Türkiye'nin ilk kitlesel üretim yayın balıkları göllere bırakılıyor

Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü'ne bağlı Antalya'nın Kepez ilçesindeki Akdeniz Su Ürünleri Araştırma Üretme ve Eğitim Enstitüsü'nce Türkiye'de ilk defa laboratuvar ortamında kitlesel yayın balığı üretimi yapıldı. Gölhisar Gölü'ndeki doğal ortamdan 2013 yılında alınan anaç yayın balıklarından yaklaşık 6 yıllık çalışma sonucu kitlesel ilk üretimi yapan enstitü, ilk balık bırakma işlemini de Gölhisar Gölü'nde gerçekleştirdi. Ekonomik değeri yüksek olan yayın balıklarından Gölhisar Gölü'ne 2 bin adet bırakıldı. Diğer balıklar ise Aydın Kemer Baraj Gölü, Ankara Hirfanlı Baraj Gölü, Bursa İznik Gölü, Eskişehir Yenice Baraj Gölü, Kütahya Porsuk Baraj Gölü ve Manisa Demirköprü Baraj Gölü'ne bırakılacak.

'NESLİ TÜKENEN TÜR HALİNE GELDİ'

Yayın balığı üretiminin Türkiye açısından son derece önemli olduğunu belirten Kaynak Yönetimi ve Balıkçılık Yapıları Daire Başkanı Doç. Dr. Mahir Kanyılmaz, aşırı kullanım ve av baskısı gibi nedenlerle kaynakların giderek, sürdürülebilir olmaktan çıktığını belirtip, "Dışarıdan takviye edilmezse kırsalda yaşayan köylümüz, balıkçılarımızın hayatını sürdürebileceği bir ekonomik kaynak azalmış oluyor" dedi.

Bakanlık olarak gençleri köyde tutmak, tarımsal işlerle uğraşmasını sağlamak gibi amaçlarla ülke çapında balıklandırma yapıldığını belirten Doç. Dr. Kanyılmaz, "Yayın balığı bu noktada son derece önemli; çünkü kaynaklarımızda giderek nesli tükenen tür haline geldi. 2010 yılında yıllık avlanan miktar 1 ton civarındayken, 2017 yılında bu miktar 360 tona düştü. Dolayısıyla buradan üstümüze almamız gereken ders kaynakların takviye edilmesi" diye konuştu.

10 MİLYONA YAKIN EKONOMİK GETİRİ

Yayın balığı üretiminin çok zor olduğuna değinen Kanyılmaz, "Enstitüdeki arkadaşlarımız Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü'müzün organizasyonu ve finansal desteğiyle endüstriyel üretimini başardılar. Ekonomiye vereceği değerin halkımıza anlatılması amacıyla bugün ilk balıkları göle bırakıyoruz. Bu sene 20 bin civarında balık farklı illere gönderilecek ve bulunduğu yörelerdeki ekonomimize de büyüyen balıkların 10 milyon lira civarında bir gelir getireceğini öngörüyoruz" dedi.

'70 SANTİMETRE ALTINDAKİLERİ TUTMAYIN' UYARISI

Üreticileri, yavru yayın balıkları tutmamaları konusunda da özellikle uyaran Doç. Dr. Kanyılmaz, "Balıkçılarımızdan rica ediyoruz 70 santimetrenin altındaki yayın balıklarını tutmasınlar. Yayın balıkları hızlı büyüyen ve gelişen bir tür. Ekosistemdeki özellikle zayıf, hasta balıkları yiyerek ete dönüştürüyor. Zamanından önce avlanmasınlar, av yasaklarına uysunlar. Yaptığımız işin karşılığını yine kendileri görecek" diye konuştu. 

KİTLESEL ÜRETİMDE İLK

Enstitü olarak 1981'den beri öncelikle sazan üretiminde öncü olduklarını belirten Enstitü Müdürü Serkan Erkan ise 37 yıldır devam eden sazan üretiminin yanı sıra 1980'li ve 1990'lı yıllarda alabalık, 2000'li yılların başından itibaren akvaryum balıkları üretiminde de öncü olduklarını söyledi. Yayın balığı üretim çalışmalarının ise 2013'te başladığını belirten Erkan, "Yayın balığının üretimi biraz sıkıntılıydı, anaç temini, Ar-Ge çalışmaları tamamlandı ve 2019 yılı itibariyle kitlesel üretimde ilki başardık ve 20 bin adet üretim gerçekleşti" dedi. 

Anaç balıkların 2013 yılında Gölhisar Gölü'nde doğal ortamından alındığını ve üretilen balıkların da ilk defa Gölhisar Gölü'nde gerçekleştiğini belirten Erkan, "Tam kontrollü yöntemle üreten var ama kitlesel olarak ilk olarak kurumuz başardı. Üretme aşamasında yavruların hayatta kalmasıyla ilgili genel bir sorun vardı ama Ar-Ge çalışmalarıyla çözüldü. Önümüzdeki yıldan itibaren yayın balığında da aynı sazan balığı gibi ülkesel bazda balıklandırma planımız var" dedi.

Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)