Cumhuriyet 100 yaşında

Birinci Dünya Savaşı'nda iktidarda Osmanlı Sultanı Vahdettin vardı. İmparatorluk toprakları çok büyüktü. Düşmanlar birleşti ve yenildik. O günün Anadolu toprakları, yabancı ordular tarafından işgal edildi. Vatanı kurtarmak kolay değildi. Savaş sonrası dayatılan ağır koşulları, üzerinde Osmanlı subayı üniforması olan Mustafa Kemal kabul etmedi. Kurtuluş Savaşı'nı yaparak düşmanı bu topraklardan çıkardı ve Cumhuriyeti kurdu.

"Cumhuriyeti kurdu, ilan etti, açıkladı" demek, bugün için kolay. O günün koşulları çok kötüydü. Doğuda aşiretler, ağalar, bazı bölgelerde şeyhler, Ege'de büyük toprak sahibi zengin beyler, halka baskı yapıyor, İstanbul'da tefeciler kol geziyordu.

GÜNÜN KOŞULLARI

10 milyon kadar nüfusun yüzde 80'i kırsal alanda, köy ve mezralarda yaşıyordu. Köylünün ekecek toprağı, sürecek bir çift öküzü yoktu. Ekmeklik unumuzu bile ithal ediyorduk.

Elektriğin İstanbul ve İzmir'de olduğu ülkemizde makine, telefon, motor, sanayi ürünleri ithal ediliyordu. Karayollarımız tek şeritli ve yetersizdi. 4 bin kilometre demir yolu ise yabancılarındı. Anadolu'nun iç şehirlerine kadar gelen düşman 830 köyü yakmıştı. Savaşta yanan bina sayısı 114 bin 408 olmuştu.

BÜTÇE YAPILAMIYOR

Ekonomik durum felaketti. Osmanlı'nın tüm borçları yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti devletine kalmıştı. Bütçe yapmak imkansız gibiydi, gelirimiz yoktu. Eğitim yok denecek düzeydeydi. Zorunlu okuma yaşındaki çocukların ancak dörtte biri okula gidebiliyordu.

Sağlık hiç olmamıştı. Salgın hastalıklar insanları, sığır vebası hayvanları yok ediyordu. Trahom, verem, tifo gibi hastalıklarla mücadele eden 337 doktor, 434 sağlık memuru, 136 ebe vardı.

ÖNCE BİR ANAYASA

En önemlisi, cumhuriyetin bir anayasası olması gerekiyordu. Milli egemenliğe dayalı, özgür bir toplum oluşturmak, çağdaş uygarlık düzeyine gelmek, halkın sorunlarını çözmek için büyük bir vatan idealini gerçekleştirmek, tasada ve kıvançta birlik olmak, ana hedeflerdi. Yoksul ve ezilen, esir ülkelerin de insanlarına örnek olacak bir cumhuriyetin anayasası işte bu koşullarda hazırlandı.

Cumhuriyet, savaştan çıkmış bir komutanın, çevresindeki Türk milliyetçisi, vatan idealisti kadrolarıyla yaptığı bir devrimdir. Kutsal sayılacak bir görev üstlenen Atatürk, yaptığı inkılaplarıyla modern Türkiye Cumhuriyetini kurdu.

TÜRKÇÜ BİR  NESİL

O'nun milliyetçilik anlayışı, dağınık Osmanlı toplulukları yerine, Türk vatandaşı kimliğiyle yeni bir devleti, dünyaya kabul ettirmesidir. O yetiştirdiği Türkçü nesille 100 yıl sonra Türkiye Cumhuriyeti devletinin üstünde, bir baba, bir ana gibi koruyucu görev yapıyor. "Benim naciz vücudum bir gün toprak olacaktır. Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır" sözü, ülkemizin nazar boncuğudur.

O'nun heykellerine saldırarak, fikirlerini yok edemezler. Türkiye Cumhuriyeti kelimelerini kaldırarak devleti yıkamazlar. "Dahi" olarak kabul edilen bir insanın kurduğu cumhuriyete, aklı başında olan herkes saygı gösteriyor.

DEĞERLİ KADROLAR

29 Ekim'de Türkiye'nin üstünde güneş bile bir başka renkte ışık saçtı. O'nun sevdiği zeybekleri oynadık. Nutuk kitabını bir daha okuduk. Polis, asker, halkla birlikte sokaklarda el ele yürüdü. Savaş gemilerimiz boğazda tarihi gövde gösterisi yaptı. Uçaklarımız gökyüzüne onun adını yazdı. Ankara ve Türkiye'nin her köşesinden gelenler çocuk ve büyük her yaştan insan Anıtkabir'e aktı.

Bugün varlığımızı koruyorsak, toprağımızda rahatça yaşıyorsak, bayrağımız dalgalanıyorsa, ezanımızı dinliyorsak, Türkiye Cumhuriyetini kuran Atatürk ve değerli kadrosuna borçluyuz.

Atatürk'ün açtığı yolda gösterdiği hedefe hiç durmadan yürüyoruz.

Ne mutlu Türk'üm diyene.