Av. Fatma Şeyma Yılmaz Doğan

Kimliğini Yenilemeyen Özel Güvenlik Görevlisi Kıdem Tazminatı Alabilir mi?

Kanun gereğince, özel güvenlik görevlilerinin işlerini yasal olarak sürdürebilmeleri için geçerli bir özel güvenlik kimlik kartına sahip olmaları şarttır. Bu kartlar, beş yıllık sürelerle düzenlenir ve süresi dolmadan önce yenilenmesi zorunludur.

Ancak, uygulamada bazı özel güvenlik görevlilerinin ya yenileme sürecini kaçırdığı ya da kendi iradeleriyle kimliklerini yenilemeyi tercih etmedikleri görülmektedir. Diğer yandan, bazı işverenlerin de bu çalışanlar üzerinde kimliklerini mutlaka yenilemeleri yönünde baskı kurduğu ve yenilemeyenlerin işten çıkarılması halinde kıdem tazminatı haklarını kaybedecekleri yönünde yanlış değerlendirmeler yaptığına şahit oluyoruz.
Bir özel güvenlik görevlisi, dilediği takdirde kimliğini yenilememe hakkına sahiptir. Bu irade, Anayasa’nın 48. maddesi kapsamında düzenlenen çalışma ve sözleşme özgürlüğünün doğal bir sonucudur. Kişi, istediği mesleği seçme hakkı kadar, o mesleği bırakma ya da başka bir alana yönelme hakkına da sahiptir.

Peki, kimliğini yenilemediği için işten çıkarılan özel güvenlik görevlisi kıdem tazminatına hak kazanabilir mi?
İş Kanununa göre, işverenin; özel güvenlik kimliği süresi dolmuş, dolayısıyla yasal olarak görev yapması mümkün olmayan bir çalışanı çalıştırmaya devam etmesi mümkün değildir. Böyle bir durum işveren yönünden zorlayıcı sebep olup, işverenin fesih hakkı bulunmaktadır. Bu husus İş Kanunu 25/III maddesi kapsamında bulunduğundan işveren kıdem tazminatı ödeme yükümlülüğü altındadır. Ayrıca işverenin fesih işlemini yaparken, İş Kanunu’nun 19. maddesi uyarınca; fesih kararını yazılı olarak bildirmesi ve fesih gerekçesini açıkça belirtmesi zorunludur.

Sonuç olarak; özel güvenlik görevlileri kimlik yenilememeye karar verebilirler. Kimlik yenilememek, görevine devam edememek anlamına gelir, ancak bu karar işçinin kıdem tazminatı hakkını ortadan kaldırmaz. İşverenin ise bu süreçte hukuki prosedürlere titizlikle uyması gerekmektedir.

Bu çerçevede hem işverenlerin hem de çalışanların hak ve yükümlülüklerini bilerek hareket etmeleri, ileride doğabilecek hak kayıplarını ve ihtilafları önleyecektir.