Grand Kartal Otel yangını faciasında gerekçeli karar açıklandı

847 sayfalık gerekçeli kararda sanıklara verilen cezalar belirlenirken otelde yangın alarmı, acil çıkış, duman tahliye, sprinkler ve elektrik tesisatı gibi hayati güvenlik sistemlerindeki ağır eksikliklerin giderilmemesi, bu eksiklikleri ortaya koyan denetimin iptali için belediye sürecine müdahale edilmesi ve iş sağlığı-güvenliği yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi gibi unsurların temel alındığı belirtildi.

Kartalkaya Kayak Merkezi’nde bulunan Grand Kartal Otel’de 21 Ocak'ta çıkan yangında 78 kişi hayatını kaybetti, 133 kişi yaralandı. Olaya ilişkin soruşturma kapsamında Bolu Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianameye ilişkin 20'si tutuklu 32 sanığın yargılandığı davada, 31 Ekim’de mahkeme heyeti kararını açıkladı.

'OLASI KASTLA ÖLDÜRME' SUÇUNDAN CEZA VERİLMİŞTİ

Tutuklu sanıklar otelin sahibi Halit Ergül, şirketin yönetim kurulu üyeleri Emine Murtezaoğlu Ergül, Elif Aras ve Ceyda Hacıbekiroğlu, otel müdürü Zeki Yılmaz, Gazelle Otel Genel Müdürü Ahmet Demir, otelin muhasebe müdürü Kadir Özdemir, otelin genel müdürü Emir Aras, Bolu Belediye Başkan Yardımcısı Sedat Gülener, İtfaiye Müdür Vekili Kenan Coşkun ve itfaiye eri İrfan Acar, 34 çocuğa karşı 'Olası kastla öldürme' suçundan 34'er kez müebbet hapis cezasına çarptırdı. Aynı sanıklara ayrıca yangında yaşamını yitiren 44 yetişkin yönünden 44'er kez 'Olası kastla öldürme' suçundan 24 yıl 11'er ay hapis cezası verildi.

DİĞER SANIKLARA FARKLI CEZALAR

Heyet, 'Bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma' suçundan Grand Kartal Otel muhasebe personeli Cemal Özer ve Mehmet Salun'u 22 yıl 3'er ay, LPG tesisat bakım görevlileri Doğan Aydın ve Muharrem Şen, İş Güvenliği Uzmanı Kübra Demir 21 yıl 4 ay 15'er gün, mutfak personeli Reşat Bölük, otelin teknik görevlileri Tahsin Pekcan ve Hüseyin Özer, denetim şirketi yetkilisi Ali Ağaoğlu, denetim şirketi çalışanı Aleyna Beşinci, kafeyi işleten şirketin yetkilileri İbrahim Polat ve İsmail Karagöz, İl Özel İdaresi Genel Sekreteri Sırrı Köstereli, İl Özel İdaresi Genel Sekreter Yardımcısı Bünyamin Bal, eski İl Özel İdaresi Ruhsat ve Denetim Müdürü Mehmet Özel, İl Özel İdaresi Ruhsat ve Denetim Müdürü Yeliz Erdoğan 21'er yıl, otelin resepsiyon görevlisi Yigithan Burak Çetin 12 yıl, otelin teknik personeli Bayram Ütkü 18 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

3 SANIĞA BERAAT

Heyet, mutfak personeli Faysal Yaver, iş güvenliği uzmanı Ece Kayacan ve mutfak görevlisi Enver Öztürk'ün beraatine karar verdi. Mahkeme heyeti, sanıkların tutukluluk hallerinin devamına, İbrahim Polat, İsmail Karagöz'ün tutuklanmasına, Doğan Aydın hakkında 'Konutu terk etmeme' şeklindeki adli kontrol tedbirinin uygulanmasına karar verdi. Ayrıca 'Olası kast'tan hapis cezası verilen 11 sanık, 'Yaralama', 'Mala zarar verme' suçlarından çeşitli oranlarda hapse mahkum edildi.

GEREKÇELİ KARAR AÇIKLANDI

Bolu 1’inci Ağır Ceza Mahkemesi, sanıklarla ilgili verdiği cezaların gerekçelerini açıkladı. 847 sayfalık gerekçeli kararda, cezaların gerekçeleri iddianame, bilirkişi raporları, denetim tutanakları ve mahkeme değerlendirmeleriyle netleşti. Mahkeme, cezaları belirlerken ‘yangın güvenliği eksikliklerini bilerek giderme yükümlülüğünün yerine getirilmemesi’, ‘eksikliklerin gizlenmesi’, ‘yanlış ve eksik belgelerle resmi sürecin yönlendirilmesi’ ve ‘hayati tehlike yaratan uygulamalara rağmen işlemlerin iptali için baskı kurulması’ gibi unsurları temel aldı.

YANGIN GÜVENLİĞİ EKSİKLİKLERİNİN GİDERİLMEMESİ

Mahkeme, Grand Kartal Otel’de hayati öneme sahip yangın güvenliği sistemlerinde ciddi eksiklikler bulunmasına rağmen bunların giderilmediğini belirtti. Denetimlerde; tahliye çıkışlarının, acil aydınlatma ve yönlendirme levhalarının, elektrik tesisatı ile paratonerin yetersiz olduğu, sprinklerin bulunmadığı, yangın algılama ve alarm sistemlerinin çalışmadığı, duman tahliye sisteminin ve yangın kapılarının mevzuata uygun olmadığı tespit edildi. Buna rağmen eksikliklerin giderilmediği, bu durumun riskin büyümesine neden olduğu vurgulandı.

DENETİMİN İPTALİ İÇİN SÜRECE MÜDAHALE EDİLMESİ

16 Aralık 2024 tarihli denetimde tüm bu eksikliklerin resmi olarak tespit edilmesine karşın, otel adına işlem yapan sanıkların telefon görüşmeleriyle belediye yetkililerine ulaşarak denetimin iptal edilmesini sağladığı ortaya kondu. HTS kayıtlarıyla desteklenen bu girişimin, mahkeme tarafından “hayati risk taşıyan eksikliklerin üzerini örtmeye yönelik hareket” olarak değerlendirildiği belirtildi.

KAFE İÇİN AYRI YANGIN RAPORU ALINMAYA ÇALIŞILMASI

Mahkeme, eksikliklerin giderilmemesine rağmen yalnızca 70 metrekarelik kafe alanı için yeniden başvuru yapılarak yangın uygunluk raporu alınmaya çalışılmasını da cezaya esas gerekçeler arasında saydı. Bu adımın, otelin genel yangın güvenliği sorunlarını göz ardı ederek süreci dar bir alan üzerinden ilerletme çabası olduğu değerlendirildi.

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÜKÜMLÜLÜKLERİNİN YERİNE GETİRİLMEMESİ

Dosyada, iş güvenliği uzmanı ve ilgili yöneticilerin eğitim, risk değerlendirmesi ve denetim yükümlülüklerini yerine getirmediği, yangın güvenliği eğitimlerinin verilmediği veya kayıtların gerçeği yansıtmadığı yönünde tespitler yer aldı. Sanıkların süreç boyunca çelişkili beyanlarda bulunmasının da dikkate alındığı, tüm bu unsurların ’taksir ve ihmal boyutunu artırdığı’ kanaatine varıldığı aktarıldı.

YETKİLİLERİN EKSİKLİKLERİ BİLDİRMEMESİ VEYA GEREKEN İŞLEMLERİ YAPMAMASI

Mahkeme, otelde yangın güvenliği açısından acil durdurma gerektiren eksikliklerin bazı yetkililer tarafından bilinmesine rağmen resmi makamlara bildirilmediğini, eksikliklerin fark edilmesine karşın gerekli işlem ve müdahalelerin yapılmadığını da cezalandırma gerekçeleri arasına aldı.

MAHKEMENİN İHMALE İLİŞKİN DEĞERLENDİRMESİ

Gerekçeli kararda, asli kusurlu olan sanıkların bilinçli taksir unsurlarını aştıkları, belirlenen eksiklikleri giderme kudretinde olmalarına ve eksiklikleri derhal gidermemenin yangın güvenliği yönünden yüksek risk oluşturduğunu bilmelerine rağmen ‘olursa olsun’ mantığı ile hareket ederek bu risklerin önüne geçmek için herhangi bir girişimde bulunmadıkları belirtildi. Otel sahibi ve yönetim kurulu üyelerinin yangının ilk anından itibaren haberleri olmasına rağmen otelde kalan diğer kişilerin kurtarılmasına yönelik kimseye haber/talimat vermediklerinin anlaşıldığı, bu haliyle sanıkların inkar mahiyetinde savunmalarına itibar edilmediği kaydedildi.

Kamu kurumu olan belediyenin otelle ilgili eksiklikleri tespit etmesine rağmen, bu eksikliklerin giderilmesini sağlamak, ilgili kurumlara bildirimde bulunmak yerine, otel yöneticileri ve yetkili personelleri ile birlikte hareket ederek, başvurunun iptaline yönelik usuli işlemler yönünden yol gösterdiği, kamu kurumu olan belediyenin kamu güvenliği yönünden hayati önem arz eden bu konuda görevini yerine getirmeyerek aksi yönde yol gösterici işlemler ve eylemlerde bulunması, 'vahim' nitelikte bir eylem olarak değerlendirildi.

İHMALLER ZİNCİRİ

Tüm bu unsurlar bir arada değerlendirildiğinde mahkeme, olayın ‘yangının sonuçlarının ağırlaşmasına neden olan ihmaller zinciri’nin sonucu olduğuna hükmetti ve cezaları bu tespitler doğrultusunda belirlediği belirtildi.

Murat KÜÇÜK-Mutlu YUCA/BOLU, (DHA)