Güneşlenirken bunu yapıyorsanız cilt kanseri riski altındasınız

Güneşten kontrollü ve bilinçli şekilde yararlanmanın cilt sağlığını korumada çok etkili olduğunu söyleyen, Dermatoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Nazmi Geyik, güneşten korunmayla ilgili önemli bilgiler verdi…
Cilt tipine uygun olarak güneşten fayda sağlamanın mümkün olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Geyik, "Açık tenli bireyler, sarışın ve kızıl saçlılar, çilleri olanlar ve cilt kanseri öyküsü olan kişiler ultraviyole (UV) ışınlarına karşı daha hassas. Çok fazla güneş maruziyeti cilt yaşlanmasına, lekelenmeye ve uzun vadede cilt kanserine neden olabilir" dedi.

ÇOK GÜÇLÜ BİR KAYNAK

UV ışınlarının cilt üzerindeki etkilerini Uzm. Dr. Geyik, şöyle anlattı: "Güneş dünyaya enerji gönderen çok güçlü bir kaynaktır. Güneş ışığının yaklaşık yüzde 5'i UV ışınlarından oluşur. Bu UV ışınları görünmezdir ama cilt üzerinde önemli etkiler yaratır. Güneş ışınlarının geri kalan büyük kısmı görünür ışık ve ısıdan oluşur. Görünür ışığın tamamı yeryüzüne ulaşabilirken, UV ışınlarının bazı türleri atmosferdeki ozon tabakası tarafından süzülür. En zararlı olan UVC ışınları ozon tabakası tarafından engellenir. Yeryüzüne ulaşmaz."

KANSERE NEDEN OLUYOR

Uzm. Dr. Geyik, uzun süreli güneş ışınlarının etkisinde kalmanın zararlarını da anlattı: "Güneş ışınlarının cilt üzerinde bağışıklık sistemini baskılayıcı etkisi var. Bu durum bazı cilt hastalıklarında örneğin sedef faydalı olabilirken, uzun süreli ve yoğun maruziyet cilt kanseri gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle güneşi tamamen zararlı ya da tamamen faydalı olarak değerlendirmek doğru değildir. Önemli olan ne zaman, ne kadar ve nasıl güneşe maruz kaldığımızdır."

DNA HASARINA NEDEN OLABİLİR

UV ışınlarının UVA, UVB ve UVC olmak üzere 3'e ayrıldığını söyleyen Uzm. Dr. Geyik, şunlara dikkat çekti: "UVA, dalga boyu en uzun olan gruptur ve cilde daha derinlemesine nüfuz eder. Uzun vadede cilt yaşlanmasına, lekelenmelere ve DNA hasarına neden olabilir. UVB, güneş yanıklarına yol açan esas ışındır. Aynı zamanda vücudun D vitamini üretmesinde rol oynar. Ancak UVB camdan geçemez; bu yüzden cam arkasında oturmakla D vitamini sentezlenmez. UVC ise en kısa dalga boyuna sahip olan ve hücreler üzerinde öldürücü etkisi olabilen ışın türüdür, fakat dediğimiz gibi ozon tabakası UVC'yi tamamen engellediği için doğrudan karşılaşmayız."

GÜNDE 10-15 DAKİKA GÜNEŞ BANYOSU YETERLİ

D Vitaminin karşılanması için saatlerce güneşte kalmanın gerekmediğini belirten Uzm. Dr. Geyik, "Güneş ışığı vücudumuz için gereklidir. Çünkü ciltte D vitamini üretimini sağlar. D vitamini, kemik sağlığı, bağışıklık sistemi ve birçok metabolik süreç için önemlidir. Ancak bu faydayı elde etmek için güneşte saatlerce kalmak gerekmez. Açık tenli bireylerde, güneş koruyucu sürülmeden yalnızca kollar ve bacaklar açıkta olacak şekilde, sabah erken saatlerde veya akşamüstü geç saatlerde yaklaşık 10–15 dakika güneşlenmek yeterlidir. Bu süre, D vitamininin sentezi için çoğu zaman yeterli olur" dedi.

YANIKLARA YOL AÇIYOR

Güneş ışığına maruz kalındığında ciltte bazı değişiklikler olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Geyik, "Bunlardan biri güneş yanığı, diğeri ise bronzlaşmadır. Güneş yanığı genellikle UVB ışınlarının etkisiyle olur ve maruziyetten yaklaşık 6–24 saat sonra ortaya çıkar. Bronzlaşma ise 2 şekilde gelişir. Erken bronzlaşma daha çok UVA ışınlarına bağlıdır, ciltte kısa sürede renk koyulaşması olur. Gecikmiş bronzlaşma ise UVB etkisiyle gelişir ve melanin üretimi artar" dedi.

KİMLER DAHA ÇOK DİKKAT ETMELİ?

Güneşin zararlı etkilerinden korunmada bazı kişilerin daha çok dikkat etmesi gerektiğini söyleyen Uzm. Dr. Geyik, bunları şöyle sıraladı:
Açık tenli bireyler, sarışın ve kızıl saçlılar, çilleri olanlar ve cilt kanseri öyküsü olan kişiler.
Çocuklar, özellikle 6 aydan küçük bebekler, ciltleri çok ince ve savunmasız olduğu için doğrudan güneşe çıkarılmamalıdır.
Yaşlılar, bağışıklık sistemi baskılanmış bireyler, kanser tedavisi gören hastalar ve otoimmün hastalığı olanlar da güneşe karşı daha dikkatli olmalıdır.
Güneş altında uzun saatler çalışmak zorunda kalan tarım işçileri, inşaat çalışanları, balıkçılar ve dış mekan sporcuları gibi meslek grupları için de düzenli ve etkili güneş koruması hayati önem taşır.

(Sabah- GÜL KİREKLO)