Bu yıl 2 Güneş, 1 Ay tutulması var

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Ulusal Gözlemevi'nce (TUG) 2019 yılının en önemli gök olayları derlendi. TUG'da görevli Alp Akoğlu ve Dr. Tuncay Özışık tarafından hazırlanan 2019 Gök Olayları Yıllığı'na göre, bu yıl 2 Güneş ve 1 Ay tutulması yaşanacak. Bu yılın en önemli gök olayları arasında Merkür'ün Güneş önünden geçişi de bulunuyor.

GÜNEŞ'İN ÜSTÜNDE SİYAH NOKTA GİBİ GÖRÜNECEK

Bu yılın en dikkat çeken gök olaylarından biri, 11 Kasım'da Merkür'ün kendisinden 158 kat daha büyük olan Güneş önünden geçişi olacak. Geçiş, Türkiye'de öğleden sonra başlayacak ve kısmen gözlenebilecek. Teleskop ya da dürbünle bile bakıldığında Merkür, Güneş diskinin önünde siyah nokta gibi görünecek. İllere göre geçişin başlangıç zamanı farklılık gösterecek. Geçiş, Ankara'da saat 15.40'ta başlayacak. TUG'dan yapılan uyarıda, ister çıplak gözle ister dürbün ya da teleskopla gerçekleştirilsin, gözlem sırasında mutlaka uygun güneş filtresi kullanılması gerektiği belirtildi.

2 TEMMUZ'DA TAM GÜNEŞ TUTULMASI

Bu yılki gök olaylarından biri de 2 Temmuz'da yaşanacak. Tam Güneş tutulması genel zaman ile 18.01 ile 20.44 saatleri arasında gerçekleşecek. Bu tutulma Türkiye'den gözlenemeyecek. Pasifik Okyanusu ve Güney Amerika'nın güneyinden gözlenebilecek tutulma, Ay'ın Dünya'ya nispeten yakın olması dolayısıyla uzun tutulmalardan biri olacak ve yaklaşık 4,5 dakika sürecek.

PARÇALI AY VE HALKALI GÜNEŞ TUTULMALARI

16- 17 Temmuz'daki parçalı Ay tutulması ise tamamı Türkiye'den gözlenebilecek bu yılki tek tutulma olacak. Türkiye'de 21.43 ile 03.18 saatleri arasında gözlenebilecek. Saat 00.31'de, tutulma ortasında Ay'ın yaklaşık yüzde 65'lik bölümü Dünya'nın gölgesinde kalacak.

26 Aralık'taki halkalı Güneş tutulması ise Türkiye'den görülemeyecek. Tutulma, genel zaman ile 03.34- 07.01 saatlerinde gerçekleşecek ve Suudi Arabistan, Hindistan'ın güneyi, Sumatra, Borneo ile Filipinler'den görülebilecek. Bu tutulmada Güneş'in yüzde 97'si örtülecek.

METEOR ŞÖLENLERİ

Bu yıl, halk arasında 'yıldız kayması' olarak adlandırılan meteor yağmurları 8 dönemde yaşanacak. İzlenebilecek meteor yağmurları, tarihleri ve saatte kaç adet meteor görülebileceği de şöyle sıralandı:

"Dörtlük (Quadrantid) 3-4 Ocak ve saatte 40 adet. Lyrid (Lir) 22-23 Nisan, saatte 20 adet. Eta Aquarid (Eta Kova) 4-5 Mayıs ve saatte 60 adet. Delta Aquarid (Delta Kova) 27-28 Temmuz, saatte 20 adet. Perseid (Perse) 12-13 Ağustos ve saatte 60 adet. Orionid (Avcı) 20-21 Ekim ve saatte 20 adet. Leonid (Aslan) 17-18 Kasım ve saatte 15 adet. Geminid (İkizler) 13-14 Aralık, saatte 120 adet."

2'Sİ GERÇEKLEŞTİ

Bu yılki Güneş ve Ay tutulmalarından 2'si ise Ocak ayında gerçekleşti. İlk tutulma 5- 6 Ocak'ta parçalı Güneş tutulması olarak 2'ncisi de 21 Ocak'ta tam Ay tutulması olarak meydana geldi. Her iki tutulma da Türkiye'den gözlemlenemedi. Parçalı Güneş tutulmasında Güneş'in yüzde 71'i Ay tarafından örtülürken, Asya'nın kuzeydoğusu ve Alaska'nın bazı bölgelerinde görülebildi. 21 Ocak'taki tam Ay tutulması ise genel zaman ile 03.33- 06.50 saatlerinde gerçekleşirken, tamamı Kuzey ve Güney Amerika'dan izlenebildi.

Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)