Akkarınlı ebabiller, 3 bin kilometreyi 58 saatte katetti

Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi ile İsviçre Sempach Kuş Araştırma Enstitüsü (Vogelwarte Sempach) tarafından ebabil türünün göç yollarıyla sürelerini ve  kışlama alanlarını belirleyen uluslararası iş birliği araştırmasında önemli sonuçlar elde edildi. Kumluca'ya bağlı Adrasan Mahallesi açıklarında yer alan Pırasalı Adası'ndaki Akkarınlı ebabil popülasyonu üzerinde yapılan araştırmada, kışlama alanından üreme alanına yaklaşık 3 bin kilometre mesafeyi 58 saat gibi sürede tamamladıkları belirlendi. Çalışma dünyanın önemli bilimsel dergilerinden 'Journal of Avian Biology'de yayımlandı.

'ÜLKEMİZ EN BÜYÜK ÜREME ALANI’

Araştırmanın Türkiye ayağını yürüten Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğr.Üyesi Dr.Hakan Karaardıç, Sempach Kuş Araştırma Enstitüsü ile 2013 yılında araştırmalara başladıklarını hatırlatarak şu bilgileri verdi, “Son teknolojilerden olan 'geolocator' cihazı (ışık seviyesine bağlı coğrafi lokasyon belirleme cihazı) dünyada da 100 gramdan küçük kuşlarda yeni kullanılmaya başlandı. Bu çalışmada geolocator cihazı kullanarak, Akkarınlı ebabil türünün, göç dinamiklerini belirlemeyi amaçladık. Bilgilere ulaşmamızı sağlayan 1 gram ağırlığındaki geolocator cihazını kuşların, sırtlarına giydirmek şeklinde monte ediyoruz. Günlük aktivitelerine, uçmalarına ve çiftleşmelerine herhangi bir zararı olmayan bu cihazlar sayesinde kuşların göç rotası, konaklama alanı, göç süresi, göç yüksekliği ve kışlama alanları gibi önemli veriler elde ediyoruz".

'50 KİLOMETRE HIZLA UÇABİLİYORLAR'

Pırasalı Adası'ndaki (Adrasan) Akkarınlı’nın ülkemizde bilinen en büyük ve doğal ebabil kuşu üreme alanı olduğunu hatırlatan Karaardıç, “Çalışmayı her yıl düzenli olarak mart ayında başlatıyoruz. Bu tarihte kuşlar, üreme alanlarına geliyor. Ekim ayında kışlama alanlarına gitmek üzere adadan ayrıldıkları süreye kadar araştırıyoruz. Türkiye'deki bu tür İsviçre, Bulgaristan ve İspanya gibi diğer popülasyonlara göre çok hızlı. Akkarınlı ebabilleri, yaklaşık 3 bin kilometre mesafeyi 58 saatte uçarak üreme alanlarına geri gelebiliyor. Elde ettiğimiz bilgilere göre günde ortalama saatte 50 kilometre hızla uçabiliyor. Ayrıca, bizim popülasyonun Doğu Afrika ülkelerinde kışladığı, İsviçre’yle İspanya popülasyonlarının da Batı Afrika'da kışladıklarını belirledik" diye konuştu.

'DAVRANIŞSAL FARKLILIKLARI ARAŞTIRIYORUZ'

Araştırmayı yıllardır sürdürdüklerini hatırlatan Dr. Hakan Karaardıç, ülkemizin başka bölgelerinde yaşayan ebabil kuş türleriyle de artık karşılaştırmalar yapabileceklerini belirtti.

Karaardıç, "Samsun Bafra'da üreyen başka bir popülasyonu da 2020 başında araştırmaya dahil ettik. Böylelikle, bu türün  göç rotalarını ve kışlama alanlarını saptayıp göç davranışının genetik temelleri ile davranışsal farklılıklarını belirlemeyi amaçlıyoruz. Ülkemizde bir popülasyonun izlendiği en uzun, nadir araştırmamıza önümüzdeki yıllarda da devam edeceğiz” dedi.

Namık Kemal KILINÇ/ANTALYA, (DHA)