Araştırma uğruna foseptikten hamam böceği topluyorlar

Evde, sokakta, işletmelerde görüldüğünde iğrenilen hamam böcekleri, üniversite öğrencilerinin araştırma konusu oldu. Akdeniz Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü öğrencileri, cadde ve sokaklardan, foseptik ve rögar kapaklarından topladıkları hamam böcekleriyle laboratuvar ortamında çalışma yürütüyor. Üniversite öğrenimi öncesi gördüklerindeki korktukları hamam böcekleriyle deneysel araştırma yürüten öğrenciler, elde ettikleri sonuçla hamam böceğinin popülasyonunun azalması amacıyla çalışmalar gerçekleştiriyor.

KADINLARIN KORKUSUZ ÇALIŞMASI

Saha çalışmalarında topladıkları hamam böceklerini bulundukları alan ve türlerine göre sınıflandıran öğrenciler, daha sonra üremesi ve kısırlaştırılmasına yönelik çalışmaları ile ilaçlamada kullanılacak kimyasalları belirleyip, etkisini artırmayı hedefliyor. Akdeniz Üniversitesi'nden Prof. Dr. Hüseyin Çetin, "Laboratuvarda belediyenin kullandığı ilaçlar, Sağlık Bakanlığı onaylı ilaçlar test ediliyor. Hamam böceği, karasinek, sivrisinek gibi birçok haşereye yönelik ilaçların dayanıklılığı ve direnç seviyelerini ölçüyoruz. Ekibimiz 10 kişiden oluşuyor. Bilim insanı olarak cinsiyet ayrımı olmayan ekibimiz var. Ekibimiz kadın, erkek öğrencilerden oluşuyor. Arkadaşlarımız birçok insanın korktuğu, iğrendiği böceklerle rahatlıkla çalışıyor" diye konuştu.

HAMAM BÖCEĞİNİ ELLERİYLE TOPLUYORLAR

Biyoloji bölümünde yüksek lisans öğrencisi Zeynep Nur Gültekin, üniversite öğrenimi öncesi korktuğu hamam böceklerini deneysel çalışmalar için rögar ya da foseptikten toplayıp, araştırmalar yaptığını anlattı. Gültekin, "Rögarda, foseptikte bulunan hamam böceklerini elimizle ya da elektrikli süpürgeyle toplayıp, laboratuvara getiriyoruz, deneylerde kullanıyoruz. Başlarda tedirgin oluyordum, laboratuvardaki hamam böceği odasına giremiyordum. Bilimsel çalışmalar için korkumun üzerine gittim ve deneylerde, çalışmalarda yer alıyorum" dedi.

KİMYASALLARA DİRENCİ ARAŞTIRILIYOR

Üniversitede araştırma görevlisi ve doktora öğrencisi olan Ayşegül Cengiz, laboratuvarda hamam böceklerine yönelik çalışmalar yürüten ekibin çoğunluğunun kadınlardan oluştuğunu belirtti. Cengiz, şunları söyledi:

"Toplanan hamam böceklerini laboratuvarda çoğaltıp, yumurta verimini sağlıyoruz. Nesil atladıkça aynı yaş grubundaki hamam böceklerinde deney yapıyoruz. Kapalı alan ya da konutlarda kullanılan kimyasalların etkileri, farklı alanlarda topladığımız hamam böceklerinin kimyasallara direnç çalışmalarını yürütüyoruz. Hamam böceklerinin ve kimyasalların insan sağlığına etkisini araştırıyoruz. Haftanın 7 günü laboratuvarda çalışmalarımızı yürütüyoruz. Çoğunluğu kadınlardan oluşan ekibimizle özveriyle deneysel çalışmalarımızı yapıyoruz."

5 YILDIR HAMAM BÖCEĞİ İNCELİYOR

Yüksek lisans öğrencisi Şevval Kahraman, 5 yıldır laboratuvar ekibinde yer aldığını anlattı. Hamam böceği korkusunu zamanla yendiğini anlatan Kahraman, "Hamam böcekleriyle çalışma yürütüyorum. Laboratuvarda ilaçları hamam böceklerine enjekte edip, etkilerini gözlemliyoruz. Hamam böceklerini karbondioksitle bayıltıp, enjeksiyonla farklı ilaçları uygulayıp, sonuçlarını analiz ediyoruz" diye konuştu.

KORKUSU İLHAM VERDİ

Üniversite bitirme tezini hamam böceklerinin kısırlaştırılmasına yönelik çalışmayla gerçekleştirdiğini anlatan Cansu Çalışkan, korkusunun kendisine ilham olduğunu anlattı. Eskiden hamam böceğinden çok korktuğunu vurgulayan Çalışkan, "Evde gördüğümde yanından geçemiyor, odayı değiştiriyor, dokunamıyordum. Laboratuvarda çalışmalara başladıktan sonra korkumu atlattım. Şu an birçok insanın korktuğu hamam böceklerinde kısırlaştırma üzerine çalışma yapıyorum. Hamam böcekleri birçok hastalık taşıyor, itici bir haşere, insanlar korkuyor. Çalışmalarımla hamam böceklerinin kısırlaştırılması, popülasyonunun çoğalmaması için araştırma yapıyorum" dedi.

Tolga YILDIRIM/ANTALYA, (DHA)