Sıfır ve İkinci El Araç İthalatında Kritik Değişiklikler: Kimler Yurt Dışından Araba Getirebilir?

Bu işe yönelen kişilerin öncelikle kendilerini hangi gruba dâhil ettiklerini netleştirmeleri gerekir:

1. Kendi Kullanımı İçin Yabancı Plaka İsteyenler: Türk vatandaşı olup yurt dışında yerleşik olan veya Türkiye’de geçici süre ile bulunan yabancı uyruklular, aracı sadece kendi kişisel kullanımları için getirirler. Yabancı plakalı araçların sunduğu prestij ve farklılık, bu grubu motive eden temel etkenlerden biridir.

2. Ticari Amaçlı İthalat: Araç getirip ticaretini yapmak isteyenler ise tamamen farklı ve çok daha katı yasal prosedürlere tabidir. Bu noktada atılacak her adımın bilinçli ve kontrollü olması büyük önem taşır.

Yasal olarak kimlerin araç getirebileceği ve hangi şartlarla kullanabileceği, "Turistik Kolaylıklar" ve "Bedelsiz İthalat" olmak üzere iki ana başlıkta incelenir. Genellikle ilgi odağı olan ve en sık uygulananı ise geçici ithalat rejimi kapsamındaki yabancı plakalı araç getirme şartlarıdır. Bu şartları daha detaylı incelemek ve sürecin adımlarını görmek için yurtdışından araç getirmek hakkındaki yazımızı inceleyin.

185 Gün Kuralı ve Süre Sınırlamaları: Yolculuğun Temel Şartları

Yurt dışından araç getirme sürecinin en kritik ve bilinen şartı, 185 Gün Kuralıdır. Bu kural, Türkiye'ye giriş yapılmak istenen tarihten geriye doğru son bir yıl (365 gün) içinde, aracı getirecek kişinin en az 185 gün boyunca yurt dışında fiilen ikamet etmiş olmasını şart koşar. Pasaport giriş-çıkış mühürleri bu kontrolün temelini oluşturur. 184 gün bile bu hakkı kaybetmenize neden olabilir.

Bu şartı sağlayan kişilerin yabancı plakalı araçları için Türkiye’de tanınan maksimum kalış süresi ise genellikle 2 yıl (730 gün) ile sınırlıdır. Bu süre tek seferde kullanılabileceği gibi, araçla yurt dışına çıkılıp kalan süre daha sonra tekrar kullanılabilir. Süre dolduğunda aracın kesinlikle yurt dışına çıkarılması zorunludur.

Önemli İstisnalar: Yurt dışından emekli olan Türk vatandaşları için 185 gün şartı ilk girişte aranmaz ve bu kişilere tanınan süre 730 günün sonunda başvuru ile 4 yıla kadar uzatılabilmektedir. Ancak bu, sadece emeklilik tarihinden sonra ilk kez araç getirenler için geçerlidir ve emeklilik durumunun resmî belgelerle kanıtlanması gerekir.

Ayrıca, unutulmaması gereken bir diğer temel kural da: Geçici ithalat kapsamında getirilen yabancı plakalı araçları sadece aracı getiren kişi ve (Türkiye'de ikamet etmemek şartıyla) birinci derece yakınları kullanabilir. Başkasının kullanımı, aracın bağlanmasına ve cezai işlem uygulanmasına neden olur.

Vergiler: Maliyetin Belirleyici Dinamikleri

Yurt dışından araç getirme sürecinde en önemli kalemlerden biri de şüphesiz vergilerdir. Eğer araç "Bedelsiz İthalat" kapsamında (2 yıl yurt dışında yaşayıp kesin dönüş yapanlar, kamu görevlileri vb.) getirilmiyorsa, yani yabancı plakalı olarak geçici ithal ediliyorsa, genellikle Gümrük Vergisi, KDV ve ÖTV gibi vergilerle karşılaşılmaz. Ancak aracı kalıcı olarak Türkiye plakasına geçirmek isteyenler için vergi yükümlülükleri devreye girer.

Vergisiz araç ithalatı hakkına sahip olanlar (Türk vatandaşlığından çıkan mavi kart sahipleri, yabancı öğrenciler/öğretim görevlileri, diplomatik personel vb.) olsa dahi, aracın Türkiye'de tescil edilmesi durumunda genellikle KDV (%18) ve motor hacmine göre değişen oranlarda Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ödemek gerekir. ÖTV oranları, aracın silindir hacmine ve vergisiz satış fiyatına göre %45'ten başlayıp %160'a kadar çıkabilmektedir.

Süreç ve Diğer Önemli Hususlar

Yurt dışından araç getirme sürecinde atılması gereken temel adımlar, sıfır kilometre araç için plakasız ithalat ve yabancı plakalı geçici ithalat olarak ikiye ayrılır.

Plakasız (Sıfır Km) Araç İthalatı Süreci:

1. Aracın yurt dışından faturalı olarak satın alınması.

2. Türkiye'ye getirilerek gümrüğe sokulması.

3. ÖTV ve KDV gibi vergilerin ödenmesi.

4. Ruhsat ve plaka işlemlerinin yapılarak tescil edilmesi.

Yabancı Plakalı Araç Getirme Süreci (Geçici İthalat):

1. 185 Gün Şartının sağlandığının pasaport ve ikamet belgeleriyle kanıtlanması.

2. Aracın, araç sahibi adına kayıtlı olduğunun (ruhsat) gösterilmesi.

3. Türkiye'de geçerli bir uluslararası trafik sigortası ("Yeşil Kart" veya Türkiye'de yaptırılmış zorunlu sigorta) poliçesinin olması.

4. Gümrük kapısında geçici ithalat beyannamesi doldurularak, araca giriş izni ve 730 günlük sürenin verilmesi.

Ek Bilinmesi Gerekenler:

• Engelli Raporu ile Araç Getirme: Engelli raporuyla yurt dışından araç getirme, ÖTV muafiyeti sağlar. Bu araçların yurt içi satış süresi, yasal düzenlemelerle 10 yıldan 3 yıla indirilmiştir (4 yıl kullanıldıktan sonra satılabilir). %90 ve üzeri engeli olanlar özel

tertibat olmaksızın araç alabilirler.

• İkinci El Yabancı Plakalı Araç Alımı: Klasik (50 yaş ve üzeri) araçlar haricinde, yabancı plakalı ikinci el bir aracı yurt dışından alıp Türkiye'ye getirmek ve tescil ettirmek yasal olarak mümkün değildir. Geçici ithalat sadece o aracı yurt dışında ikamet eden kişinin getirmesiyle mümkündür.

• Taşıma Yöntemi: Aracı ülkeye getirme yöntemi (Kara yolu ile sürme veya Ro- Ro/Konteyner ile nakliye), maliyetleri ve süreci etkiler. Özellikle vergiden muafiyeti korumak adına, alınan aracı satın alındığı ülkede kullanmadan hızlıca nakliye ile çıkarmak, çifte KDV ödeme riskini ortadan kaldırabilir.

Yurt dışından araç getirme süreci, güncel yasal mevzuatın sürekli takip edilmesini gerektiren karmaşık bir alandır. Tüm bu bilgiler ışığında, nihai kararınızı vermeden önce bir uzmana danışmanız en akılcı yaklaşım olacaktır.

Araçlarla ilgili daha fazla bilgi, güncel haberler ve rehberler için otoviraj.com adresini ziyaret edebilirsiniz.