Kapadokya'daki Peribacaları, geleceği görmeyebilir

Göreme Turizm Geliştirme Kooperatifi Başkanı Mustafa Durmaz, 'çok başlılıktan' kaynaklı korumacılık anlayışının da etkileri ile peribacalarının gerçekçi korunması yönünde ciddi kaygılar olduğunu söyledi. Kapadokya Bölgesi'nde dünyanın en ilginç yer oluşumlarından biri olarak da kabul edilen ve yükseltileri kimi yerleşim alanlarında 40 metreye kadar ulaşabilen peribacalarından, gelecekte bu mirası devir alacak nesillerinde etkin yararlanabilmesi için genel korumacılık esasına dayalı bilimsel ölçekli çalışmalar da başta olmak üzere, koruma, kullanma ve geliştirmeyi esas alan girişimlerin bugüne kadar bir türlü ortaya konulamadığını dile getiren Durmaz, şöyle dedi:

"Göreme Beldesi'nde özellikle şiddetli yağışlarda adeta kabus görüyoruz. Acaba bu yağışla hangi peribacası yıkılacak diye derin düşünceler içerisine dalıyoruz. Çaresiz bir bekleyiş bizimki. Dünyanın hiçbir yerinde böylesine doğa incisi yok. Bir peribacasının oluşumu için de milyonlarca yıla ihtiyaç var. Korumacılık alanında gerçekte yapılacak işler oldukça basit, ama bir türlü yapılmıyor. Peribacalarını Göreme Beldesi halkının yaşam açısından kullanılması en köklü reformist bir çözüm. Çünkü peribacasının kullanım hakkını alanlar, peribacasındaki yağışın bırakacağı zararı elleriyle onarabilir, insan nefesi bile bu değerlerin daha uzun ömürlü olması için en temel değer."

Mustafa Durmaz, onarım için kimi yerlerde merdiven yardımıyla çıkılarak hidrolik kireç ile peribacalarındaki yarıkların onarılabildiğini söyledi. 1993 yılında dönemin Kültür Bakanlığı tarafından Kapadokya'nın kurtuluşunun reçetesinin bilimsel olgularla ortaya konulabilmesi için uluslararası ölçekte çalışmaların yapıldığını anlatan Durmaz, bu konuda aynı kararlılık içerisinde çalışmaların yeniden başlaması gerektiğini düşüncesinde olduğunu ifade ederek, şöyle konuştu:

''Doğal olayların önüne nasıl geçilmesi mümkün değilse, peribacalarının da korumasızlık zırhı içerisinde korunması mümkün değil. Biraz ilgi ve biraz katkı,inanıyorum ki UNESCO'nun dünya kültür ve doğal miras listesinde yer alan ve bölgedeki turizmin ana kaynağı peribacalarının korunması ve sistemli bir şekilde gelecek kuşaklara aktarılmasını hayal hanesinden alıp,gerçeğe dönüştürebilir."

Ahmet KORKMAZER/ NEVŞEHİR, (DHA)