Artan fiyatlara üreticiden 'aracılar kazanıyor' tepkisi

Türkiye'nin örtü altı sebze üretim merkezi Antalya'daki üreticiler ve sektör temsilcileri ürünlerin tarladan sofraya geliÅŸindeki ciddi fiyat artışlarına tepki gösterdi. Üreticiler ve sektör temsilcileri, kendilerinin zaman zaman maliyetine sattıkları ürünlerin tezgahlara bu kadar yüksek fiyatlarla yansımasından ÅŸikayet ederken, kazananın kendileri deÄŸil, aracılar olduÄŸunu söyledi.

'BÜYÜK KAR ELDE EDENLER KÄ°MDÄ°R?'

Kumluca Tarımsal Kalkınma Kooperatifi BaÅŸkanı ve domates üreticisi Mustafa Çetin, "Biz sıcak iklim olmasından dolayı ülkemiz için üretim yapmaya devam ediyoruz. Fakat belimizi büken bir ÅŸey var. Bugün Kumluca Toptancı Hali'nde domates fiyatı 1.80- 2.20 lira arasında. Bu domatesler Ä°stanbul'da 10 liraya satılıyor. Bu aradaki farkı kim yiyor? Biz maliyetinin altında domates satarken o aradaki farkı götüren, büyük kar elde edenler kimdir? Biz bunların irdelenmesini istiyoruz. Kimse hakkımızı yemesin. Kimse ülke çiftçisinin belini bükmesin. Bu konuda devlet yetkililerini göreve davet ediyoruz" dedi.

'ÜRETÄ°CÄ° ZARARINA SATIYOR, TÜKETÄ°CÄ° ÇOK PAHALI YÄ°YOR'

Kumluca Ziraat Odası BaÅŸkanı Hidayet Kökce ise, "Biz ne kadar mal satarsak karlıyız. Çünkü seralarımız dopdolu. Çünkü biz ürettik. Yüce Mevlamız bize verdi. Gecemizi gündüzümüze kattık, ürettik. EmeÄŸimizin karşılığını almak istiyoruz. Dışarıya baÄŸlı kalmamak için üretmeye devam ediyoruz. 1 lira ile 1.80 lira arasında giden domatesin 1 liranın üzerine koyduÄŸumuz nakliye, ambar, masrafları ile birlikte oldu 3 lira. 1 lira da orada tüccar koysun, aracı koysun, 4 lira. 1 lira da market veya manav koysun 5 lira. 5 liraya satılmış olsa bizim malımız iç piyasada epey bir gidecek. Ama baktığımız zaman 10- 15 liraya domates satılıyor. Bu da bizi üzüyor. Üretici ile tüketicinin arasını tamamen açıyor. Üretici hakkını alamıyor, zararına satıyor, tüketici de çok pahalı yiyor. Tüketici de diyor ki üretici çok pahalı mı satıyor. Bu fiyat uçurumuna neden olan, aradaki farkı yiyenler kimlerdir. Bizim çoluÄŸumuz çocuÄŸumuz bu seranın içinde. Burada yatıyoruz. Burada büyüyoruz. Benim çocuklarım burada büyüdü. Torunlarım da burada büyüyor. Çayı burada, ekmeÄŸi burada, yemeÄŸi burada. Gece sabaha kadar don bunun içinde. Biz ev yüzü görmüyoruz. Allah rızası için emeklerimizi zayi etmesinler. Aradaki farkı kimler yiyorsa parayı, yani 3 liranın üstünde 10- 15 liraya kimler satıyorsa onları yüce Allah'a havale ediyorum. Bunu devletimiz takip etsin. Bunları bulsun Allah rızası için. Yalvarıyoruz" diye konuÅŸtu.

'KURAKLIK VE DOLU PORTAKAL FÄ°YATINI ETKÄ°LEDÄ°'

Finike Meyve Üreticileri Tarımsal BirliÄŸi Yönetim Kurulu Üyesi ve narenciye üreticisi Celal Bülbül, portakal bahçelerinde 2020 yılının Mayıs ayında Akdeniz Bölgesi'nde yaÅŸanan sıcak havadan dolayı ürün kayıpları meydana geldiÄŸini, eylül-ekim aylarında yaÅŸanan dolu felaketi nedeniyle kayıpların daha da arttığını söyledi. Bülbül, “Kaybın fazla, ürünün az olduÄŸu yerde ürün fiyatları sezon içerisinde dönem dönem çok çok yükselebiliyor. Siz, bir aÄŸaçtaki 200-300 kilo ürünün tamamını pazara gönderemiyorsunuz. Ürün kayıpları meydana geliyor. Iskartaya ayrılıyor. Çürükler seçiliyor. Ürün kaybı maliyeti direkt artırıyor" dedi. Celal Bülbül, yaÅŸ meyve ve sebzenin çabuk bozulan bir ürün olduÄŸunu, hem üretici hem de nihai satış noktasına kadar olan zincirde risk oluÅŸturduÄŸunu, bunun da fiyat yükselten önemli bir unsur olduÄŸunu belirtti.

ÜRETÄ°CÄ° DE TÜKETÄ°CÄ° DE MEMNUN DEĞİL

GazipaÅŸa'da 4 dekar örtü altı alanda patlıcan üretimi yapan Olcay Uysal, fiyatların geçen yılın altında seyrettiÄŸini, aracılar tarafından yapılan artışlarla pazarda üç katına satılan ürünün vatandaşın cebini yaktığını söyledi. Uysal, "Patlıcanlarımızı eylül ayında toprakla buluÅŸturduk. Ä°lk hasada 80 kuruÅŸ, 1 liradan baÅŸladık. Åžu anda da fiyat 3,5- 4 lira ama Ä°stanbul'daki vatandaÅŸlar, ürünü 10- 15 liraya alıp yiyor. Arada kaç aracı var onu bilmiyoruz. Ürünleri vatandaşımız hem pahalıya yiyor hem biz para kazanamıyoruz. Biz aynı zamanda tüketiciyiz, bizim de gıda ihtiyacımız oluyor, onlar da arttı. Fiyatlar çok yüksek biz de alamıyoruz. Ürünleri istediÄŸimiz fiyata satamıyoruz" dedi.

'YUMURTADA FAHÄ°Åž FÄ°YATIN SORUMLUSU ARACILAR'

Türkiye'nin yumurta piyasasının belirlendiÄŸi Afyonkarahisar'daki üreticiler de aynı durumdan ÅŸikayetçi. Afyon Yumurta A.Åž. Yönetim Kurulu Üyesi Ä°smail Genç, Afyonkarahisar'da çiftlikten çıkan yumurtanın tane fiyatının 60 kuruÅŸ, koli fiyatının ise 18 lira olduÄŸunu, ulusal marketlerde 30, 34 ve 36 liradan satılan yumurtanın koli fiyatının fahiÅŸ olduÄŸunu, üreticinin günah keçisi gibi gösterildiÄŸini söyledi. Ä°smail Genç, "Afyon'da bizim 63-72 gram diye sınıflandırdığımız büyük yumurtanın çiftlik koli satış fiyatı, hiçbir zaman 20 lirayı geçmedi. Ulusal marketlerde 30 lira, 34 lira, 36 lira gibi fahiÅŸ fiyatlarda satılmasının bizimle hiçbir ilgisi yok. Åžu an 63-72 gram büyük yumurtanın bu hafta için koli fiyatı 18 lira. Yani o yüzden üreticiyi günah keçisi ilan etmenin anlamı yok. Åžu anki satış fiyatlarımız maliyet sınırında. Cebimize giren bir kar marjı yok. Maalesef her ÅŸeyde olduÄŸu gibi yine aracılar kazanıyor" dedi.

Ramazan SARIKAYALI- Suat SÖÄžÜT- Yücel BULUT- Ali Fuat GÜÇLÜER/ANTALYA- AFYONKARAHÄ°SAR, (DHA)