Down sendromlu gençler Down Kafe'de hayata tutundu

Zihinsel Yetersiz Çocukları Yetiştirme ve Koruma Vakfı'nda (ZİÇEV) rehabilitasyon gören down sendromlu 10 genç garsonluk, 10 genç ise takı tasarımı eğitiminin ardından, Down Kafe'de günde 2-3 saat çalışıp 10 lira yevmiye kazanıyor. Engelli gençlerin aileleri ve dernek üyeleri de kafenin mutfağında görev alıp, aile ekonomilerine katkı sağlıyor.

Projenin yürütücüsü Kadın Eli Derneği Başkanı Zeynep Serap Baltacı, Merkez Seyhan İlçesi Reşatbey Mahallesi Toros Caddesi'nde hizmete açtıkları Down Kafe için İçişleri Bakanlığı'nın 50 bin liralık hibe desteği olduğunu, Adana Büyükşehir Belediyesi, Çukurova Belediyesi, Çukurova Halk Eğitimi Merkezi ve Adana İzcilik Derneği'nin de desteğini aldıklarını söyledi.

Down sendromlu öğrencilerin bulunduğu okullarda hizmet verdiğini, bu nedenle böyle bir projenin hep aklında olduğunu belirten Zeynep Serap Baltacı, "Öğrencileri, zihinsel yetersiz çocukların eğitim aldığı ZİÇEV'den seçtik. Öğretmenler tarafından önerilen 20 öğrencinin aileleriyle görüşülüp, onların da onayını aldıktan sonra eğitime koyulduk. 10 öğrenci garsonluk, 10 öğrenci ise takı satarımı dersleri aldı. Kafenin açılışının yapılmasının ardından her gün öğleden sonra 2-3 öğrencimiz görev alıyor. Günlük 10 lira gibi sembolik harçlık alıyorlar. Kafenin mutfak kısmında ise engelli çocukların anneleri ve dernek üyesi kadınlar çalışıyor. Kafenin günlük kazancı ise çalışanlar arasında eşit şekilde paylaşılıyor" dedi.

Servis elemanı olarak çalışmaya başlayan down sendromlu gençler ise hayatlarından oldukça memnun görünüyor. Engelli gençlerden 15 yaşındaki Tuğçe Tuna, "Babam beni eğitim almam için okula yazdırdı. Öğretmenlerim de bana eğitim verdi. Eğitimin ardından burada çalışmaya başladım. Eğitim aldığımızda mutlu olmuştum ama çalışmak çok daha güzel. Her gün yeni insanlar tanıyorum. Burada çok arkadaş edindim. Kafede çay, kahve servisi yapıyorum. Kafeyi çok seviyorum. Burada bana maaş da veriyorlar. Ben verilen maaşlarımla üzerime kıyafet ve sevdiklerime hediye alıyorum" diye konuştu.

Kafenin şef garsonu unvanı verilen 27 yaşındaki Koray Karaoğlu ise duygularını şöyle ifade etti:

"Çalıştığım için çok mutluyum. Çalışarak para kazanıyorum. Bu nedenle hayat benim için devam ediyor. Burada çalışabilmek için önce kurs gördük. Kurs bitti ve burada çalışmaya başladık. Hocalarımızı ve burada çalışan ablaları, annem kadar çok seviyorum. Buraya çok alıştım. Tüm sevdiklerim burada. Çalışmaya başlamadan önce, evden okula, okuldan eve gidiyordum. Başka bir yere gidemiyordum. Çalışmak için iyi ki beni seçtiler. Buraya yemek yemeye ve kahve içmeye gelen müşteriler, giderken para ödüyorlar. Böylelikle ben de para kazanıyorum. Üstelik gelen müşteriler bize çok iyi davranıyorlar. Bu nedenle onları da çok seviyorum. Kazandığım parayı harcamıyorum, biriktiriyorum. Birikince kamera almak istiyorum."

DOWN SENDROMU NEDİR?

Down sendromu kormozomal bir hastalıktır ve hücre bölünmesi sırasında yaşanan bir yanlışlık sonucu 21'inci kromozom çiftinde fazladan bir kromozom oluşması sonucu görülür. Bu durum hem zihinsel hem de fiziksel gelişimi olumsuz yönde etkiler. Yapılan tetkikler sayesinde bebeğin doğumundan önce tespit edilebilmektedir. Down sendromuna sebep olduğu bilinen tek etmen hamilelik yaşıdır. 30 yaş altındaki hamileliklerde binde birden daha az bir ihtimalle down sendromu yaşanır. 44 yaşın üstündeki hamileliklerde ise bu oran 35 gebelikte 1'dir. Down sendromu 21'inci kromozom çiftinin bir kısmında ya da tamamında ekstra bir kromozom kopyasının meydana gelmesiyle oluşur. Normalde her hücrede 46 kromozom bulunur. Bu kromozomların 23'ü anneden, 23'ü babadan gelir. Down sendromunun en bilinen çeşidi trizomi 21'dir ve bu durumda her hücrede 46 yerine 47 kromozom bulunur. Bu durumun sebebi, döllenme öncesinde veya sırasındaki hücre bölünmesinde ortaya çıkan sperm veya yumurta hücresinde ekstra bir kopya kromozomdur. Down sendromunun yüzde 95'i trizomi 21'dir. Trizomi 21'in yüzde 88'i de yumurta hücresindeki bölünme bozukluğundan kaynaklanır.

Çilem ANITKAN/ ADANA, (DHA)