Ortaklığın giderilmesi davası: Mirasçılar ve ortak malikler için çözüm yolu

Özellikle kardeşler arasında kalan ev, arsa veya tarla gibi mallar, tarafların anlaşamaması durumunda yıllarca çözülemeyen sorunlara dönüşebiliyor. İşte bu noktada devreye ortaklığın giderilmesi davası giriyor.

ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVASI NEDİR?

Hukuk dilinde “izale-i şuyu” olarak da bilinen bu dava, birden fazla kişinin paylı veya elbirliği mülkiyeti ile sahip olduğu mallardaki ortaklığın sona erdirilmesi için açılır.

Amaç, ortakların tek bir mal üzerinde birlikte yaşamak veya kullanmak zorunda kalmasını ortadan kaldırmaktır. Mahkeme, dava sonunda genellikle şu iki çözümden birine karar verir:

• Aynen taksim: Malın fiilen bölünebilir olması halinde taraflar arasında bölünmesi,

• Satış yoluyla paylaşım: Bölünmesi mümkün değilse satışa çıkarılıp bedelin paylaştırılması.

DAVANIN ŞARTLARI VE YARGILAMA SÜRECİ

• Ortada birden fazla kişiye ait ortak mülkiyetin bulunması gerekir.

• Davayı ortaklardan sadece biri bile açabilir.

• Dava, taşınmazın bulunduğu yerdeki sulh hukuk mahkemesinde açılır.

Mahkeme, taşınmazın değerini belirlemek için bilirkişi raporu alır. Eğer arsa gibi bölünebilir bir taşınmaz söz konusuysa, aynen taksim yapılır. Ancak ev veya apartman dairesi gibi bölünemez taşınmazlarda satış yoluna gidilir.

YARGITAY’DAN EMSAL KARARLAR

• Arsanın bölünebilir olduğu tespit edilince satış yerine aynen taksime karar verildi.

• Ortaklardan birinin satış istemesi üzerine diğerleri istemese bile satış kararı verildi.

• Satışların piyasa değerinin altında yapılmaması gerektiğine vurgu yapıldı.

Bu kararlar, ortaklığın giderilmesi davalarında her somut olayın farklı sonuçlar doğurabileceğini gösteriyor.

AVUKATA SOR: “VATANDAŞLAR EN ÇOK NEREDE HATA YAPIYOR?”

Bir gayrimenkul avukatı, bu davalarda en sık yapılan hataları şöyle özetliyor:

“Vatandaşlar çoğu zaman dava açmadan önce uzlaşmayı denemiyor. Oysa tarafların kendi aralarında anlaşması, mahkeme sürecine göre çok daha hızlı ve masrafsızdır. Ayrıca birçok kişi dava açarken taşınmazın gerçek değerini bilmiyor. Satışa gidildiğinde mülk, piyasa değerinin altında satılabiliyor ve mağduriyet yaşanıyor. Bu nedenle dava açmadan önce değer tespiti yaptırmak çok önemlidir.”

VATANDAŞLARA ÖNERİLER

• Davayı açmadan önce diğer ortaklarla uzlaşmayı deneyin.

• Taşınmazın piyasa değerini bilirkişiye danışarak öğrenin.

• Dava sürecinin uzun sürebileceğini göz önünde bulundurun.

• Hak kaybı yaşamamak için süreci uzman bir avukatla yürütün.

SONUÇ

Ortaklığın giderilmesi davası, miras kalan veya ortak mülkiyetli taşınmazlarda çözüm sağlayan en etkili yollardan biridir. Ancak usul kurallarına dikkat edilmediğinde süreç yıllarca uzayabilir ve taraflar ciddi maddi kayıplar yaşayabilir.

Hak kaybı yaşamamak için sürecin en başından itibaren dikkatli hareket etmek ve gerektiğinde uzman bir İstanbul gayrimenkul avukatı ile destek almak en doğru yol olacaktır.