100 milyon euroluk vurgun yaptı
100 milyon euroluk vurgun yaptı
Güney Kore'de eski bakan tutuklandı
Güney Kore'de eski bakan tutuklandı
Muhalifler Şam'a girdi
Muhalifler Şam'a girdi
'Cıstak'ın yapımcısı geri adım attı
'Cıstak'ın yapımcısı geri adım attı
6 Mayıs 2024 Pazartesi - 09:42

Fabrikalar kapandı: Ayakkabıda kriz kapıda...

İrili-ufaklı 10 bin firmanın faaliyet gösterdiği ayakkabı sektöründe kapanan firma oranı yüzde 30’ları buldu. Kapasite kullanım oranları yüzde 50’lere gerilerken istihdam kaybı 100 bine ulaştı. Maliyetlere karşı ayakta kalma mücadelesi veren sektör, ithal ve çakma ürünlere karşı da direniyor.

Fabrikalar kapandı: Ayakkabıda kriz kapıda...
Facebook'ta Paylaş Twitte'da Paylaş Google+'da Paylaş Haberi Yazdır Arkadaşına Gönder Metni küçült Metni büyüt

Üretim hacmi ile yaklaşık 6 milyar dolarlık büyüklüğe sahip Türk ayakkabı sektörü, yüksek maliyetler nedeniyle rekabetçiliğini kaybettiği için zor bir dönemden geçiyor. Dünya'dan Nurdoğan Arslan Ergün'ün haberine göre sektör, 2028’de 2 milyar dolarlık ihracat hedefine ulaşabilmek için ekonomi yönetiminden ‘can suyu’ bekliyor. İrili-ufaklı 10 bin firmanın faaliyet gösterdiği sektörde kapanan firma oranı yüzde 30’ları bulurken, kapasite kullanım oranları yüzde 50’lere kadar düştü.

Sektörün istihdam kaybı ise 100 bine ulaştı. Son iki yıldır cari açık vermeye başlayan ayakkabı ihracatı, bu yılın ilk dört ayında adet bazında yüzde 20, değer bazında da yüzde 29,3 geriledi. Ayakkabıda ilk dört ayda 120 milyon doların üzerinde cari açık oluştu. 2022’de 378 milyon çift ayakkabı ihraç ederek Türkiye’ye 1 milyar 310 milyon dolar döviz kazandıran sektör, 2023 yılında ise 299 milyon çift ihracat karşılığında 1 milyar 269 milyon dolar gelir elde edebildi. Sektörün ihracatı geçen yıl adet olarak yüzde 21, değer bazında yüzde 3,2 geriledi. Son yıllarda 400- 500 milyon dolar cari fazla veren sektör, 2023’ü 130 milyon dolar açıkla kapattı.

“AYAKTA KALANLARIN %30’UNU KAYBEDECEĞİZ”
Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Başkanı Berke İçten, son 1.5 yılda maliyetlerdeki ciddi artışa rağmen kurun yatay seyri nedeniyle rekabetçiliğini büyük ölçüde kaybeden sektörlerin başında ayakkabının geldiğini söyledi. Sektörün ayakta kalabilmesi için SGK primi, elektrik ve doğalgaz faturaları ile vergilerde, yani genel giderlerde indirim uygulanmasını isteyen İçten, “Bu zorlu süreç atlatılana kadar ayakkabı sektörü için kısa çalışma ödeneğine benzer bir destek gündeme alınmalı” dedi. Sektörde son iki yılda yaşanan kayıplara dikkat çeken İçten, “Enflasyonla mücadele kapsamında kurun kontrol altında tutulmasını anlayabiliyoruz ama bu durumun ülkemizde üretmek yerine ithalatı avantajlı hale getirdiğini ve ihracatımıza ağır darbe vurduğunu ekonomi yönetiminin görmesi gerekiyor” vurgusu yaptı. İhracat kaybı ve artan ithalatla birlikte geçen yıl sektörde yüzlerce fabrika ve atölyenin kapandığını dile getiren İçten, şu uyarılarda bulundu: “İstihdamın en az yüzde 25’ini kaybettik. Böyle giderse ayakta kalan firmaların da en az yüzde 30’unu kaybedeceğiz. Yılsonunda ihracat yüzde 35-40 düşerek 700-800 milyon dolara gerileyecek. İthalat 1.6 milyar dolara çıkacak, cari açık 800 milyon dolarlara kadar tırmanacak. İthalat, pazarı büyütmüyor, yerli üretimden pay alıyor. Bu gidişle sıkıntılı zamanlar bittiğinde üretim yapacak fabrika ve çalışan kalmayacak.”

BİN 200 ÇALIŞANLI FABRİKA KAPANDI
Ham madde ve yarı mamul ürünlerinde yüzde 100’ü aşan koruma önlemleri ve vergiler olduğunu anlatan İçten, şunları söyledi: “Yan sanayi bizim en önemli paydaşımız, korunmasına karşı değiliz. Aksine teşvik edilerek bitmiş ürün maliyetlerimizi şişirmesine engel olalım. Ancak mevcut durumda yüzde 100’ün üzerindeki koruma hem maksadını aşıyor hem de yan sanayinin rehavete kapılmasına, Ar-Ge faaliyetlerinin durmasına yol açıyor. Bu da bizim çok yüksek maliyetlerle ham madde ve ara mamul tedarik etmemize neden oluyor. Küresel bir oyuncu olduğumuz ayakkabı endüstrimiz için bu sürdürülebilir bir durum değil.” Avrupa’nın en büyük üretim kapasitesine sahip olan ve 6 milyar dolarlık bir ekonomik büyüklüğe ulaşan sektörün, acil önlem alınmaması durumunda oyun dışı kalacağı uyarısı yapan İçten, kapanmayan fabrikaların da teker teker küçülme yoluna gittiğini söyledi. En son Hadımköy’de üretim yapan ve bin 200 kişi istihdam eden fabrikanın kapandığını hatırlatan İçten, kapasite kullanım oranlarının da yüzde 50’ye düştüğünü kaydetti. Türkiye’nin sektörle ilgili stratejik bir karar vermesi gerektiğine dikkat çeken İçten, “Kanser hastasına kemoterapi yapılıyor ama gıda takviyesi yapmazsanız hasta kaybedilir” yorumunu yaptı.

200 MİLYON ÇİFT ÇAKMA AYAKKABI ÜRETİLİYOR
Türkiye’de yıllık 200 milyon çifte yakın ‘çakma ayakkabı’ üretildiğini söyleyen Berke İçten, bu ürünlerin Türkiye’ye maliyetinin yıllık 30 milyar TL’yi bulduğunu belirtti. Çakma ürünlerin orijinaline değil markalaşmaya çalışan yerli üreticiye zarar verdiğini vurgulayan ve bu firmaların mevzuata uygun çalışmaya teşvik edilmesini isteyen İçten, kayıt altına alınamayanlara karşı ise ağır yaptırımlar getirilmesi gerektiğini vurguladı. İçten, “Perakendeden başlayarak geriye doğru bir denetim zinciri oluşturulmalı. Ürünlerin sosyal medya kanallarından satışı ve reklamlarının yapılması yasaklanmalı. Online pazar yerleri bu ürünlerin satışına veya reklamına aracı olmamalı. Kargo firmalarının, tıpkı uyuşturucu ve silah gibi çakma ürün taşımalarını da önleyecek bir düzenleme yapılmalı” dedi.

“VIETNAM’DA 11 DOLAR BİZDE 17 DOLAR”
Döviz kuru nedeniyle ithalatın daha cazip hale geldiğini dile getiren Berke İçten, “Birebir aynı olan ürün Vietnam’da 11 dolara, bizde 17 dolara mal oluyor. Korumacılık vergilerine rağmen oradan getirmek daha uygun. Deri ayakkabıda Portekiz ile aynı fiyatlara ulaştık. Bizim 39 dolara sattığımızı onlar 40 dolara ancak satıyor. Hatta Güney İtalya bizden daha ucuz. Çin, Vietnam, Bangladeş ve Endonezya gibi ülkelerde işçilik maliyeti 100 dolarla 250 dolar arasında değişiyor. Aradaki farkı kapatacak bir durum ne yazık ki görünmüyor” diye konuştu.

SEKTÖRÜN BEKLEDİKLERİ
- Firmalara üretimleri ve ihracatlarıyla orantılı SGK primi, elektrik ve doğalgaz faturaları ile vergilerde, yani genel giderlerde indirim uygulanmalı.

- Zorlu süreç atlatılana kadar ayakkabı sektörü için kısa çalışma ödeneğine benzer bir destek gündeme alınmalı.

- Yurt içinden tedarik edilemeyen ham madde ve ara mamullerin ithalatında uygulanan vergiler gözden geçirilmeli.

- Bitmiş ayakkabı ithalatına karşı caydırıcı önlemler alınmalı.

- Küresel ayakkabı markalarına Türkiye’ye ihraç ettikleri ürünün yüzde 30-40’ını Türkiye’de üretme şartı getirilmeli.

- Çakma üretim yapan firmalar, mevzuata uygun çalışmaya teşvik edilerek kayıt altına alınmalı. Kayıt altına alınamayanlara karşı ise ağır yaptırımlar getirilmeli.

 
Düdük endişesi ve kazan-kazan
 
Bucak'ta otomobil takla attı
YORUMLAR
 Onay bekleyen yorum yok.

Küfür, hakaret içeren; dil, din, ırk ayrımı yapan; yasalara aykırı ifade ve beyanda bulunan ve tamamı büyük harflerle yazılan yorumlar yayınlanmayacaktır.
Neleri kabul ediyorum: IP adresimin kaydedileceğini, adli makamlarca istenmesi durumunda ip adresimin yetkililerle paylaşılacağını, yazılan yorumların sorumluluğunun tarafıma ait olduğunu, yazımın, yetkililerce, fikrim sorulmaksızın yayından kaldırılabileceğini bu siteye girdiğim andan itibaren kabul etmiş sayılırım.
 

Bu haber henüz yorumlanmamış...

FACEBOOK YORUM
Yorumlarınızı Facebook hesabınız üzerinden yapın hemen onaylansın...
KATEGORİDEKİ DİĞER HABERLER
Düdük endişesi ve kazan-kazan
Turgut Güngör
Doları verene Türkiye vatan
İÇİŞLERİ Bakanı Ali Yerlikaya, "Muğla ve Adana’da göçmen kaçakçılığı organizatörlerine ...
Kocaeli'de fabrikada 'grup seks skandalı' iddiası
Kocaeli’nin Kartepe ilçesindeki bir fabrikada çalışan 4 işçi hakkında ...
 
Ajet uçağına bomba ihbarı
ANKARA- Erzincan seferini yapmakta olan AJet firmasına ait yolcu uçağı, ...
Yıldırım çarpan astsubay şehit oldu
MİLLİ Savunma Bakanlığı (MSB), Pençe Operasyon bölgesinde yıldırım düşmesi ...
İliç'te 2 işçinin cansız bedenine ulaşıldı
ENERJİ ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Erzincan’ın İliç ...
 
RTÜK'ten 'özel hayatın gizliliğini ihlal' cezası
RADYO ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), özel hayatın gizliliğini ihlal ...
Gazeteci Celal Başlangıç hayatını kaybetti
Artı TV ve Artı Gerçek'in kurucu yayın yönetmeni, gazeteci Celal Başlangıç, ...
Garson gizli tanıklık etti 30 kişi gözaltına alındı
İZMİR'de, gizli tanık 'Garson'dan ele geçirilen dijital verilerde ByLock'ta ...
 
Dursun Gündoğdu
İdam edilen ülkücünün adını caddeye veren CHP'liler...
YAZARLAR
Halit Çelikbudak
Halit Çelikbudak
Avrupa Noel havasında
Turgut Güngör
Turgut Güngör
Savaş sınırda
İsa Altun
İsa Altun
YENİ TEHLİKE: ÇOCUK ÇETELERİ
Serpil Nur Abiral
Serpil Nur Abiral
Bitmedi, bitmiyor, bitmeyecek…
Sude Karataş Geyikci
Sude Karataş Geyikci
757 yıllık bir Yörük geleneği
Mesut Gürkan
Mesut Gürkan
Denizin güzelliği ve yaşadığım simit şoku…
H.O.P
H.O.P
Ülkemize biçilen rol
Prof. Dr. Yakup Alıcıgüzel
Prof. Dr. Yakup Alıcıgüzel
Türkiye’nin problemi yok, problemi bireysellik..  
Nesrin Mater
Nesrin Mater
Karadağ ve tembellik üzerine 10 tavsiye
ÇOK OKUNANLAR
ARŞİV
ÇOK YORUMLANANLAR
FACEBOOK'TA GÜN HABER
ASTROLOJİ
Koç
 
21 Mart - 20 Nisan
Aralık ayının başında yurt dışı bağlantılı konular, eğitim, seyahat, ticaret gibi girişimlerde bazı aksilikler yaşanabilir. ...
 
Ana Sayfa Türkiye Antalya BURDUR ISPARTA Siyaset Turizm Resmi REKLAMLAR KAMPÜS Spor GÜN'ün ürünü
KünyeHakkımızda KünyeKünye İleti�YimIletisim FacebookFacebook TwitterTwitter Google+Google+ RSSRSS Sitene EkleSitene Ekle Günün HaberleriGünün Haberleri
Maxiva