yasa ile 2021 Mayıs ayına kadar ertelenecek özel bir kredi planlanması gerektiÄŸi de belirtilen raporda, “Konaklama sektörü dışında baÅŸka iÅŸ kolu olmayan ÅŸirketlere fırsat önceliÄŸi saÄŸlanmalı. Kamu çalışanları ve öÄŸrencilerin bu tesislerde tatil veya konaklamaları desteklenmeli. Sektörün bu dönemlerden en az zarar ile çıkabilmesi için taleplerimizi ve çözüm önerilerimizi bilgilerinize arz eder, ilgi ve yardımlarınızı istirham ederiz" denildi.

Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)