DNA şifreleri Antalya'da çözülüyor

TÜRKİYE'de 30'a yakın merkez olmasına rağmen kendilerinin, tamamen DNA ağırlıklı çalışmaya başladıklarını belirten Pediatrik Hematoloji ve Genetik Uzmanı Prof. Dr. Duran Canatan, DNA şifreleri ile hastalıkları saptayacaklarını söyledi. Canatan, "Bu merkezde, klinik ve moleküler genetiğini birlikte yürüteceğiz. Klinikte insanların hastalıklarını çok iyi saptarsak, bir taraftan moleküler genetik de çözüldüğünde tanı koymak kolay olacak" dedi.

Ağırlıklı olarak kan ve kanser hastalıkları üzerinde çalıştıklarına dikkati çeken Prof. Dr. Duran Canatan, şöyle konuştu: "Diğer hastalıklar tanısı konusunda da çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Ayrıca kişinin başka hastalıklara eğilim ve yatkınlığı olup olmadığını, ailede kanser, Alzheimer riski var mı, kemik erimesi riski var mı, buna benzer birçok hastalıkları merkezimizde çalışacağız. Bu açıdan öncelikle 500'den fazla test ve ardından bin ve 2 bin olarak test sayımızı artıracağız."

İnsan vücudundaki yaklaşık 25 bin genin üzerinde çalışmalarının mümkün olmadığını vurgulayan Duran Canatan, "Toplumsal olarak bölgemizin en önemli hastalıkları ile başlayıp, Türkiye'ye ve komşu ülkelerimizi de ilgilendiren hastalıklarla yolumuza devam edeceğiz" dedi. Tıbbi Biyoloji ve Genetik Uzmanı Prof. Dr. İbrahim Keser de temel hedeflerinin, moleküler genetik temelli bütün hastalıkların tanısını koymak olduğunu söyledi.

Genetik hastalıkların kuşaktan kuşağa aktarılan hastalıklar olarak ortaya çıktığını anımsatan Prof. Dr. İbrahim Keser, "Kendisinde ve ailesinde tanı konmuş herhangi bir hastalık (kan hastalıkları, kanser, sık görülen hastalıklar) olan taşıyıcılarımıza yardımcı olmak amacıyla moleküler testler uygulayarak, aynı zamanda klinik tanının da birlikte konulmasıyla yüzde yüze yakın bir tanı koyacağız. Böylelikle hekimlerimizin tedavilerine kolaylık sağlıyoruz. Genetik hastalıklar tedavisi olmayan hastalıklar gibi ifade edilmektedir. Biz bunu değiştiriyoruz. Erken dönemde genetik testlerinizi yaptırdığınızda, sonra ortaya çıkacak genetik hastalıkları önlemiş olursunuz" diye konuştu.

Merkezde şu hizmetler veriliyor: Gebelikte anne kanından bebekteki Down sendromu riskinin belirlenmesi (Girişimsel Olmayan Doğum Öncesi Tanı Yöntemi), talasemi ve diğer kalıtsal kan hastalıklarının doğum öncesi testi, kemik iliği nakli sonrası kimerizm analizi, babalık testi, bebek sahibi olmak isteyen çiftlerde kısırlık nedenlerinin araştırılması, kanser hastalıkları, kalp hastalıkları, damar tıkanıklığı, Alzheimer hastalığı, kas hastalıkları, şeker hastalığı, kemik erimesi hastalığı ve obezlik gibi diğer birçok metabolik hastalıklarda yatkınlık ve öngörü testleri.

Zeka geriliğine neden olan genetik temelin tespit edilmesi ve mikrobiyolojik hastalıkların moleküler tanısı da bu merkezde gerçekleşiyor. En sık görülen kanser türleri olan akciğer, kolon, meme kanseri ve kemik iliği hastalıkları, demir eksikliği ve fazlalığı B12 eksikliği gibi hastalıklarda da risk analizleri yapılıyor.

Süleyman EKİN/ANTALYA, (DHA)