Türkiye'de ikamet izni nasıl alınır? Yabancılar için adım adım rehber

Ancak 90 günü aşan konaklamalarda yabancıların mutlaka ikamet izni alması gerekiyor. Göç İdaresi Genel Müdürlüğü verilerine göre 2024 yılı itibarıyla Türkiye’de ikamet izni ile kalan yabancı sayısı 1 milyonun üzerinde. Peki ikamet izni nasıl alınır, hangi belgeler gerekir?

İKAMET İZNİ NEDİR?

Oturma izni, yabancı uyruklu kişilerin Türkiye’de yasal olarak kalabilmeleri için verilen resmi belgedir. Bu izin olmadan 90 günü aşan sürelerle ülkede kalmak mümkün değildir.

İkamet izinleri, amacına göre farklı türlere ayrılır:

• Kısa dönem ikamet izni: Turistik, ticari, eğitim veya sağlık amaçlı kalışlar için verilir.

• Aile ikamet izni: Türk vatandaşı veya ikamet izni sahibi bir yabancının aile bireylerine tanınır.

• Öğrenci ikamet izni: Türkiye’de eğitim gören yabancılara verilir.

• Uzun dönem ikamet izni: Türkiye’de en az 8 yıl kesintisiz ikamet edenlere tanınır.

• İnsani ikamet izni: Olağanüstü durumlarda verilir.

BAŞVURU SÜRECİ

1. Online başvuru: Yabancılar, Göç İdaresi’nin e-ikamet sistemi üzerinden randevu alarak başvuru yapar.

2. Belgelerin hazırlanması: Pasaport fotokopisi, biyometrik fotoğraf, adres belgesi, sağlık sigortası gibi belgeler hazırlanır.

3. Randevuya katılım: Belirlenen tarihte il göç idaresi müdürlüğünde belgeler teslim edilir.

4. Değerlendirme süreci: Başvuruların sonuçlanması birkaç hafta sürebilir. Onaylanan başvurularda ikamet izni kartı düzenlenir.

HANGİ BELGELER GEREKİYOR?

• Geçerli pasaport,

• Biyometrik fotoğraf,

• Sağlık sigortası poliçesi,

• Adres beyanı,

• Gelir durumunu gösteren belgeler (gerektiğinde).

Başvurunun amacına göre ek belgeler talep edilebilir.

YABANCILARIN YAPTIĞI HATALAR

En çok yapılan hatalar arasında yanlış kategoriye başvuru yapmak, sağlık sigortası eksikliği ve belgelerin tercümesinin yapılmaması yer alıyor. Ayrıca randevu gününü kaçırmak, başvurunun iptaline neden olabiliyor.

Bazı yabancılar yalnızca turistik ikamet izni alarak Türkiye’de uzun süre kalmayı düşünüyor. Ancak bu izin, çalışma hakkı vermiyor. Çalışmak isteyen yabancıların ayrıca çalışma izni başvurusu yapması gerekiyor.

YARGI KARARLARI VE UYGULAMA

Danıştay’ın verdiği kararlar, idarenin keyfi ret gerekçelerini sınırlıyor. Örneğin, belgeleri eksiksiz olan bir yabancının başvurusu yalnızca “takdir yetkisi” gerekçesiyle reddedilirse, dava açıldığında iptal edilebiliyor.

AVUKATA DANIŞMANIN ÖNEMİ

Birçok yabancı, ikamet izni başvurusunu kendi başına yapıyor ancak hatalı başvurular yüzünden süreci kaybediyor. Bu noktada avukata sor düşüncesi önem kazanıyor. Çünkü göç mevzuatı hem karmaşık hem de sürekli değişen bir alan. Özellikle deneyimli bir göçmenlik avukatı, başvurunun doğru hazırlanmasını, olası ret gerekçelerinin önceden görülmesini ve itiraz süreçlerinin etkin yönetilmesini sağlar.

SONUÇ

Türkiye’de ikamet izni almak için doğru belgelerle başvuru yapmak şart. Hatalı başvurular sadece zaman kaybına değil, bazen sınır dışı edilme riskine de yol açabilir. Bu nedenle sürecin dikkatle takip edilmesi gerekiyor.

Hak kaybı yaşamamak için başvuruların titizlikle hazırlanması ve gerektiğinde uzman bir göçmenlik avukatı ile hareket edilmesi en güvenli yol olacaktır.