Sandıktan 100 yıllık Osmanlı tahvili çıktı

Antalya'da Akay Turizm firmasının yönetim kurulu başkanı Akay Okudur'un babası Nuri Okudur, eşi öldükten sonra başka bir kadınla evlendi. Nuri Okudur 1968 yılında, ikinci eşi de 2013 yılında vefat etti. Üvey annesinin vefatından bir süre sonra kardeşleriyle babasına ait evdeki sandığı açan Akay Okudur, Osmanlı dönemine ait birçok belge buldu.

Zamanla bu belgeleri inceleten Akay Okudur, dedesenin babası Osman'a ya da 1800'lü yıllarda Bağdat Valiliği yapan dedesinin dedesi İbrahim Ağa'ya ait olduğunu düşündüğü, 1856'da Fransız- İngiliz ortak girişimi olarak kurulan ve 1863'te tasfiye edilip Osmanlı Bankası'na dönüşen bankaya ait 10 binde 100 hisse değerinde tahvil olduğunu iddia ettiği belge buldu.

DEDESİ OSMANLI'DA ANTALYA MÜFTÜSÜ

Dedesi Yusuf Efendi'nin Osmanlı'da Antalya müftüsü olduğunu belirten Akay Okudur, dedesinin babası Osman Ağa'nın ise Antalya'da dava konusu olan milyarlık arazinin sahipleri Arap Süleyman ve Ömer'in ağabeyi olduğunu, altı kardeş olan bu kişilerin de Bağdat Valisi İbrahim Ağa'nın oğulları olduğunu kaydetti. Okudur, tüm bunları üvey annesi öldükten sonra babasına ait sandıktan çıkan Osmanlı dönemine ait belgelerden ortaya çıkardıklarını kaydetti.

ANAMUR- FETHİYE ARASINI KİRALAMIŞ

İbrahim Ağa'nın valilik görevi sonrasında dönemin padişahından Anamur iskelesi ile Fethiye iskelesi arasını kiraladığı, bu bölgede ekilen- dikilen yerler için yüzde 40'a kadar hisseler aldığını anlatan Okudur, "Eldeki evraka göre yıllık gelirimiz 170 bin kuruşmuş. Maliye dedemin ölümünden sonra arazilere el koyunca dedemin babası Osman Ağa İstanbul'a gitmiş ve arazilerle ilgili dava açmış. Dava 1900'lü yıllara kadar devam etmiş. O 170 bin kuruş, artı faizleriyle beraber dedemin babası büyük bir para almış" diye konuştu.

OSMANLI BANKASI'NDAN HİSSE ALDIĞI İDDİASI

Bu paralarla Osman dedesinin Osmanlı Bankası'ndan yüzde 1 hisseye denk gelen ölçüde 10 binde 100 hisse satın aldığını, karşılığında da sandıkta buldukları tahvilin verildiğini öne süren Okudur, "Bunun üzerinde Fransızca ve Osmanlıca yazılar var. 1956 yılına kadar faiz işletilecek şekilde bir senet. Dedem bunları babama veriyor. Dedemin en küçük oğlu olduğu için babama bağışlıyor. Babam annemden sonra bir evlilik daha yaptı. Yeni genç bayanın geç ölümüyle sandıkta bu evrak bulundu" dedi.

CUMHURBAŞKANINA MEKTUP YAZDI

Dedelerinin Ottoman Bank'a yatırdığı para karşılığı aldığı orijinal tahvilin ellerinde olduğunu söyleyen Akay Okudur, "Elimizdeki hisse senedine göre yüzde 1 hissemiz görünüyor. Bütün mülkiyetinin, gayrimenkullerinin yüzde 1'i şeklinde elimizde bu belge var. Bununla ilgili sayın cumhurbaşkanımızdan yardım istedim. Kendilerine bir mektup yazdım" diye konuştu.

AKADEMİSYENLERE GÖRE PİYANGOLU TAHVİL

Osmanlı dönemine ait belgeyi inceleyen Akdeniz Üniversitesi'nden Osmanlıca bilen tarihçi ve hukukçu akademisyenler ise belgenin 1917 yılında Osmanlı Donanma Cemiyeti'ne gelir amaçlı gerçekleştirilen piyangolu tahvil olduğunu dile getirdi. Benzer örnekleri de bulunan belgenin 40 yıllık bir tahvil olduğu, 40 yıl boyunca yapılacak çekilişlerde ikramiye verildiği, ikramiye çıkanlara ödemelerin Osmanlı Bankası gişelerinden yapıldığı, belge üzerindeki yılların ise çekiliş tarihlerini gösterdiği şeklinde bilgi verdi.

Osmanlı Donanma Cemiyeti'nin 1917 yılına ilişkin piyangolu tahviliyle ilgili Milli Piyango İdaresi'nin internet sitesinde ise, Donanma Cemiyeti'nin çeşitli bağış yollarıyla gelir sağlamayı amaçlarken piyangodan da yararlanmayı düşündüğü ve 1917 yılında ikramiyeli tahvil çıkardığı, en son 1939 yılına kadar ikramiyelerin ödendiği, bu konuda çıkartılan kanunun kaldırıldığı belirtiliyor.

OSMANLI BANKASI 2001'DE GARANTİ BANKASI'NA GEÇTİ

1856'da Ottoman Bank olarak İngiliz ve Fransız sermaye ortaklığıyla kurulan ve 1863'te tasfiye edilip Osmanlı Bankası olarak işlevini sürdüren banka, 2001 yılında her türlü hak, alacak, borç ve yükümlülükleriyle ve tüzel kişiliği sona ermek suretiyle Garanti Bankası'na devredildi.

Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)