‘Mutant virüs’te, 'aşı kaçağı' riski

Tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs pandemisi, zamanla birden çok mutasyon geçirerek farklı özellikler kazanıp güçlendi. KTÜ Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Faruk Aydın, mutant koronavirüse ilişkin Demirören Haber Ajansı'na (DHA) açıklamalarda bulundu. Daha hızlı bulaşarak hastalık oluşturan mutant virüslerin Covid-19’a göre daha tehlikeli olduğunu söyleyen Prof. Dr. Aydın, Güney Afrika varyantının aşılarla kazanılan antikorlara karşı direnç kazanıp, ‘aşı kaçağı’ oluşturabileceğine dikkat çekti.

‘BREZİLYA VARYANTI VİRÜS YENİDEN ENFEKTE EDİYOR’

Mutasyon geçiren RNA virüslerinden biri olan Covid-19’un şu ana kadar bilinen, çoğu İngiltere varyantı olmak üzere, Güney Afrika ve Brezilya varyantlarının Türkiye’ye geldiğini belirten Prof. Dr. Faruk Aydın, Brezilya’da ortaya çıkan ve yayılan varyant virüsün; re-enfeksiyon özelliği olduğunu ve daha önce Covid-19 hastalığı geçirip vücudunda antikor bulunan kişileri yeniden hasta edebildiğini belirtti. Aydın, "Varyantlar, virüsün genetik materyallerinde değişiklik yaparak farklı bir protein dizisi oluşturuyorlar. Bu özellik onlara daha kısa mesafede, daha kısa sürede ve daha az virüsle bulaşabilme potansiyeli kazandırdı. Güney Kore’de birkaç vakada bu çıkmıştı. Brezilya’daki mutasyondan sonra Covid-19 geçiren hastaların mutant varyantla tekrar enfekte olabildiği gözlendi” dedi.

‘AŞI KAÇAĞI’ RİSKİ

İnsan vücudunun aşılarda kullanılan antijenlere karşı savunma mekanizması olarak antikor ürettiğini anlatan Aydın, Güney Afrika varyantlı virüsün, aşılara karşı direnç kazanabileceğini kaydetti. Aydın, "Antikorlar, oluştukları antijenlere, yani hangi aşıyı olduysanız o aşıya özgüdür. Aşıda hangi antijeni kullanıp ona karşı antikor ürettiyseniz, bu virüs size bulaştığı zaman aşıyla gelişen antikorlar virüsteki ‘Spike’ protein ile birleşiyor. Güney Afrika’daki mutant varyantta, ‘spike’ proteinlerine yönelik bir değişimin olduğu, mevcut aşılardaki antijenle antikorlar arasındaki etkileşim gücünün azaldığı yani afinitesinin 6 kat düştüğü gözlendi. Buna rağmen henüz ‘aşı kaçağı’ durumunda değil. Eğer mutasyon daha da büyür ve anlamlı hale gelirse o zaman mevcut aşılardan kaçabilir. Aşı üreticilerimiz şu an için dünyada bu konuda ciddi biçimde gelişmiş durumda. Eğer bütün dünyada mutasyonlar takip edilir ve zamanında değişikliği aşı üreticilerine bildirirsek buna yönelik aşı üretebileceklerini biliyoruz” diye konuştu.

‘KOLAY BULAŞABİLME POTANSİYELİNE SAHİP’

Dünyada görülen tüm mutant virüslerinin ortak özelliği olarak daha uzak mesafeden bulaşabildiğini vurgulayan Aydın, "Hepsi de daha az mikroorganizmayla ve daha kolay bulaşabilme potansiyeline sahip. İngiltere varyantı üzerinde çok çalışma yapılabildiği için farklı yaş gruplarında, çocuklarda da enfeksiyon oluşturma potansiyeline kavuştuğu gözleniyor” ifadelerinde bulundu.

Selay SAYKAL/TRABZON, (DHA)