Filme konu olan dava sonuçlandı

Belgrad Mahkemesi, 20 sivilin öldürüldüğü 1993 Strpci tren katliamında üç eski Sırp askerine toplam 25 yıl hapis verdi. Ancak toplam 25 yıllık ceza, insan hakları savunucuları ve mağdur aileleri tarafından “adaletsiz” olarak değerlendirildi.

NE OLMUŞTU

27 Şubat 1993’te Belgrad-Bar seferini yapan 671 numaralı tren, Bosna sınırına yakın Štrpci istasyonunda paramiliter bir grup tarafından durduruldu. Silahlı kişiler, “Sırp olmayan yolcuları” kimlik kontrolü bahanesiyle trenden indirip kaçırdı. Aralarında 16 yaşındaki Senad Đečević ve emekli subay Tomo Buzov’un da bulunduğu 20 sivil, Bosna’daki Mušići köyünde bir eve götürülüp infaz edildi. Bu olay, Bosna Savaşı sırasında sivillere yönelik etnik temizlik eylemlerinin en karanlık örneklerinden biri olarak kayıtlara geçti.

KATLİAM SİNEMAYA İLHAM OLDU

Olay, Hırvat yönetmen Nebojša Slijepčević’in “Sessiz Kalamayan Adam (The Man Who Couldn’t Stay Silent)” adlı kısa filmine ilham kaynağı oldu. Film, 2024’te Cannes’da Altın Palmiye Ödülü kazandı ve bu yıl Oscar adayı oldu. Filmin kahramanı, trende yolcular susturulurken ayağa kalkıp “Bu ülkede yasa yok mu?” diye bağıran Hırvat emekli subay Tomo Buzov’un gerçek hikâyesinden esinlendi.

DAVANIN SEYRİ

İlk dava 2023’te görülmüş, sanıklara toplam 35 yıl hapis verilmişti. Ancak İstinaf Mahkemesi kararı bozdu, dava yeniden görüldü. Bu kez cezalar daha da düştü; bir sanığın ölmesi ise ceza toplamını azalttı. Mahkeme, ünlü savaş suçlusu Milan Lukić’in tanık olarak dinlenmesi gerektiğini belirtti. İnsan Hakları aktivisti Nataša Kandić, karar sonrası “Bu ceza, suçun büyüklüğüne göre orantısız. Bu bir adalet değil, sadece formalite” dedi.

Gençlik İnsan Hakları Girişimi’nden Marko Milosavljević, Sırbistan’daki gençlerin sadece yüzde 10’unun Štrpci katliamını duyduğunu hatırlatarak, “Gerçeği ortaya çıkarmak, geçmişle yüzleşmenin tek yolu. Cezalar hafif ama en azından tarih kayda geçti” dedi. 1993’teki bu olay, Balkanlar’da savaşın en acı simgelerinden biri olarak anılmaya devam ediyor.

(Odatv.com)