İzmir'de gözaltı sayısı 130'a yükseldi

İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı Terör ve Örgütlü Suçlar Bürosu ile Organize Suçlar Bürosu'ndan sorumlu Başsavcı Vekili Necati Kayaközü koordinasyonunda yürütülen soruşturma kapsamında, İZBETON şirketi ve kooperatiflere yönelik dün sabah saatlerinde operasyon düzenlendi. Mali Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü ekipleri, haklarında gözaltı kararı verilen 157 kişinin yakalanmasına yönelik çalışma yaptı. Eski İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, CHP İzmir İl Başkanı Şenol Aslanoğlu, eski İZBETON Genel Müdürü Heval Savaş Kaya, İZSU Genel Müdürü Gürkan Erdoğan, Genel Sekreter Yardımcısı Övünç Özgen, eski Genel Sekreter Barış Karcı, Manisa Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Ulaş Aydın, Buca Belediye Başkan Yardımcısı Engin Güzel, eski İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Özgür Ozan, İzmir Ticaret Odası Meclis Üyesi Çağlar Kalkan, İzmir Büyükşehir Belediyesi Eşrefpaşa Hastanesi Başhekim Yardımcısı Gaffar Karadoğan, Bayraklı Belediye Başkan Yardımcısı Mehmet Hanifi Mert Yılmaz, CHP Bornova İlçe Başkan Yardımcısı Haydar İzgin, İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Övünç Özgen, CHP Ankara İl Başkanı Ümit Erkol'un oğlu Fırat Erkol, İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sanat Yönetmeni olan tiyatro oyuncusu ve o dönem İZBETON A.Ş. yönetim kurulu üyesi olan Yücel Erten, İzmir Sanayici ve İş İnsanları Derneği (İZSİAD) Başkanı Hüseyin Cengiz'in de aralarında bulunduğu 126 şüpheli gözaltına alındı. Operasyonun ikinci gününde gözaltı sayısı 130'a çıktı. Gözaltına alınan Tunç Soyer ve diğer şüpheliler, sağlık kontrolünün ardından emniyete götürüldü. Şüphelilerin, Sayıştay Raporu, Mülkiye Müfettişi Raporu, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Denetim Raporu, İzmir Büyükşehir Belediyesi Teftiş Kurulu Başkanlığı İç Denetim Raporu ve bilirkişi raporlarına istinaden 'İhaleye fesat karıştırma', 'Edimin ifasına fesat karıştırma' ve 'Nitelikli dolandırıcılık' suçlarından gözaltına alındığı bildirildi. Öte yandan operasyon görüntüleri de ortaya çıktı.

SORUŞTURMANIN DETAYLARI

İZBETON şirketi ve kooperatiflere yönelik soruşturmanın detayları da ortaya çıktı. Soruşturma kapsamında şüphelilerin, Örnekköy kentsel dönüşüm projelerinde 'nitelikli dolandırıcılık', Karabağlar ve Gaziemir projelerinde 'nitelikli dolandırıcılık teşebbüsü', araç ve iş makinesi kiralama ihalelerinde 'ihaleye fesat', 2021-2024 yılları arasında 'harcamada usulsüzlük', asfalt ve araç kiralama ihalelerinde 'ihaleye fesat' ve yersiz ödeme ile alt yüklenici RAMER ve SİYAM firmalarına ilişkin 'usulsüzlük' suçlamalarıyla suçlandıkları öğrenildi.

KAMU ZARARI 41 MİLYON LİRA

Soruşturmada Örnekköy Kentsel Dönüşüm projesi kapsamında İZBETON ile kooperatifler arasında yapılan anlaşmalarda 'nitelikli dolandırıcılık' yapıldığı, İçişleri Bakanlığı, İzmir Büyükşehir Belediyesi, İZBETON A.Ş., iki kooperatif ve 463 vatandaşın mağdur edildiği belirtildi. Bu kapsamda kamu zararının 41 milyon 935 bin 79 TL olduğu açıklandı. Şüpheliler arasında Tunç Soyer, Heval Savaş Kaya, Şenol Aslanoğlu ve kooperatif yöneticileri yer aldı.

Gaziemir ve Karabağlar'daki kentsel dönüşüm projelerinde ise henüz hayata geçmeyen bazı planlar üzerinden 'dolandırıcılığa teşebbüs' edildiği iddia edildi. Zarar miktarı henüz belirlenememekle birlikte, Tunç Soyer, Heval Savaş Kaya, kooperatif yöneticileri ve Fırat Erkol bu başlık altında şüpheli olarak gösterildi.

29 MİLYON LİRA YERSİZ ÖDEME

İş makinesi kiralamalarında yapılan işlemlerde ihaleye fesat karıştırıldığı ve edimin ifasına fesat karıştığı belirtildi. Fahiş fiyatlarla alımlar yapıldığı, toplamda 18 milyon 933 bin 797 TL kamu zararına ve 29 milyon 841 bin 790 TL yersiz ödemeye yol açıldığı ifade edilirken, Heval Savaş Kaya, Hüseyin Şimşek, kontrol teşkilatı ve ONAS ile AS-YOL firmalarının yöneticileri şüpheli olarak yer aldı. Soruşturma kapsamında 2021 ile 2024 yılları arasındaki harcamalarda da usulsüzlük tespit edildiği kaydedildi. Konaklama, ulaşım, yemek ve organizasyon giderlerinde belge eksiklikleri ve suistimaller sonucu 5 milyon 937 bin 136 TL'lik kamu zararının oluştuğu belirtildi. Heval Savaş Kaya, Hüseyin Şimşek ve Mehmet Alphan Bozan'ın bu süreçte sorumlu olduğu ifade edildi.

İHALELERE HAYALİ BEDELLER

Ayrıca asfalt ve araç kiralama ihalelerinde gerçekte yapılmayan işler yapılmış gibi gösterildiği, fazla fatura kesildiği, toplamda 243 milyon 305 bin 735 TL kamu zararına ve 224 milyon 252 bin 724 TL yersiz ödemeye neden olunduğunun tespit edildiği kaydedildi. Buket Berber, Şule Kök Yıldırım, Murat Vartoprak, alt yüklenici firmalar (CEVLOG, Ege Tem), kabul komisyonları, Heval Savaş Kaya ve SİYAM firması yetkilileri bu kapsamda şüpheli olarak gösterildi. RAMER ve SİYAM firmalarına veriler de soruşturma dosyasında yer aldı. Alt yüklenici ihalelerinde, hiç yapılmayan işler için ödeme yapıldığı, ihale sözleşmelerine ise hayali bedeller yazıldığı belirtildi. Bu yolla 20 milyon 935 bin 513 TL kamu zararının oluştuğu kaydedildi.

TOPLAM ZARAR 1,5 MİLYAR LİRANIN ÜSTÜNDE

Soruşturma dosyasında bilirkişilerce yapılan incelemelerde, İZBETON A.Ş.'nin Arvento marka araç takip sistemine kayıtlı olmayan araçlar üzerinden 967 milyon 326 bin 288 lira zarara uğratıldığı belirlendi. Toplanan veriler ışığında yersiz ödemeler, kamu zararı, İZBETON ve mağdurların toplam zararlarının 1,5 milyar lirayı aştığı ifade edildi.

BAŞKAN TUGAY, ÖNCEKİ DÖNEMLE İLGİLİ İNCELEME YAPTIRMIŞ

Operasyonla ilgili İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay'ın da belediye içerisindeki denetim birimine kendinden önceki dönemle ilgili incelemeler yaptırdığı da ortaya çıktı. Bir önceki belediye başkanı Tunç Soyer döneminde yapılan iki dosya yönünden iç denetim biriminde yapılan araştırmalar sonucu bunlarla ilgili raporlar düzenlendikten sonra Cemil Tugay'ın imzasıyla geçen 23 Haziran tarihli belgeyle savcılığa bildirimde bulunulduğu öğrenildi. İlgili yazıda, "İlgi yazımızla Teftiş Kurulu Başkanlığının (2024) 18/345 sayılı dosyası içerisinde yer alan Büyükşehir Belediyesi İç Denetim Birimi Başkanlığı tarafından Belediyemiz Şirketi IZBETON A.Ş. hakkında düzenlenen 23.06.2024 tarih ve 2024/5 sayılı inceleme raporu ve eklerini içeren dosya Başsavcılığınızca değerlendirilmek üzere iletilmiştir. Teftiş Kurulu Başkanlığımızda 18345 sayılı dosya kapsamında yürütülen inceleme tamamlanmış olup sonucunda düzenlenen İnceleme Raporu ve Tevdi Raporu ilişikte gönderilmiştir" denildi.

Öte yandan dün, mağdur olduğu belirtilen İZBETON'a bağlı 5 kooperatif ile EGEŞEHİR'e bağlı 1 kooperatifin bir araya gelerek oluşturduğu İzmir Kooperatif Mağdurları Birliği, emniyetin önünde toplanıp, mağdur olduklarını, kamu gücünü kullanarak çeşitli kooperatifler üzerinden rant sağlayan yapıya yönelik önemli bir adım atıldığını duyurdu.

TUNÇ SOYER'DEN AÇIKLAMA

Eski İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, sosyal medya hesabından açıklamada bulundu. Soyer, "Sevgili dostlar, maalesef sizlere gözaltından avukat kızım vasıtasıyla sesleniyorum. Sevdiklerimin ve sevenlerimin üzüntüsünden başka üzüntüm yok. Şundan emin olun ki; alnım ak, başım dik ve emin olun ki sizlerin de başını öne eğdirecek hiçbir şey yapmadık. Gurur duyduğum bürokrat arkadaşlarımın da ailelerine geçmiş olsun diliyor, dik durmalarını sabırlı olmalarını rica ediyorum. Ne yaparsanız yapın Türkiye'de büyütmeye çalıştığınız karanlığın gölgesi İzmir'e düşmeyecek. Mücadelemiz her zamanki gibi güçlenerek devam edecek" dedi.

YENİ DETAYLAR

Soruşturmaya ilişkin de yeni detaylar ortaya çıktı. İZBETON üzerinden çok sayıda araç kiralandığı ancak bu araçlarla ilgili herhangi bir kayıt işlemi yapılmadığı belirtildi. Yine kooperatif vasıtasıyla bazı belediye yöneticilerinin temsil ve ağırlama giderlerinin makbuzlarının sunulmadan İZBETON'a ödetildiği kaydedildi. Yol yapım ihaleleriyle 'kentsel dönüşüm' adı altında kooperatiflerce alt yüklenicilere taşere edilen ihaleler vasıtasıyla haksız kazanç sağlandığı da iddia edildi.

Kadir ÖZEN-Tolga TAHÇI- Mehmet KILINÇ / İZMİR, (DHA)