İki kıta çarpışma rotasında: Dünya haritası yeniden şekillenebilir

Eğer dünya haritasına göz attıysanız, Avustralya'nın Asya kıtasından ne kadar uzak olduğunu fark etmişsinizdir. 

Ancak bu durum çok yavaş da olsa değişiyor.

Avustralya, her yıl yaklaşık 7 santimetre kuzeye doğru hareket ediyor. Bu, tırnaklarımızın uzama hızıyla neredeyse aynı.

Bu küçük hareketler zamanla birikerek, kıtaların yer değiştirmesine ve iklim ile ekosistemlerin ciddi biçimde etkilenmesine neden olabilir.

ÇARPIŞMA KAÇINILMAZ

Yaklaşık 80 milyon yıl önce Antarktika’dan ayrılan Avustralya, o günden bu yana kuzeye doğru ilerlemeye devam ediyor.

Bu da, çok uzun vadede, belki de yüz milyonlarca yıl sonra, Asya kıtasıyla çarpışacağı anlamına geliyor.

Curtin Üniversitesi’nden Profesör Zheng-Xiang Li, 2009 yılında yaptığı açıklamada bu süreci şöyle ifade etmişti:

“İstesek de istemesek de Avustralya kıtası, Asya ile çarpışacak.”

Li'ye göre bu durum, Dünya tarihinde tekrar eden kıtasal döngünün bir parçası.

Kıtalar zamanla birbirinden uzaklaşıyor ancak sonra tekrar birleşiyor. 

Bu süreç, geçmişte de defalarca yaşandı.

OLASI ÇARPIŞMANIN SONUÇLARI

Kıtaların çarpışması, sismik aktivitelerin artmasına ve daha sık deprem olmasına neden olabilir.

Avustralya tropikal sulara yaklaştığında, Büyük Set Resifi (Great Barrier Reef) oluşmuştu. Benzer coğrafi dönüşümler yine yaşanabilir.

Avustralya’nın Asya ile çarpışması; kanguru, koala, vombat gibi sadece bu kıtada yaşayan türlerin, Asya memelileriyle rekabet etmek zorunda kalmasına neden olacak. 

Yani, yeni çevre koşullarına uyum sağlayamayan türlerin yok olma riski de bulunuyor.

GÜNCEL DURUM

Avustralya'nın kuzeye hareketi bugün bile bazı etkiler yaratmış durumda. 

2016 yılında yapılan bir araştırmaya göre, kıtanın hareketi nedeniyle Avustralya'nın GPS koordinatları 1.5 metre sapmıştı.

Bu hatayı düzeltmek için, ülkenin resmi koordinatları 1.8 metre güncellendi. 

Bu tür sapmalar, navigasyon sistemleri, uydu teknolojileri, havacılık ve otonom araçlar için büyük riskler oluşturabiliyor.

Büyük çarpışma milyonlarca yıl uzakta, ama etkileri bugünden hissediliyor.

Her ne kadar Avustralyalılar ve onlardan sonra gelecek çok sayıda nesil, bu çarpışmaya tanıklık etmeyecek olsa da kıtanın yavaş ama istikrarlı hareketinin küçük etkileri şimdiden görülmeye başlandı. 

Bu durum artık, bilim insanlarının dikkatle izlemeye devam etmesi gereken bir jeolojik gerçeklik.