Kahvenizi sakın böyle içmeyin

Kahve severler sevinebilirsiniz; tercih ettiğiniz içecek artık sağlıklı bir temel gıda olarak kabul ediliyor. Kahvenin koroner kalp hastalığı riskini artırdığına dair eski moda teoriler çürütüldü: European Journal of Preventive Cardiology tarafından 2022 yılında yapılan bir çalışma, günde iki ila üç fincan kahve içenlerin içmeyenlere kıyasla kardiyovasküler hastalık ve erken ölüm riskinin daha düşük olduğunu ortaya koydu.

Elbette, yukarıdaki gibi çalışmaların bağlam içinde okunması gerekir. Her zaman “neden-sonuç” ilişkisini kanıtlayamazlar çünkü kahve içenlerin yaşam tarzlarında onları sağlıklı tutan başka bir şey olabilir. Belki de kahve içmeyenlere kıyasla genel olarak daha iyi bir beslenme düzenleri vardır. Yine de bu sonuçlar kahveden hoşlananlar için cesaret verici.

Ancak şimdi yeni bir araştırma, sağlığınız için önemli olanın sadece kahve içip içmemeniz olmadığını, kahveyi hazırlama şeklinizin de kolesterol seviyeleriniz ve kalp sağlığınız üzerinde önemli bir etkiye sahip olabileceğini gösteriyor.

Mart ayında İsveç'teki Uppsala Üniversitesi tarafından yayınlanan ve Nutrition, Metabolism and Cardiovascular Diseases dergisinde yayınlanan çalışma , bazı kahve hazırlama yöntemlerinin düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterolünüzü (LDL veya ‘kötü’ kolesterol olarak da bilinir) yükseltme gibi istenmeyen bir sonuca yol açabileceğini ortaya koydu.

Kahve neden kolesterolünüzü yükseltir?

Kahve kendi başına kolesterol içermez. Ancak kahve çekirdekleri, cafestol ve kahweol adı verilen iki kimyasal bileşik içeren doğal yağlar içerir ve bunların vücuttaki mekanizması kolesterol seviyelerini yükseltebilir.

BAKMADAN GEÇME!

Uppsala Üniversitesi'nde klinik beslenme alanında doçent olan David Iggman, “Cafestol ve kahweol, diterpin adı verilen lipid molekülleridir. Kahve çekirdeklerine özgüdürler ve kolesterole benzer özelliklere sahiptirler” dedi ve şu bilgileri verdi:

-- Diterpenler vücudun doğal kolesterol parçalanma ve taşınma süreçlerine müdahale ederek potansiyel olarak toplam kolesterol, LDL kolesterol ve trigliseritlerde artışa yol açarken ‘sağlıklı’ HDL kolesterolü de azaltır.

-- Bilim insanları bunun nedenini hala tam olarak anlamış değiller, ancak 1990'ların sonlarından beri ocakta yapılan ‘kaynatılmış’ kahvenin özellikle diterpen bakımından yüksek olduğunu biliyorlar.

-- Birçok ofis sıcak içecek makinesi, kahvelerini kaynatılmış çeşidine benzer bir şekilde hazırlıyor. İsveç'teki işyerlerinde bu makinelerin etrafında neredeyse zorunlu molalar veriliyor ve biz de bunları test etmeye karar verdik.

Kahvenizi hazırlama şekliniz kolesterolünüzü nasıl etkiler?

Uppsala ekibi, bir dizi kahve makinesinden gelen içecekleri inceledi. Kahvenin makineler tarafından demlenmesine ya da filtrelenmesine bağlı olarak diterpen seviyelerinin önemli ölçüde yükseldiğini keşfettiler.

Iggman, “Günde altı fincan kaynatılmış kahve kolesterolünüzü yaklaşık yüzde 10 artıracaktır” dedi.

Öte yandan kâğıt filtre ile yapılan kahvenin en sağlıklı seçim olduğu ortaya çıktı. Dr. Iggman, “Her gün çok fazla kahve içen insanlar için bu şekilde kahve yapmak, kolesterolü yükselten bu maddeleri neredeyse tamamen filtrelemeyi başarıyor” diye konuştu.

Kafeteryalardan alınan kahve, kaynatılmış ve filtrelenmiş kahve arasında bir yerde bulunur. Iggman, “Bazı espresso örnekleri de yüksek düzeyde diterpen içeriyordu, ancak büyük çeşitlilik vardı. Çalışmamızda hazır kahveye bakmadık, ancak önceki çalışmalar filtre kahve ile benzer bir profile sahip olduğunu göstermiştir” dedi.

Iggman'a göre, sadece bakarak ev yapımı kahvenizin ne kadar sağlıklı olduğu hakkında bir fikir edinebilirsiniz. Eğer içeceğiniz bulanık görünüyorsa, muhtemelen düzgün bir şekilde filtrelenmemiştir.

Kahvenin kalp sağlığına faydaları var mı?

Diğer bazı çalışmalar da kahvenin kalp sağlığını destekleyici özelliklerine işaret ediyor. 2023 Kahve ve Gerçek Zamanlı Atriyal ve Ventriküler Ektopi çalışmasına (CRAVE kısaltmasıyla da bilinir) göre, kahve içmek yaptığınız egzersiz miktarını artırabilir.

The New England Journal of Medicine dergisinde yayımlanan çalışmada, insanların kahve içtikleri günlerde günde ortalama 1.000 ekstra adım attıkları tespit edildi.

Araştırmacılar, “Her ilave kahve içimi günde 587 daha fazla adımla ilişkilendirildi. Bu büyüklükteki adım sayısı farklılıkları, ölüm oranının azalması da dahil olmak üzere sağlık sonuçlarının iyileşmesiyle ilişkilendirilmiştir. Muhtemelen kafein, egzersiz yapmak için psikolojik motivasyona yardımcı oldu ya da fiziksel performansı, bu tür bir aktiviteyi daha kolay veya daha keyifli hale getirecek şekilde geliştirdi. Dezavantajı ise katılımcıların gece başına ortalama 36 dakika daha az uyumasıydı” dedi.

Kalp sağlığı için kahve içmek için günün en iyi zamanı hangisidir?

Şubat ayında European Heart Journal'da yayınlanan bir çalışmada, sabahları kahve içen kişilerin kardiyovasküler hastalıklardan ölme riskinin daha düşük olduğu ve tüm gün kahve tüketenlere göre daha düşük ölüm riskine sahip oldukları tespit edildi.

Tulane Üniversitesi Obezite Araştırma Merkezi'nin baş araştırmacısı ve direktörü Dr. Lu Qi, “Olası bir açıklama, öğleden sonra veya akşam kahve tüketmenin sirkadiyen ritimleri (vücudumuzun 24 saatlik fiziksel, zihinsel ve davranışsal değişim döngüsü) ve melatonin gibi hormon seviyelerini bozabileceğidir. Bu da inflamasyon ve kan basıncı gibi kardiyovasküler risk faktörlerinde değişikliklere yol açıyor” bilgisini verdi.

European Journal of Preventive Cardiology'nin 2022 tarihli makalesinde olduğu gibi, bu son iki çalışma da gözlemsel olup, diğer faktörler sonuçları etkilemiş olabilir. Dr. Qi, sabah kahvesinin neden daha sağlıklı olduğunu tam olarak anlamak için daha fazla araştırma yapılması gerektiğini belirtiyor.

Kalp sağlığına uygun kahve alışkanlığı nasıl kazanılır?

Filtre kahve seçin ve ofis makinesi kahvelerinden kaçının

İsveç'teki Uppsala Üniversitesi'nde yapılan ve Nutrition, Metabolism and Cardiovascular Diseases dergisinde yayınlanan araştırmaya göre filtre kahve en kolesterol dostu kahve olarak belirlenirken, ocakta kaynatılarak yapılan Türk kahvesi ve bazı ofis kahvelerinden kaçınılması öneriliyor.

İki ila dört fincanı hedefleyin

İngiliz Kalp Vakfı'ndan Victoria Taylor, “Günde dört fincan gibi makul miktarda kahve veya çay çoğu insan için yeterli olacaktır. Araştırmalar, bu düzeyde kafein alımının kalp sağlığınıza zarar vermemesi gerektiğini gösteriyor. Bundan daha fazlası bazı kişilerde kalp atış hızını ve kan basıncını artırarak çarpıntıya yol açabilir” dedi.

Sade için

Bilim insanları ayrıca kalp sağlığınızı etkileyen şeyin sadece çekirdeklerin demlenmesi olmadığı konusunda hemfikirdir. Taylor, “Kahve ya da çayınıza şeker eklemek ya da bol sütlü kahve içmek, kafeinden daha büyük olasılıkla bir sorundur çünkü kaloriler birikerek kilo almanıza neden olabilir. Beyaz çikolatalı mocha'lar ve karamelli macchiato'nun yanı sıra yanınıza aldığınız havuçlu kek dilimini de unutmayın” diye açıkladı.